1990'lı yıllarda Türkiye'deki Türkistan algılamaları ve Türkiye-Türkistan ilişkileri
Perceptions of Turkistan in Turkiye and Turkiye-Turkistan relations in the 1990s
- Tez No: 919014
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ TURGAY DÜĞEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Avrasya Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
Türk kültürünün tarih boyunca egemen olduğu Türkistan coğrafyası Soğuk Savaş sonrası iki kutuplu sistemin sona ermesi ile uluslararası yapıdaki değişimden payını almıştır. İki kutuplu sistem içerisinde Batı bloğunda yer alan Türkiye ise bu değişime hazırlıksız yakalanmakla birlikte Sovyetler Birliği ile ilişkilerinin devamlılığını esas alarak yaşanan süreci ilk etapta bir iç mesele olarak değerlendirmiştir. Sovyetler Birliği içindeki Türk Halklarının bir kısmının bağımsızlığını kazanması, Türk milliyetçileri için arzulanan bir durum olmakla birlikte, dünyadaki pek çok ülke gibi Türkiye'de de hayretle karşılanmıştır. 16 Aralık 1991'e gelindiğinde ise artık tüm Türkistan Devletleri Türkiye tarafından tanınmıştır. Bölge ülkeleri ile kurulacak ekonomik, siyasi, sosyal ve toplumsal hayatla ilgili birçok alanda yeniden yapılanma devlet yöneticileri tarafından önemli meseleler olarak nitelendirilmiştir. Bağımsızlığın ilk döneminde bir kucaklaşma dönemi yaşayan Türkiye'nin Türkistan siyasetinde yeterli bilgi birikimine ve böyle bir süreç için yeterli hazırlığa sahip olmaması Türkistan liderleri ile Türkiye arasında görüş ayrılıklarının yaşanmasına, hızlı başlayan ilişkilerin durgunlaşmasına neden olmuştur. Bu durum kimi siyasetçiler tarafından uygulanan politikaların yerinde olmasına rağmen ekonomik yetersizliklerden ötürü politikaların desteklenememesi şeklinde yorumlanırken kimi siyasetçiler tarafından da Türk dış politikasındaki yaklaşımın güncellemesi gereklilik arzu eden bir nokta olarak değerlendirilmiştir.“1990'lı Yıllarda Türkiye'deki Türkistan Algılamaları ve Türkiye-Türkistan İlişkileri”başlıklı bu çalışmada SSCB'nin dağılması ile Türkistan'da yer alan devletlerin bağımsızlıklarını kazanması ile sonuçlanan süreçte Türkistan'da yer alan Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan ve Türkmenistan'ın Türkiye ile olan ilişkilerinde tarih aralığını biraz daha bağımsızlık öncesi döneme doğru geriye giderek 1986 – 2000 yılları arasında Türkiye'deki Türkistan algılamalarını dönem hakkında doğrudan bilgi sahibi olabileceğimiz birincil kaynak olan TBMM meclis tutanaklarına nasıl yansıdığını ve dönemdeki mevcut hükümetlerin Türkiye-Türkistan İlişkileri 'ne yaklaşımlarını temel alarak meclis tutanaklarına yansıyan söylem farklılıkları nitel içerik analizi programı olan MAXQDA üzerinden kronolojik bir inceleme yapılarak dönem analizi ortaya koyulmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The Turkestan geography, where Turkish culture has been dominant throughout history, has taken its share of the change in the international structure with the end of the bipolar system after the Cold War. Turkiye, which was in the Western bloc within the bipolar system, was caught unprepared for this change, but based on the continuity of its relations with the Soviet Union, it considered the process as a domestic issue in the first place. Although the independence of some of the Turkic peoples within the Soviet Union was desired by Turkish nationalists, it was met with astonishment in Turkiye as in many countries around the world. By 16 December 1991, all Turkestan States were recognized by Turkiye. The restructuring in many economic, political, social and social life areas to be established with the countries of the region were considered as important issues by the state administrators. The fact that Turkiye, which experienced a period of embrace in the first period of independence, did not have sufficient knowledge in Turkestan politics and did not have sufficient preparation for such a process caused differences of opinion between Turkestan leaders and Turkiye and caused the relations that started rapidly to stagnate. While this situation was interpreted by some politicians as the inability to support the policies due to economic inadequacies, it was also evaluated by some politicians as a point that requires updating the approach in Turkish foreign policy. In the relations of Tajikistan and Turkmenistan with Turkiye, by going back a little further to the pre-independence period, we tried to analyze the perceptions of Turkestan in Turkiye between 1986 and 2000 based on how they were reflected in the parliamentary minutes of the Grand National Assembly of Turkiye, which is the primary source of direct information about the period, and the approaches of the current governments of the period to Turkiye-Turkestan Relations, and the discourse differences reflected in the parliamentary minutes were analyzed chronologically through MAXQDA, a qualitative content analysis program.
Benzer Tezler
- Türkiye'deki Doğu Türkistan muhacirlerinin faaliyetleri (1950-1980)
Activities of East Turkistan immigrants in Türkiye (1950-1980)
RECEP KANALGA
Doktora
Türkçe
2022
TarihAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ŞAHİNGÖZ
- Өмүркул караевдин изилдөөлөрүндө кыргыздардын этностук тарыхынын чагылдырылышы
Ömürkul Karayev'in Araştırmalarında Kırgızların Etnik Tarihinin Ele Alınışı
SALİYA KURMANOVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2015
TarihKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OLCOBAY KARATAEV
- 1980'den günümüze Türk yazılı basınında doğu Türkistan
East Turkestan in the Turkish journalist press in 1980
İSMAİL ŞENTÜRK
- II. Dünya savaşı ve sonrasında SSCB'deki Türk göçleri (Ahıska ve Kırım Tatarları)
Turkish immigration in USSR during and after the II World War (The Meskhetian and Crimean Tatars)
MEHMET ALİ AÇIKGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
TarihMarmara ÜniversitesiTürk Dünyası Coğrafyası Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HALİL KURT
- Başlangıcından günümüze Türk sinemasına genel bir bakış ve yabancılaşma
A survey of Turkish cinema from beganning till today and alienation
TÜRKŞAN KARATEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Sahne ve Görüntü SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Sanat Dalı
PROF. SAMİ ŞEKEROĞLU