Elektrik dağıtım sistemlerinde yatırımların CBS ile planlanması: Bozova ilçesi örneği
Planning investments in electricity distribution systems with GİS: Bozova district example
- Tez No: 916789
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULKADİR MEMDUHOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeodezi ve Fotogrametri, Geodesy and Photogrammetry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Harita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 63
Özet
Elektrik enerjisine olan talep, toplumların gelişmişlik düzeyleriyle doğru orantılı olarak sürekli artmaktadır. Ancak bu artış, bazı enerji kaynaklarının hem kapasite hem de çevresel sürdürülebilirlik açısından yetersiz kalması nedeniyle yeni ve temiz enerji kaynaklarına yönelme zorunluluğunu beraberinde getirmiştir. Enerji yetersizliği, yalnızca yaşam standartlarını düşürmekle kalmayıp, üretim ve hizmet süreçlerinde aksamalara yol açarak ekonomik faaliyetleri ve gelecek nesillerin yaşam koşullarını ciddi şekilde tehdit edebilmektedir. Son yıllarda yenilenebilir enerji kaynaklarının yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalar hız kazanmıştır. Mevcut enerjinin verimli kullanımını teşvik etmek amacıyla tasarruf tedbirleri, enerji kayıplarının azaltılması ve toplumsal bilinçlendirme kampanyaları, birçok ülkenin enerji politikalarının temel unsurları haline gelmiştir. Türkiye de bu küresel eğilime paralel olarak, enerji tüketiminde tasarrufu artırmaya ve çevresel etkileri minimize etmeye odaklanan teşvik politikalarını hayata geçirmektedir. Elektrik şebekelerinin modernizasyonu önemli bir stratejik öncelik olarak öne çıkmaktadır. Teknik olmayan kayıp-kaçak önlenmesi için elektrik dağıtım şirketleri, hizmet bölgelerine özgü etkili mücadele yöntemleri geliştirmektedir. Bu çalışmada, Şanlıurfa ilinin Bozova ilçesi mahallelerindeki elektrik dağıtım sistemleri 2022-2024 yılları arasında kapsamlı bir şekilde analiz edilmiştir. Çalışmanın temel amacı, elektrik kayıplarının mekânsal ve zamansal analizlerini gerçekleştirmek, tüketim eğilimlerini değerlendirmek ve bu doğrultuda yatırım planlamalarına yönelik stratejik öneriler sunmaktır. Çalışma kapsamında kullanılan veriler, akıllı sayaçlarla toplanan trafo bazlı enerji tüketim ve kayıp-kaçak verilerinden oluşmaktadır. Bu veriler, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) tabanlı analiz yöntemleriyle işlenerek enerji kayıplarının ve tüketim eğilimlerinin detaylı bir şekilde ortaya konulması sağlanmıştır. Mekânsal analizlerde CBS, enerji kayıplarının yoğunlaştığı bölgeleri ve bu kayıpların mahalle düzeyinde dağılımını ortaya koymuştur. Zamansal analizler ise kayıp-kaçak oranlarındaki değişimlerin yıllık ve mevsimsel eğilimlerini ortaya koymuştur. Çalışmada, trafo kapasite yetersizlikleri, hat kayıpları ve kaçak kullanım gibi teknik ve teknik olmayan kayıplar detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Trafo kapasitesinin artırılması, aşırı yüklenmiş hatların yenilenmesi ve kaçak kullanımın yoğun olduğu bölgelerde hedefe yönelik denetimlerin artırılması gibi stratejik yatırımlara ihtiyaç olduğu belirlenmiştir. Bu çalışma, yalnızca mevcut kayıpların analizini değil, aynı zamanda gelecekteki enerji talebinin öngörülmesini ve buna uygun yatırım planlarının oluşturulmasını sağlamaktadır. CBS'nin enerji yönetimi süreçlerine entegrasyonu, teknik kayıpların minimize edilmesi ve kaçak kullanımın önlenmesi için güçlü bir araç olarak değerlendirilmektedir. Şanlıurfa Bozova ilçesi özelinde gerçekleştirilen bu tezimde, Türkiye genelinde benzer sorunlara sahip bölgeler için bir model oluşturmakta ve enerji yönetiminde mekânsal-zamansal analiz yaklaşımlarının önemini vurgulamaktadır. ANAHTAR KELİMELER: Elektrik dağıtım şebekesi, Mekânsal-Zamansal analiz, Elektrik tüketim verileri, Elektrik kayıp tüketim verileri, Coğrafi Bilgi Sistemleri
Özet (Çeviri)
