Geri Dön

Hemodiyaliz hastalarında, hemodiyaliz seansı öncesi ve sonrası sodyum gradienti ile sağkalımın öngörülebilmesi

Prediction of survival in hemodialysis patients with sodium gradient before and after hemodialysis session

PDF İndir

  1. Tez No: 916521
  2. Yazar: PINAR YAĞCI YENİLMEZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ENDER HÜR
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Nefroloji, Nephrology
  6. Anahtar Kelimeler: Hemodiyaliz, İnterdiyalitik kilo alımı, Malnütrisyon, Hemodialysis, interdialytic weight gain, malnutrition
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Uşak Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 56

Özet

Amaç: Hemodiyaliz (HD) hastalarında beklenen yaşam süresi, normalin beşte biri kadardır. Volüm değişikliklerinin yol açtığı kardiyovasküler nedenli ölümler, malnütrisyon ve enfeksiyonlar ilk sıralarda yer almaktadır. Volüm değişikliği HD seans öncesi ve sonrası sodyum gradienti ve kuru ağırlığa göre interdiyalitik kilo artış yüzdesi (% İDKA/KA) ile değerlendirilmektedir. Çalışmada HD seanslarında volüm değerlendirme parametreleri, enfeksiyonlar ve beslenme durumunun sağ kalıma etkisinin prospektif gözlemsel olarak değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Gereç Yöntem: Araştırmaya Ocak 2022-Nisan 2024 tarihleri arasında Uşak Eğitim ve Araştırma Hastanesi Hemodiyaliz Merkezi, Eşme Devlet ve Banaz Devlet Hastaneleri Hemodiyaliz Ünitelerinde takip edilen prevalan HD hastalarının demografik ve HD seans verileri prospektif olarak değerlendirilmiş yaşayan ve ölen hastalar iki gruba ayrılarak değerlendirilmiştir. Verilerin analizi, SPSS 22.0 (Statistical Packages of Social Sciences, SPSS for Windows, version 22.0) programı kullanılarak yapılmıştır. Grupların karşılaştırılmasında One-way ANOVA ve bağımsız örneklem testi (independent sample test) kullanılmıştır. Grup karşılaştırmalarında ise Mann-Whitney testi ve korelasyon analizleri kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi %95 güven aralığında değerlendirilmiş olup, p˂0,05 olarak kabul edilmiştir. Bulgular: Çalışmaya yaş ortalaması 65,27 ± 14,03 (29-89), 74 (%43,28) kadın toplam 171 prevalan HD hastası alınmıştır. Takip süresi olan 28 ay boyunca hastaların 34'ü (%19,88) eksitus olmuştur. Yaşayan hastaların yaş ortalaması 63,62±13,78, ölen hastaların yaş ortalaması 71,69±13,31 bulunmuştur (p= 0,002). Diyabetes Mellitus 77 (%45), Hipertansiyon 141 (%82) hastada mevcuttu. Ölüm sebebi 13 (%38) sepsis, 9 (%26) kardiyovasküler hastalık, 8 (%24) akciğer yetmezliği, 2 (%6) serebrovasküler