Beyin göçü: Sağlık insan gücünde entropi
Brain drain: Entropy in health manpower
- Tez No: 918082
- Danışmanlar: PROF. DR. CEMİL ÖRGEV
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sağlık Yönetimi, Healthcare Management
- Anahtar Kelimeler: Beyin göçü, Sağlık çalışanları, Demografik faktörler, Sosyo-kültürel etkiler, Eğitim fırsatları, Brain drain, Health workers, Demographic factors, Sociocultural impacts, Educational opportunities
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 246
Özet
Beyin göçü, nitelikli iş gücünün özellikle gelişmekte olan ülkelerden gelişmiş ülkelere doğru hareketini ifade eder. Sağlık sektörü, beyin göçünden en çok etkilenen alanlardan biridir; sağlık profesyonellerinin yurtdışına gitmesi, hem ulusal sağlık sistemlerinin sürdürülebilirliğini tehdit etmekte hem de küresel sağlık hizmetlerinin yeniden şekillenmesine neden olmaktadır. Sağlık çalışanlarının göç kararlarını etkileyen başlıca faktörler arasında ekonomik nedenler, kariyer fırsatları, yaşam standartları, eğitim olanakları, sağlık sistemlerinin durumu ve sosyal-kültürel etmenler yer almaktadır. Gelişmekte olan ülkelerde, düşük maaşlar, sınırlı kariyer fırsatları, kötü yaşam koşulları ve zayıf sağlık sistemleri, sağlık profesyonellerinin yurtdışına yönelme eğilimlerini artırmaktadır. Ayrıca, daha iyi eğitim ve gelişim fırsatları da önemli bir motivasyon kaynağıdır. Bu nedenle, beyin göçü sadece ekonomik ve kariyer faktörleriyle değil, aynı zamanda eğitimsel ve sosyo-kültürel etmenlerle de şekillenmektedir. Bu çalışma, Sakarya ilinde bulunan üniversitelerde sağlık alanında eğitim gören öğrencilerin beyin göçüne yönelik tutumlarını ve bu tutumların kaynaklarını ele almaktadır. Araştırmada, beyin göçü matrisinde ulusal sağlık sistemi ile uluslararası sağlık sistemleri arasındaki tercih dinamiklerinde özellikle yurtdışı seçeneğinin ağırlıklı olarak tercih edilmesinin oluşturduğu negatif ilişkiliteratür taraması ve anket sonuçları üzerinden değerlendirilmiştir. Araştırma bulguları, katılımcıların cinsiyet, yaş, eğitim seviyesi ve gelir durumu gibi demografik özelliklerine göre beyin göçü düzeylerinde anlamlı farklılıklar olduğunu göstermektedir. Erkek katılımcılar, kadın katılımcılara göre daha yüksek beyin göçü düzeyine sahipken, yaşın artışıyla beyin göçü düzeyinin de arttığı tespit edilmiştir. Ayrıca, sağlık çalışanlarının yurtdışında çalışma ve yaşama yönelik tutumları genellikle olumlu olup, özellikle yüksek nitelikli sağlık profesyonelleri arasında yurtdışında daha iyi kariyer ve yaşam koşulları arayışının yaygın olduğu belirlenmiştir. Ölçeğin faktör analizleri, beyin göçü tutumunun çeşitli boyutlarını ortaya koymuş ve bu faktörlerin her biri beyin göçü sürecinin farklı yönlerini temsil etmektedir. Bu faktörler eğitim ve kariyer fırsatları, ekonomik koşullar ve yaşam standartları gibi konulara odaklanmaktadır. Çalışmanın sonuçları, beyin göçü fenomeninin sadece ekonomik faktörlerle değil, aynı zamanda demografik ve sosyo-kültürel faktörlerle de derinden etkilendiğini göstermektedir. Bu bulgular, eğitim ve sağlık alanlarında ulusal politikaların ve programların yeniden değerlendirilmesi gereğini ortaya koymaktadır. Ayrıca, profesyonel ağların güçlendirilmesi ve sosyal entegrasyonun desteklenmesi, beyin göçünün etkilerini azaltıcı yönde önemli adımlar olabileceği belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Brain drain refers to the movement of qualified labor force from developing countries to developed countries. The health sector is one of the areas most affected by brain drain; the departure of health professionals to work abroad not only threatens the sustainability of national health systems but also leads to the reshaping of global healthcare services. The main factors influencing the migration decisions of health workers include economic reasons, career opportunities, living standards, educational opportunities, the state of health systems, and sociocultural factors. In