Dil felsefesinde doğruluk-değeri sezgisi tartışmaları
Truth-value intuition debates in philosophy of language
- Tez No: 920330
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN BÜLENT GÖZKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 252
Özet
Bu tez çalışmasında gönderimi bulunmayan ifadeler içeren cümlelerin doğruluk-değerinin nasıl belirleneceği problemi ele alınmıştır. Bu problem, dil felsefesi alanında güncel tartışmalardan biri olmakla beraber ön-varsayım, özel ad, belirli betimleme ve gönderim gibi geniş bir kavramsal çerçeveyi de içermektedir. Gönderimi bulunmayan ifadeler içeren cümlelerin doğruluk-değeri hakkındaki tartışmalar bu tez çalışmasında semantik ve pragmatik alanlar etrafında tartışmaya açılmıştır. Semantik alan içerisinde bu problem ile ilgili iki baskın görüş bulunmaktadır. Bunlardan ilki Russell'ın niceleyicili analizi, diğeri ise Strawson'un ön-varsayımsal analizidir. Kısacası bu tartışmanın semantik alanında Frege, Russell ve Strawson bulunmaktadır. Pragmatik alana geçmeden önce belirli betimlemelerin kullanımı üzerine yapmış olduğu ayrım ile tanınan Donnellan'ın niteliksel/gönderimsel kullanım ayrımına değinilmiş ve bu ayrımın semantik mi yoksa pragmatik mi olduğu sorgulanarak Kripke'nin söz konusu ayrımın pragmatik olduğuna dair görüşlerine yer verilmiştir. Pragmatik alana geçişte ise öncelikle pragmatik ön-varsayımın ne olduğu Stalnaker'in görüşleri üzerinden açıklanmış ardından bu tez çalışmasının ana düşüncesini verecek olan iki görüş ele alınmıştır. Bu görüşler sırasıyla Fodor'un olanaklı dünyalar ontolojisine dayanan görüşü ile Schoubye'nin Yanlış Sezgi Hipotezi görüşüdür. Ardından Fodor'un görüşleri Doğrulamacı Kuram açısından, Schoubye'nin görüşü ise Deneysel felsefe açısından tartışmaya açılmış ve son olarak Fodor ve Schoubye üzerinden birleşik bir analiz benimsenerek ön-varsayım (pragmatik ön-varsayım) ile doğruluk-değeri ilişkisi cümle içinde“kategorisel sezgi farkı”adını vermiş olduğum bir farka dayandırılmıştır. Bu kategoriler sırasıyla; ulaşılabilir, sezgisel ve geçişken olarak isimlendirdiğim kategorilerdir.
Özet (Çeviri)
In this thesis, the problem of how to determine the truth-value of sentences containing non-referential expressions is addressed. This problem is one of the current debates in the philosophy of language, but it also includes a broad conceptual framework such as presupposition, proper name, definite description and reference. The debate about the truth-value of sentences containing non-referential expressions is discussed in terms of semantics and pragmatics. Within the field of semantics, there are two dominant views on this problem: Russell's quantificational analysis and Strawson's presuppositional analysis. In short, Frege, Russell and Strawson are in the semantic field of this debate. Before moving on to pragmatics, Donnellan's referential/attributive distinction, which is known for its distinction on the use of definite descriptions, is mentioned and Kripke's views on whether this distinction is semantic or pragmatic are questioned. Moving on to the pragmatic field, firstly, the pragmatic presupposition is explained through Stalnaker's views, and then the two views that will give the main idea of this thesis are discussed. These views are Fodor's view based on the ontology of possible worlds and Schoubye's False Intuition Hypothesis. Then Fodor's views are discussed in terms of Verification Theory, Schoubye's view is discussed in terms of Experimental philosophy, and finally, by adopting a unified analysis over Fodor and Schoubye, the relation between presupposition (pragmatic presupposition) and truth-value is based on a difference that I have called the“categorial intuition difference”in the sentence. These categories are named as accessible, intuitive and transitive respectively.
Benzer Tezler
- An account of reductionism in biology; practices of molecular biology as instruments
Biyolojide indirgemecilik konusu üzerine bir çalışma; araçlar olarak moleküler biyoloji pratikleri
OZAN ALTAN ALTINOK
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
FelsefeOrta Doğu Teknik ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN SOL
- Leibniz Felsefesi'nde akılsal-olgusal hakikat ayrımı
Necessary truths and contingent truths in the Leibniz's philosophy
AZİZ MURAT KARACA
- Çağdaş dil felsefesinde dil, zihin ve söz edimi ilişkisi
The relationship between language, mind and speech-acts in contemporary philosophy of language
VEDAT ÇELEBİ
- Aristotelesçi klasik mantıktan Fregeci modern mantığa geçişte cevher fikrinin dönüşümü
The transformation of the idea of substance from Aristotelian classical logic to Fregean modern logic
HASAN REMZİ EKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Felsefeİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESAT BURAK ŞAMAN
- Donald Davidson: Between compositionality and holism
Donald Davidson: Bileşimsellik ve bütüncülük arasında
ESER AĞOĞLU
Doktora
İngilizce
2023
FelsefeOrta Doğu Teknik ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DAVİD GRÜNBERG