Yoğun bakım hemşirelerinin vicdani rette karşı görüşlerinin belirlenmesi: Bir kalitatif çalışma
Determination of intensive care nurses' views on conscientious objection: A qualitative study
- Tez No: 917654
- Danışmanlar: PROF. DR. ESRA AKIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Esasları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
Amaç: Bu araştırmanın amacı, yoğun bakım hemşirelerinin vicdani rette karşı görüşlerinin belirlenmesinin nitel olarak ortaya konmasıdır. Yöntem: Araştırma, 1 Şubat 2024- 30 Nisan 2024 tarihleri arasında nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik yaklaşım kullanılarak yapılmıştır. Araştırmanın gerçekleştirilebilmesi için Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Başhekimliği ile Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği Yoğun Bakım Ünitesi Anabilim dalından etik kurul izinleri alınıp, araştırmaya katılmayı kabul eden gönüllülerden gönüllü bilgilendirilmiş olur formu doldurtulmuştur. Araştırmanın örneklemine yoğun bakımda en az bir yıldır görev alan gönüllü 11 hemşire dâhil edilmiştir. Araştırma verilerinin toplanmasında“Hemşire Tanıtım Formu”ve“Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu”kullanılmıştır.“Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu”ise vicdani ret kavramına ilişkin 5 açık uçlu soruyu kapsamaktadır. Görüşmenin yapılabilmesi için uygun bir ortam hazırlanmış, sözel olarak yapılan görüşmelerin ses kaydı alınmıştır. Görüşmeler 45-60 dakikalık periyotlarda herhangi bir baskı unsuru oluşturmadan, sessiz, farklı uyaranların olmadığı bir ortamda gerçekleştirilmiştir. Veriler toplandıktan sonra bir nitel analiz programı olan MAXQDA18 ile yazıya aktarılıp deşifre edilmiştir. Sonrasında verilerin değerlendirilmesinde Colaizzi'nin yedi adım içerik analizi metodu kullanılmıştır. Colaizzi'nin yöntemini kullanarak görüşmelerden önemli ifadeler çıkarılmış ve anlamlı ifadeler formüle edilmiş, hemşirelerin görüşlerini yansıtan beş ana tema ve 14 alt temaya dönüştürülmüştür. Son olarak, hemşirelerin ifadeleri yazılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan hemşirelerin %72,7'si kadın, %27,3'ü erkektir. Hemşirelerin yaş ortalaması 31,7±3,7 yıldır. Tamamı lisans mezunudur. Hemşirelerin %45,5'i 3-5 yıl arası çalışma süresine sahip olduğu görülürken, %45,5'inin 6-10 yıl arası ve %9,0'ının 11 yıl ve üzeri meslekte çalışma süresine sahip oldukları gözlenmiştir. Vicdani ret görüşlerini etkileyen durumlar, vicdan rettin rasyonizasyonu, vicdani ret motivasyonları, vicdani ret eylemleri, vicdani rettin olası sonuçları olmak üzere 5 adet tema; sorumluluklar, üstler tarafından baskıcı davranışlar ve etkileşimler, etik kurallar ve yaşama hakkı ikilemi, kişinin mesleki benlik duygusu ve ahlaki inançları, vicdana ağır geleni kabul etmeme, pişmanlık, vicdan azabından kaçınma, nitelikli bakım verme, Allah korkusu, mesleğe saygı, doktorlarla çatışmalar, bakım vermeyi reddetme, başarma duygusu, rahatlama duygusu olmak üzere 14 adet alt temaya ulaşılmıştır. Sonuçlar: Yoğun bakım hemşirelerinin, vicdani ret kavramıyla sıklıkla yoğun bakım ünitesinde karşı karşıya kaldıkları bu bağlamda mesleki değerleriyle kişisel değerlerinin çatıştığı, mesleki değerleri doğrultusunda etik soruna yaklaştıkları ve vicdani ret kavramına ilişkin bu şekilde yaklaşım sergiledikleri ve süreci yönettikleri söylenebilmektedir.