The demand for electrical energy is continuously increasing in direct proportion to the development levels of societies. However, this increase has necessitated a shift toward new and clean energy sources due to the insufficiency of certain energy resources in terms of both capacity and environmental sustainability. Energy scarcity not only reduces living standards but also causes disruptions in production and service processes, posing serious threats to economic activities and the quality of life for future generations. In recent years, efforts to promote the use of renewable energy sources have accelerated. To encourage the efficient use of existing energy, conservation measures, loss reduction strategies, and public awareness campaigns have become fundamental components of energy policies in many countries. Similarly, Turkey has implemented incentive policies focused on enhancing energy efficiency and minimizing environmental impacts. The modernization of electricity networks has emerged as a key strategic priority. To prevent non-technical losses, electricity distribution companies are developing effective methods tailored to their service areas. This study comprehensively analyzed the electricity distribution systems in the neighborhoods of Bozova district in Şanlıurfa province between 2022 and 2024. The primary aim of the study is to perform spatial and temporal analyses of electricity losses, evaluate consumption trends, and provide strategic recommendations for investment planning. The data used in the study consists of transformer-based energy consumption and loss-theft data collected via smart meters. These data were processed using Geographic Information Systems (GIS)-based analytical methods to reveal detailed insights into energy losses and consumption trends. Spatial analyses utilized GIS as an effective tool for identifying regions with concentrated energy losses and their distribution at the neighborhood level. Temporal analyses, on the other hand, examined annual and seasonal variations in loss-theft rates. The study addressed various technical and non-technical losses, including transformer capacity deficiencies, line losses, and unauthorized consumption.It was determined that strategic investments, such as increasing transformer capacities, renewing overloaded lines, and enhancing targeted inspections in areas with high theft rates, are necessary. This study not only provides an analysis of existing losses but also enables the prediction of future energy demand and the development of corresponding investment plans. The integration of GIS into energy management processes is particularly highlighted as a powerful tool for minimizing technical losses and preventing theft. Conducted specifically for Bozova district in Şanlıurfa, this study serves as a model for regions across Turkey facing similar challenges and emphasizes the importance of spatial-temporal analytical approaches in energy management. KEYWORDS: Electricity distribution network, Spatial-Temporal analysis, Electricity consumption analysis, Electricity loss consumption analysis, Geographic Information Systems
Benzer Tezler
- Elektriksel adres dağıtımında yeni bir yaklaşım
A new approach to electrical address distribution
SEVBAN YENİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Coğrafyaİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Uygulamaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DURSUN ZAFER ŞEKER
- Yeni bir yaklaşımla yük profillerinin oluşturulması ve dağıtım sistemlerinde teknik kayıpların tahmini
A novel approach for load profile formation and technical loss estimation of electrical disrtibution systems
GİZEM TULUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER USTA
- Flexible load management in active distribution system
Esnek dağıtım sistemlerinde yük yönetimi
SHAHRAM PARCHEHBAF DIBAZARI
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BELGİN TÜRKAY
- Optimal integration of dg units into unbalanced distribution networks
Dengesiz elektrik dağıtım şebekelerinde dağıtık üretim birimlerinin optimal entgrasyonu
MOHAMMED BAMATRAF
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYDOĞAN ÖZDEMİR
PROF. DR. OĞUZHAN CEYLAN
- Elektrik güç sistemlerinde transformatörlerin yaşlanması koşulları altında verimlilik artışı amaçlı işletim koşullarının iyileştirilmesinin araştırılması
Research on improving the operational conditions of the transformers in the electric power system under ageing studies
BANU ÖZTÜRK UÇAR
Doktora
Türkçe
2020
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA BAĞRIYANIK