Zihin özürlü çocuklara kardeşleri aracılığıyla sunulan dört saniye sabit bekleme süreli öğretimin ve eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiklerinin ve verimliliklerinin karşılaştırılması
Comparing the effectiviness and efficiency of four second constant time delay and simultaneous prompting procedures delivered to children with mental retardation by their siblings
- Tez No: 92022
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÖNÜL KIRCAALİ İFTAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1999
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 222
Özet
DOKTORA TEZ OZU ZİHİN ÖZÜRLÜ ÇOCUKLARA KARDEŞLERİ ARACILIĞIYLA SUNULAN DÖRT SANİYE SABİT BEKLEME SÜRELİ ÖĞRETİMİN VE EŞZAMANLI İPUCUYLA ÖĞRETİMİN ETKİLİLİKLERİNİN VE VERİMLİLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Elif Tekin Özel Eğitim Anabilim Dalı Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nisan 1999 Danışman: Doç. Dr. Gönül Kırcaali-İftar Tek-denekli araştırma modellerinden paralel uygulamalar modeli kullanılarak zihin özürlü çocuklara kardeşleri aracılığıyla sunulan sabit bekleme süreli öğretimin ve eşzamanlı ipucuyla öğretimin hayvan isimlerini öğretmedeki etkililik ve verimlilikleri karşılaştırılmıştır. Araştırma iki genel amaç etrafında toplanmıştır: (a) kardeşler iki öğretim yöntemini ne derece güvenilir olarak kullanabileceklerdir?, (b) iki öğretim yöntemi arasında etkililik ve verimlilik açısından farklılıklar var mıdır? Araştırma üç ilköğretim ikinci kademeye devam eden kardeş ve onların zihin özürlü kardeşleriyle yürütülmüştür. Her iki öğretim yöntemi de öğretici olarak yetiştirilen kardeşlere küçük grup düzenlemesiyle ve tanıtma-model olma- y önlendirilmiş alıştırmalar-geribildirim akışı içinde öğretilmiştir. Öğreten kardeşler toplam beş saatte her iki öğretim yöntemini de güvenilir biçimde kullanmayı öğrenmişlerdir. Etkililik ve verimlilik açısından karşılaştırma yapmak amacıyla ise, öğreten kardeşlerin zihin özürlü kardeşlerine ismi söylenen hayvanı gösterme davranışını, öğretim yöntemlerini kestirilemeyen sırayla dönüşümlü biçimde kullanarak öğretmeleri sağlanmıştır. Etkililik ile ilgili bulgular, zihin özürlü çocukların hayvan isimlerinden oluşan öğretim setlerini her iki yöntemle de ölçütü karşılar düzeyde öğrendiklerinim gösterir yöndedir. Verimlilik açısından ise, eşzamanlı ipucuyla öğretimin sabit bekleme süreli öğretime göre daha verimli olduğu görülmüştür. İzleme açısından yöntemlerin farklılaşma gösterip göstermediğine ilişkin incelemelerde öğretim bittikten sonraki birinci, dördüncü, ve beşinci haftalarda öğrenen kardeşlerin öğrendiklerini ölçütü karşılar düzeyde korudukları görülmüştür. Genellemeyle ilgili olarak ise, sabit bekleme süreli öğretimle öğretilen öğretim setlerinde genellemenin daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, (a) öğreten kardeşler her iki öğretim yöntemini de oldukça yüksek düzeyde güvenilir olarak kullanmışlardır, (b) Eşzamanlı ipucuyla öğretim ve sabit bekleme süreli öğretim zihin özürlü çocuklara hayvan isimlerini öğretmede etkili çıkmıştır, (c) Eşzamanlı ipucuyla öğretimin sabit bekleme süreli öğretime göre öğretim sırasında gerçekleşen hata sayısı ve süre açısından daha verimli olduğu bulunmuştur, (d) İzleme açısından yöntemler arasında fark yoktur, (e) Genelleme açısından ise, sabit bekleme süreli öğretimde genellemenin daha yüksek düzeyde gerçekleştiği saptanmıştır. Bu bulguların, ileri araştırmalarla desteklenmesine gereksinim vardır.