developing countries, low salaries, limited career prospects, poor living conditions, and weak health systems increase the tendency of health professionals to seek opportunities abroad. In addition, better education and professional development opportunities serve as significant motivators. Therefore, brain drain is shaped not only by economic and career factors but also by educational and sociocultural considerations. This study examines the attitudes toward brain drain among students receiving health-related education at universities in the Sakarya province, as well as the sources of these attitudes. In the research, the negative relationship caused by the predominance of the option to go abroad in the preference dynamics between the national health system and international health systems (in the brain drain matrix) was evaluated based on literature reviews and survey results. The research findings indicate significant differences in levels of brain drain according to demographic characteristics such as gender, age, educational level, and income status. Male participants were found to have higher levels of brain drain compared to female participants, and the level of brain drain increases as age rises. Moreover, health workers generally display positive attitudes toward working and living abroad, and especially among highly qualified health professionals, the pursuit of better career and living conditions overseas is widespread. Factor analyses of the scale reveal various dimensions of attitudes toward brain drain, each representing different aspects of the brain drain process. These factors focus on topics such as education and career opportunities, economic conditions, and living standards. The study's results show that the brain drain phenomenon is influenced not only by economic factors but also deeply by demographic and sociocultural factors. These findings highlight the need to reconsider national policies and programs in the fields of education and health. Additionally, strengthening professional networks and supporting social integration were identified as potentially important steps in mitigating the effects of brain drain.
Benzer Tezler
- Sağlık insan gücünün uluslararası hareketliliği bağlamında hemşirelerin yurt dışına göç eğilimleri: Ölçek geliştirme çalışması ve bir uygulama
Migration tendencies of nurses abroad in the context of international mobility of health manpower: A scale development study and an application
GÜLŞEN AKPINAR
Doktora
Türkçe
2025
HemşirelikSağlık Bilimleri ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERİDE EŞKİN BACAKSIZ
- Hemşirelerin kariyer engellerinin kariyer geleceği ve beyin göçü niyetlerine etkisi
Career obstacles of nurses the future and its effect on brain drain intentions
SELDA ARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sağlık Kurumları YönetimiSivas Cumhuriyet ÜniversitesiSağlık Kuruluşları Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURPERİHAN TOSUN
- İnsan sermayesinin uluslararası hareketliliği: Türkiye'de doktorların yurtdışına göçü üzerine bir araştırma
International mobility of human capital: A study on the out-migration of medical doctors in Turkey
EKREM DOĞRU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YİĞİT EVREN
- Optikal fraksiyanatör ile civciv görsel projeksiyon alanı olan nukleus rotundusdaki toplam sinir hücre sayısının hesaplanması (stereolojik çalışma)
Estimate of total number of neurons in the chick visual projection area nucleus rotundus with optical fractionator (a stereological study)
NURHAN CON (ERDİNÇ)
Doktora
Türkçe
2001
MorfolojiSelçuk ÜniversitesiHistoloji ve Embriyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. AYDAN CANBİLEN
- Bazı kayısı çeşitlerinin farklı kanser hücrelerinde endoplazmik retikulum stresi üzerindeki etkinliğinin araştırılması
The effectiveness investigation of some apricot cultivars on endoplasmic reticulum stress in different cancer cells
CANBOLAT GÜRSES