olay, 2 (%6) diğer nedenlere bağlı olmuştur. vii Hastaların damar erişim yolu 74 hastada (%43,27) arteriyovenöz fistül (AVF), 97 hastada (%56,73) HD katateridir. Arteriyovenöz fistül, yaşayan hastaların 67 (%48,91), ölen hastaların 7 (%20,59) 'sinde damar erişim yolu olarak kullanılmıştır (p=0,003). Katater, yaşayan hastaların 70 (%51,09), ölen hastaların 27 (%79,41) damar erişim yolu olarak kullanılmıştır (p= 0,01). İnterdiyalitik Kilo Alımı/Kuru Ağırlık (%), 2022 yılı yaşayan hasta grubunda 3,35 ±1,18 kg iken ölen hasta grubunda 3,24 ± 0,71 kg olarak bulunmuştur (p=0,70). 2023 yılı yaşayan hastalarda 3,25 ± 1,12 kg; ölen hastalarda 2,96 ± 1,00 kg olarak bulunmuştur (p=0,254). 2024 yılı yaşayan hastalarda 3,26 ±1,1 kg; ölen hastalarda 2,81 ± 1,03 kg olarak bulunmuştur (p=0,235). Genel ortalama yaşayan hastalarda 3,27 ± 1,09 kg, ölen hastalarda 2,99 ± 0,95 kg şeklinde bulunmuştur (p=0,225) Çalışmamızda, hastaların HD öncesinde ve sonrasında kan basınçları karşılaştırılmıştır. Hemodiyaliz giriş sistolik kan basıncı (SKB) yaşayan hastalarda 140,43±23,06 mmHg; ölen hastalarda 128,70±27,88 mmHg (p= 0,028) idi. Hemodiyaliz giriş sodyum değeri ortalaması yaşayanlarda 138,32 ± 2,15 meq/dL; ölenlerde 137,98 ± 3,12 meq/dL bulunmuştur (p=0,477). Hemodiyaliz çıkış sodyum değeri ortalaması 139,17 ± 1,47meq/dL; yaşayanlarda 139,19 ± 1,24; ölenlerde 139,06 ± 1,74meq/dL (p =0,836). Serum albümin düzeyi ortalaması yaşayanlarda 37,41 ± 3,88 g/dL; ölenlerde 32,26 ± 4,38 g/dL(p=0,000). Kalsiyum değeri ortalaması yaşayanlarda 8,23 ± 0,65 mg/dL; ölenlerde 8,05 ± 0,58 mg/dL(p= 0,098) saptanmıştır. Fosfor düzeyi ortalaması yaşayanlarda 4,93 ± 1,14 mg/dL; ölenlerde 4,29 ± 1,14mg/dL bulunmuştur (p = 0,000). Parathormon düzeyi ortalaması yaşayanlarda 567,4 ± 338,7pg/mL; ölenlerde 331,32 ± 216,33pg/mL bulunmuştur (p=0,000). CRP ortalaması yaşayanlarda 21,47 ± 18,48 mg/L; ölenlerde 40,38 ± 39,74 mg/L bulunmuştur (p=0,012). Ortalama Hgb yaşayanlarda 10,52 ± 1,26 g/dL; ölenlerde 9,85 ± 1,12g/dL (p=0,013) bulunmuştur. Sonuç: Hastalarımızda damar erişim yolu olarak çoğunlukla kateter tercihinin COVİD -19 pandemisi sırasında elektif operasyonların ihmal edilmesinden kaynaklı olabileceğini düşünüyoruz. Bu durumla bağlantılı olarak kateterli, enfeksiyonu olan beslenme durumu kötü ve anemisi olan hastalarda sağ kalım daha kötü bulunmuştur. Hemodiyaliz seans öncesi ve sonrası sodyum gradientinin sağ kalım üzerine etkisinin olmadığı ve bu durum çalışmaya dahil edilen hasta sayısının yetersiz ve takip süresinin kısa olmasına bağlı olabilir.