Özet (Çeviri)
IV ABSTRACT COMPARING THE EFFECTIVENESS AND EFFICIENCY OF 4 SEC CONSTANT TIME DELAY AND SIMULTANEOUS PROMPTING PROCEDURES DELIVERED TO CHILDREN WITH MENTAL RETARDATION BY THEIR SIBLINGS Elif Tekin Special Education Major Graduate School of Social Sciences, Anadolu University, April 1999 Advisor: Assoc. Prof. Gönül KIRCAALİ-İFTAR A parallel teratments design was used to compare the effectiveness and efficiency of 4 sec constant time delay and simultaneous prompting procedures on teaching animal names to children with mild and moderate mental retardation. The present study had two purposes: (a) Could sibling tutors use these two instructional procedures for instructing their siblings with mental retardation reliably? (b) Are there any differences between these two instructional procedures in terms of effectiveness and efficiency? Three children with mental retardation and their siblings who were trained as tutors participated in this study. A small grup teaching format consisting of describe- model-guided practice-feedback sequence was used to teach siblings how to use the two instructional procedures. The two procedures were delivered alternately by tutor siblings. Results showed that both procedures were equally effective in teaching animal names to the children with mental retardation. Efficiency data showed that the difference between two procedures was minimal. However, simultaneous prompting procedure seemed to be more efficient than 4 sec constant time delay. Maintanence data collected 1, 4, and 5 weeks after training indicated no difference between twoprocedures. When the generalization data for the two instructional procedures across all students were compared, simultaneous prompting procedures resulted in higher levels of generalization for all children. As conclusion, (a) Both procedures were implemented reliably by all typical sibling tutors, (b) Both procedures were equally effective in teaching animal names, (c) Simulatanous prompting procedure was more efficient than 4 sec constant time delay in terms of number of training errors through criterion and training time through criterion, (d) No difference was evident in maintanence data, (e) Higher generalization resulted through simultaneous prompting procedure. Future research is neeeded to support these findings.
Benzer Tezler
- Zihinsel engelli çocukların kardeş ilişkilerinin anne ve kardeş algılarına göre değerlendirilmesi
Assesment of relations of mentally handicapped children with their siblings in terms of perception of mothers and the siblings
EMİNE AHMETOĞLU
- Aile ve kardeş eğitimi programının engelli çocuğa yönelik tutum ve davranışlara etkisi
The effect of parent and sibling education program on attitudes and behaviors towards children with disabilities
RUKİYE KONUK ER
Doktora
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimSelçuk ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Ev Yönetimi Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. S. SUNAY YILDIRIM DOĞRU
PROF. DR. Z. FULYA TEMEL
- Zihin özürlü çocuklara adı söylenen mutfak araç ve gereçlerine ait resmi seçme becerisinin öğretiminde artan bekleme süreli öğretimin etkililiği ve hedeflenmeyen bilgi öğretimi
The Effect of progessive time delay and providing instructive feedback on teaching receptively identifying kitchen utensils
ERDİ KANBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OĞUZ GÜRSEL
- Zihin özürlü çocuklara aperatif yiyecek-içecek hazırlama ve servis yapma becerilerinin öğretiminde sabit bekleme süreli öğretiminin etkililiği
The Effectiveness of the constant time delay prodecure on teaching snack and drink preparation skills to children with mental retardation
FUNDA BOZKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. OĞUZ GÜRSEL
- Zihin özürlü çocuklara adı söylenen mesleğe ait resmi seçme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği
The Effects of simultaneous prompting procedure on teaching receptively identifiying the career names to children with mental retardation
OSMAN SENAİ DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ELİF TEKİN