Geri Dön

Türkiye'deki Doğu Türkistan muhacirlerinin faaliyetleri (1950-1980)

Activities of East Turkistan immigrants in Türkiye (1950-1980)

PDF İndir

  1. Tez No: 773744
  2. Yazar: RECEP KANALGA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ŞAHİNGÖZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 313

Özet

Doğu Türkistan, Türklüğün anavatanı olan Türkistan'ın bir bölümünü oluşturmaktadır. Tarihin en eski dönemlerinden itibaren Türk hakimiyetinde bulunan bölge, yaklaşık 250 yıldır Çin istilasına maruz kalmaktadır. Çinliler ile yapılan mücadelelerin neticesinde zaman zaman Doğu Türkistan'dan göçler yaşanmıştır. Göçlerin temel sebepleri, Çin işgali altında yaşamamak ve Doğu Türkistan'ın bağımsızlığı için dünyadan destek sağlamak olmuştur. Bu doğrultuda 20. yüzyılda yapılan göçlerin nihayete erdiği ülkelerden birisi de Türkiye'dir. Keşmir, Hindistan, Pakistan ve Afganistan üzerinden Türkiye'ye ulaşan göçmenler, oldukça meşakkatli bir göç yolculuğu yaşamışlardır. Doğu Türkistanlıların lider kadrosunun da Türkiye'ye yerleşmesi neticesinde Türkiye, Doğu Türkistan diasporasının merkezi haline gelmiştir. Doğu Türkistanlıların ilk hedefi, ülkelerinin tanınmasını sağlamak olmuştur. Böylece vatanlarında yaşananlardan dünya haberdar olacak ve Çin yönetimi üzerinde uluslararası baskı kurulmuş olacaktır. Doğu Türkistanlı göçmenler bu hedef doğrultusunda diaspora çalışmalarına başlamışlardır. Kitap, dergi, broşür yayınlayarak neşriyat sahasında faaliyet göstermişlerdir. Dernekler ve vakıflar kurarak toplumsal çalışmalar yürütmüşlerdir. Ulusal ve uluslararası toplantılara iştirak ederek Doğu Türkistan'ın tanınmasına gayret göstermişlerdir. Bu çalışmalar yürütülürken diaspora üyeleri arasında fikir ayrılıkları ve anlaşmazlıklar baş göstermiştir. Liderlik tartışmaları ve yöntemsel anlaşmazlıklar ortaya çıkmıştır. Yaşanan anlaşmazlıklar basın-yayına da yansımış, göçmenler arasında ihanet suçlamaları yapılmıştır. Diasporada görülen ayrılıklar, güç bölünmesine sebep olduğu kadar Çin yönetimlerinin de menfaatine olmuştur. Bu çalışmada Doğu Türkistan'dan Türkiye'ye yapılan göçler ve 1950-1980 yılları arasındaki diaspora faaliyetleri incelenmiştir. Çeşitli sebeplerden dolayı diaspora çalışmaları 1980'e doğru zayıflamıştır. 1980'li yıllarda canlanma emareleri gösteren faaliyetler ancak 1990'lı yıllarda yoğunlaşmıştır. Ancak bu yıllarda diaspora merkezi yavaş yavaş Batı ülkelerine kaymıştır. Dolayısıyla çalışmanın tarihi 1980 ile sınırlandırılmıştır. Doğu Türkistanlıların diaspora faaliyetlerinin, ülkelerinin tanınması bakımından başarılı olduğu söylenebilir. Lakin esas hedef olan bağımsızlığın hayata geçirilmesi noktasında bir başarıdan söz etmek mümkün değildir.

Özet (Çeviri)

East Turkestan constitutes a part of Turkestan, the homeland of Turkism. The region, which had been under Turkish rule since the earliest periods of history, has been subject to Chinese invasion for about 250 years. As a result of the struggles against the Chinese, there were migrations from East Turkestan from time to time. The main reasons for the migrations were to not live under the Chinese occupation and to provide support from the world for the independence of East Turkestan. In this direction, Türkiye is one of the countries where the migrations in the 20th century came to an end. Immigrants who arrived in Türkiye via Kashmir, India, Pakistan, and Afghanistan have experienced a toilsome migration journey. As a result of the leaders of East Turkistani were also settled in Türkiye, Türkiye has become the center of East Turkestan diaspora. The first goal of the public of East Turkestan was to ensure the recognition of their country. Thus, the world will be informed about what has been happening in their homeland and international pressure will be established on the Chinese government. In line with this goal, immigrants from East Turkistan have started diaspora activities. They have operated in the field of publication by publishing books, magazines, and brochures. They have carried out social activities by establishing associations and foundations. By participating in national and international meetings, they made an effort for the recognition of East Turkestan. While these activities were being carried out, differences of opinion and disagreements arose among the diaspora members. Leadership debates and methodological disagreements arose. These disagreements were also reflected in the media, and accusations of treason were made among the immigrants. The divergence seen in the diaspora has been in the benefit of the Chinese administrations as well as the division of power. In this study, migrations from East Turkestan to Türkiye and diaspora activities between the years 1950 and 1980 were investigated. Diaspora activities weakened towards 1980 due to various reasons. The activities that showed signs of revival in the 1980s only intensified in the 1990s. However, in these years, the diaspora center gradually shifted to Western countries. Therefore, the scope of the study was restricted to 1980. It can be said that the diaspora activities of East Turkistanis are successful in terms of recognition of their country. However, it is not possible to talk about any success in the realization of independence, which is the main goal.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    573869

    Türkiye - Doğu Türkistan ilişkileri (1923-2009)

    Turkey – East Turkestan relations (1923-2009)

    TANER ULUS

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    TarihAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VARİS ÇAKAN

  2. Tez No

    660200

    The Kazakh identity and its transformation after 1990 in Turkey

    Türkiye'deki Kazak kimliği ve 1990 sonrası dönüşümü

    NUR BANU ZAFER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    SosyolojiYıldız Teknik Üniversitesi

    İnsan ve Toplum Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SETENAY NİL DOĞAN

  3. Tez No

    705229

    Uygur Türklerinin Türkiye'deki sosyal uyumu bağlamında Doğu Türkistanlı STK'lar: İstanbul örneği

    East Turkistan oriented sivil society organazitaions in the context of the social adaptation of the Uyghur Turks in Turkey: The case of Istanbul

    SUAT KILIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Sosyolojiİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖMER ÇAHA

  4. Tez No

    814132

    Migration, memory, and identity: The Kazakh community in Turkey

    Göç, hafıza ve kimlik: Türkiye'deki Kazak toplumu

    AYŞE ÇAKIRAY

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Tarihİbn Haldun Üniversitesi

    Türkiye Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RAMAZAN ARAS

  5. Tez No

    906870

    Türkiye'deki vakıfların İslami sosyal finanstaki rolü ve finans kurumlarıyla ilişkileri üzerine bir inceleme

    A review on the role of foundations in Islamic social finance and their relations with financial institutions in Türkiye

    MEHMET EMİN KARAASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Bankacılıkİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi

    İslam Ekonomisi ve Finansı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YUSUF DİNÇ

Geri Dön