Özet (Çeviri)
Aim: Purpose: The purpose of this research is to qualitatively determine the views of intensive care nurses against conscientious objection. Method: The research was conducted between February 1, 2024 and April 30, 2024, using the phenomenological approach, one of the qualitative research methods. In order to carry out the research, ethics committee permissions were obtained from the Chief Physician of Ege University Faculty of Medicine Hospital and the Department of Anesthesiology and Reanimation Clinic of Ege University Faculty of Medicine, and volunteers who agreed to participate in the research filled out a voluntary informed consent form. The sample of the study included 11 volunteer nurses who had been working in intensive care for at least one year.“Nurse Introduction Form”and“Semi-Structuret Interview Form”were used to collect research data. The“Semi-Structuret Interview Form”includes 5 open-ended questions regarding the concept of conscientious objection. The interviews were conducted in a quiet environment without any pressure elements, for 45-60 minutes, and without any different stimuli. After the data were collected, they were transcribed and decipheret using a qualitative analysis program called MAXQDA18. Afterwards, Colaizzi's seven-step content analysis method was used to evaluate the data. Using Colaizzi's method, important statements were extracted from the interviews and meaningful statements were formulated and transformed into five main themes and 14 sub-themes reflecting the views of the nurses. Finally, the statements of the nurses were written. Results: 72.7% of the nurses participating in the research are women and 27.3% are men. The average age of nurses is 31.7± 3.7 years. Additionally, all of them have undergraduate degrees. While it was observed that 45.5% of the nurses had a working experience of 3-5 years, 45.5% had a working experience of 6-10 years and 9.0% had a working experience of 11 years or more. There are 5 themes: situations affecting the perception of conscience, rationalization of conscientious objection, motivations for conscientious objection, acts of conscientious objection, possible consequences of conscientious objection and responsibilities, oppressive behaviors and interactions by superiors, ethical rules and the right to life dilemma, one's professional sense of self and 14 sub-themes were reached, including moral beliefs, not accepting what is heavy on conscience, regret, avoiding remorse, providing qualified care, fear of God, respect for the profession, conflicts with doctors, refusal to provide care, sense of accomplishment, sense of relief. Conclusion: In this context, where intensive care nurses often encounter the concept of conscientious objection in the intensive care unit, it can be said that their professional and personal values conflict, they approach the ethical issue in line with their professional values, and they approach the concept of conscientious objection in this way and manage the process.
Benzer Tezler
- Karşılanamayan hemşirelik bakım gereksinimlerine ilişkin yoğun bakım hemşirelerinin görüş ve deneyimleri
Opinions and experiences of intensive çare nurses regarding missed nursing care needs
ZERRİN KUŞCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
HemşirelikHacettepe ÜniversitesiHemşirelik Esasları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞENAY GÜL
- COVİD-19 pandemisi sürecinde çalışan hemşirelerde vicdan algısı, vicdan stresi ve tükenmişlik arasındaki ilişkinin incelenmesi
The analysis of the relationship between the perception of conscience, the stress of conscience, and burnout in nurses working during the COVİD-19 pandemic
MERVE NUR GÜN
- Yoğun bakım hemşirelerinin hasta beslemede yaşadığı güçlükler ve çözüm önerileri
The difficulties experienced by intensive care nurses in feeding patients and their solutions
EMRİYE KÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HemşirelikİZMİR BAKIRÇAY ÜNİVERSİTESİİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KADER MERT
- Yoğun bakım hemşirelerinin tıbbi araçlara bağlı basınç yaralanmasına ilişkin bilgi ve tutumlarının incelenmesi
Investigation of the knowledge and attitudes of intensive care nurse towards medical device-related pressure injures
HÜMEYRA KIRCAN DAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Hemşirelikİstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşaİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZELİHA TÜLEK
- Yoğun bakım hemşirelerinin zihinsel iş yükü ile psikolojik iyi oluşları arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relationship between mental workload and psychological well-being of intensive care nurses
EDANUR AŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Hemşirelikİstanbul Okan ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEREN AYCANOĞLU