Hekimlerin ve ebeveynlerin hasta çocuğun hakları konusundaki bilgi ve görüşleri
Knowledge and opinions of physicians and parents on the rights of sick children
- Tez No: 916318
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SELDA OKUYAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Deontoloji ve Tıp Tarihi, Medical History and Ethics
- Anahtar Kelimeler: Çocuk Hakları, Tıp Etiğinde Çocuk, Çocuk Hasta Hakları, Çocuğun Özerkliği, Children's Rights, Medical Ethics in Children, Children's Patient Rights, Child Autonomy
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Giriş Çocukluk, insan gelişiminin en savunmasız ve incinebilir dönemidir ve bu süreçte çocuk, ebeveynine bağımlıdır. Çocuklar, haklarını koruyamayacak durumda olmaları nedeniyle kötüye kullanım, ihmal, fiziksel, duygusal ve cinsel istismar gibi risklere daha açık halde; her türlü şiddet ve istismara karşı savunmasız olmalarına yol açar. Amaç, Bu çalışma, hekimlerin ve ebeveynlerin çocuk hasta haklarına yönelik bilgi düzeylerini ve görüşlerini değerlendirmeyi, olumlu özellikleri güçlendirmeyi ve sorunlu alanlara çözüm önermeyi amaçlamaktadır. Çalışma, çocukların sağlık süreçlerindeki haklarının korunması için farkındalık yaratmayı hedeflemektedir. Yöntem: Çalışma, Ekim 2023 - Haziran 2024 tarihleri arasında Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'nde gerçekleştirilmiştir. Dahili ve cerrahi tıp bölümlerinde çalışan 664 hekim ve asistan ile aynı hastaneye çocuğunun tedavisi için başvuran ebeveynler araştırma kapsamına alınmıştır. Toplamda 342 kişi (207 hekim, 135 ebeveyn) veri toplama formlarını doldurarak çalışmaya katılmıştır. Veri toplama formlarında, hekimlere yönelik 41; ebeveynlere yönelik 52 ifade bulunmaktadır. Bulgular Araştırmada hekimlerin çocuk hasta hakları, bilgilendirme ve onam, mahremiyet ve gizlilik konularındaki bilgi düzeylerini 1-5 arasında puanlamaları istenmiştir. Hekimlerin ortalama puanı 3,20, ebeveynlerin ortalama puanı ise 4,08 olmuştur. Hekimlerin 138'i (66,7%) ve ebeveynlerin 118'i (87,4%), çocuk hasta hakları ile ilgili mevcut mevzuatı yeterli bulduklarını ifade etmiştir. Ancak mevcut hukuk sisteminde çocuk hasta haklarına yönelik doğrudan yasal düzenlemelerin eksik olduğu vurgulanmıştır.“Tıbbi müdahalelerde çocuğun rızası gerekir”(p = 0,012) ve“Çocuk, rızası olmadan veya rızasına uygun olmayan bir tıbbi müdahaleye tabi tutulamaz”(p = 0,002) ifadelerinde hekimler ve ebeveynler arasında anlamlı fark bulunmuştur. Tartışma ve Sonuç Çocuk hasta hakları, ulusal ve uluslararası yasal düzenlemelerde yer bulmuş olsa da, bu hakların uygulamaya geçirilmesinde sorunlar yaşanabilmektedir. Çocukların tıbbi süreçlere katılımını desteklemek için bilgilendirme ve rıza alma süreçlerinin çocukların yaş ve olgunluk düzeylerine uygun şekilde düzenlenmesi gereklidir. Literatürde yer alan çalışmalar, çocuk haklarının tanınması ve korunması için hem sağlık profesyonellerinin hem de ebeveynlerin eğitilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
Introduction Childhood is the most vulnerable and delicate period of human development, during which children are dependent on their parents or guardians. Due to their inability to protect their rights, children are more exposed to risks such as abuse, neglect, and physical, emotional, and sexual exploitation. This situation makes them highly susceptible to all forms of violence and abuse. Objective This study aims to assess the knowledge levels and perspectives of physicians and parents regarding children's patient rights, strengthen positive aspects, and propose solutions to problematic areas. The study seeks to raise awareness to protect children's rights during healthcare processes. Methodology The study was conducted between October 2023 and June 2024 at Mersin University Faculty of Medicine Hospital. It included 664 physicians and assistants working in internal and surgical medicine departments, as well as parents who sought treatment for their children at the same hospital. A total of 342 participants (207 physicians and 135 parents) completed data collection forms. These forms contained 41 statements for physicians and 52 statements for parents. Findings Participants were asked to rate their knowledge of children's patient rights, including information and consent, privacy, and confidentiality, on a scale of 1 to 5. The average score for physicians was 3.20, while parents scored 4.08. Among the participants, 138 physicians (66.7%) and 118 parents (87.4%) found the existing legislation on children's patient rights to be adequate. However, the lack of direct legal regulations specific to children's patient rights in the current legal system was emphasized. Significant differences were observed between physicians and parents regarding statements such as“Medical interventions require the child's consent”(p = 0.012) and“A child cannot be subjected to a medical intervention without their consent or contrary to their consent”(p = 0.002). Discussion Although children's patient rights are addressed in national and international legal frameworks, challenges persist in their implementation. To support children's participation in medical processes, information and consent procedures must be tailored to their age and maturity levels. Studies in the literature highlight the need for education for both healthcare professionals and parents to recognize and uphold children's rights.
Benzer Tezler
- Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hatanesi çocuk hastalıları servisinde yatan çocukların ebeveynlerinin doktor-hasta iletişiminin algıları
Doctor patient relationship perception parents of sick children treated et The Faculty Medicine in The Marmara University
YASEMİN ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Sağlık Kurumları YönetimiMarmara ÜniversitesiSağlık Kurumları Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DİLŞAD CEBECİ
- Çocuk yoğun bakım ünitesinde çocuğu yatan ebeveynlerin tanımladığı gereksinimlerin hemşire ve hekimler tarafından algılanması
Perception of requirements described by the parents of children who were admitted to a pediatric intensive care unit
NESLİHAN ÜMİT OVACIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
HemşirelikMersin ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FİGEN IŞIK ESENAY
- Elazığ ili elma alanlarında bulunan zararlı ve yararlı böcek türlerinin belirlenmesi üzerine araştırmalar
The determination of some beneficial and harmful species of insect in the apple orchards in Elazığ province
TARKAN AYAZ
- Çocuklarda soğuk algınlığına ebeveyn, eczacı ve hekimlerin yaklaşımı ve üst solunum yolları enfeksiyonlarının tedavi profilinin belirlenmesi
Attitudes of parents, pharmacists, and physicians about the common cold and assesment of treatment profiles in upper respiratory tract infections in children
PELİN SARICA
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Eczacılık ve FarmakolojiMarmara ÜniversitesiFarmakoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİKRET VEHBİ İZZETTİN
- Reduction of dental anxiety in children using virtual reality
Çocuklarda dental kaygının sanal gerçeklik ile azaltılması
FATMA BETÜL GÜREŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiOyun ve Etkileşim Teknolojileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. GÖKHAN İNCE