Özet (Çeviri)

Aim: Hemodialysis (HD) patients have an expected lifespan that is approximately one-fifth of that of the general population. Cardiovascular deaths resulting from volume shifts, malnutrition, and infections rank among the primary causes of mortality. Volume changes in HD patients are commonly assessed by the sodium gradient before and after the dialysis session as well as by the interdialytic weight gain relative to dry weight (% IDWG/DW). This study aims to observationally evaluate the effects of volume assessment parameters during HD sessions, alongside the impact of infection and nutritional status, on patient survival. Materials and Methods: This prospective study evaluated the demographic and HD session data of prevalent HD patients followed between January 2022 and April 2024 at Uşak Education and Research Hospital, Eşme State Hospital, and Banaz State Hospital. Patients were divided into two groups based on survival status. Data were analysed using Statistical Packages of Social Sciences (SPSS for Windows, version 22.0) software. One-way ANOVA and independent sample test were used to compare the groups. Mann-Whitney test and correlation analyses were used for group comparisons. Statistical significance level was evaluated at 95% confidence interval and p˂0.05 was accepted. Results: A total of 171 prevalent HD patients were included, with a mean age of 65,27 ± 14,03 years (range 29–89) and 43,28% being female. Diabetes mellitus was present in 77 patients (45%), and hypertension in 141 patients (82%). Over a mean follow-up period of 28 months, 34 patients (19,88%) died. The mean age of survivors was 63,62 ± 13,78 years compared to 71,69 ± 13,31 years for non-survivors (p = 0.0022). The causes of death were sepsis 13 (38%), cardiovascular disease 9 (26%), pulmonary failure 8 (24%), cerebrovascular events 2 (6%), and other causes 2 (6%). ix Regarding vascular access, 74 patients (43,27%) had an arteriovenous fistula (AVF) and 97 patients (56,73%) had an HD catheter. Among survivors, 67 patients (48,91%) used an AVF and 70 (51,09%) used a catheter, whereas in the non-survivor group, only 7 patients (20,59%) had an AVF and 27 (79,41%) had a catheter (p = 0,0033 for AVF, p = 0,0095 for catheter). The interdialytic weight gain relative to dry weight in 2022 was 3,35 ± 1,18 kg in survivors versus 3,24 ± 0,71 kg in non-survivors (p = 0,700). In 2023, these values were 3,25 ± 1,12 kg for survivors and 2,96 ± 1,00 kg for non-survivors (p = 0,254); in 2024, they were 3,26 ± 1,1 kg and 2,81 ± 1,03 kg, respectively (p = 0,235). Overall, the mean interdialytic weight gain was 3,27 ± 1,09 kg for survivors and 2,99 ± 0,95 kg for non-survivors (p = 0,225). Pre-HD systolic blood pressure was 140,43 ± 23,06 mmHg in survivors and 128,70 ± 27,88 mmHg in non-survivors (p = 0,0284). The mean pre-HD sodium level was 138,32 ± 2,15 mEq/L in survivors compared to 137,98 ± 3,12 mEq/L in non-survivors (p = 0,4771). Post-HD sodium levels were 139,19 ± 1,24 mEq/L in survivors and 139,06 ± 1,74 mEq/L in non-survivors (p = 0,8364). Serum albumin levels were significantly higher in survivors (37,41 ± 3,88 g/dL) than in non-survivors (32,26 ± 4,38 g/dL, p = 0,0001). Calcium levels were 8,23 ± 0,65 mg/dL in survivors versus 8,05 ± 0,58 mg/dL in non-survivors (p = 0,0984). Phosphorus levels were 4,93 ± 1,14 mg/dL in survivors and 4,29 ± 1,14 mg/dL in non-survivors (p = 0,000). Parathyroid hormone levels averaged 567,4 ± 338,7 pg/mL in survivors and 331,32 ± 216,33 pg/mL in non-survivors (p = 0,0001). C-reactive protein (CRP) levels were 21,47 ± 18,48 mg/L in survivors and 40,38 ± 39,74 mg/L in non-survivors (p = 0,012). Hemoglobin levels were 10,52 ± 1,26 g/dL in survivors versus 9,85 ± 1,12 g/dL in non-survivors (p = 0,013). Conclusions: The predominance of catheter use as vascular access in our study cohort may be attributable to the deferral of elective procedures during the COVID-19 pandemic. This situation appears to be associated with poorer survival in patients with catheter access, particularly those with infections, malnutrition, and anemia. The pre- and post-HD sodium gradient did not demonstrate a significant impact on survival, a finding that may be due to the limited sample size and relatively short follow-up duration.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    452814

    Hemodiyaliz hastalarında N-Asetilsisteinin bazı oksidadif stres parametrelerine etkisi

    The Effect of N-Acetylcysteine on oxidative stress parameters in hemodialysis patients

    FERAY ERDEM

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    BiyokimyaErciyes Üniversitesi

    Biyokimya ve Klinik Biyokimya Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CEVAT YAZICI

  2. Tez No

    939319

    Kronik hemodiyaliz hastalarında frontal QRS-T açısının hasta sağ kalımına etkisinin retrospektif olarak incelenmesi

    Retrospective evaluation of the impact of the frontal QRS-T angle on survival in chronic hemodialysis patients

    ECE EYLÜL ERON SÜNBÜL

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    KardiyolojiEge Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SONER DUMAN

  3. Tez No

    281686

    Hemodiyaliz hastalarına tuz kısıtlaması konusunda verilen egitimin volüm-kan basıncı üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi

    Evaluation of the 0mpact of education given to hemodialysis patients about sodium restriction on volume and blood pressure

    YASEMİN TURGUT KURT

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    NefrolojiOndokuz Mayıs Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NUROL ARIK

  4. Tez No

    839132

    Kronik hemodiyaliz hastalarında kan şekeri regülasyonu, serum osmolalitesi ve kopeptin seviyeleri ile interdiyalitik kilo alımı arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

    Evaluation of the relationship between blood sugar regulation, serum osmolality and copeptin levels and interdialytic weight gain of chronic hemodialysis patients

    SEÇKİN AKBEN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    İç HastalıklarıKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ORÇUN ALTUNÖREN

  5. Tez No

    193194

    Hemodiyaliz hastalarına verilen eğitimin iki diyaliz seansı arasındaki beslenme durumuna etkisinin değerlendirilmesi.

    Evaluation the effect of education of hemodialysis patients between two dialysis seans to nourishment state.

    NESRİN TÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    HemşirelikGaziantep Üniversitesi

    YRD. DOÇ. DR. NİMET OVAYOLU

Geri Dön