Metalce fakir HD 1936 yıldızının AUKR tayfları temelinde kimyasal bolluk analizi
Chemical abundance analysis based on the AUKR spectra of metal-poor star HD 1936
- Tez No: 920786
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞEYMA ÇALIŞKAN TÜRKSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Astronomi ve Uzay Bilimleri, Astronomy and Space Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Astronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Astronomi ve Uzay Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 79
Özet
Tez çalışmasında, metalce fakir HD 1936 yıldızının ilk detaylı kimyasal bolluk analizi, AUKR'de bulunan T-80 teleskobuyla elde edilen yüksek çözünürlüklü ve sinyal-gürültü oranına sahip tayfı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Yıldızın atmosfer parametreleri fotometrik ve tayfsal yöntemlerle, dikine hızı ve izdüşüm dönme hızı tayfsal olarak hesaplanmıştır. Elde edilen atmosfer ve hız parametreleri esas alınarak, ATLAS9 kodu yardımıyla yıldıza ilişkin atmosfer modeli oluşturulmuştur. Tayfta gözlenen atomik (ve moleküler) çizgilerin eşdeğer genişlik ölçümü ve sentetik tayf üretimi temelinde, toplam 29 atomik türün (Li I, C I, O I, Na I, Mg I, Al I, Si I, Ca I, Sc II, Ti I, Ti II, V I, Cr I, Cr II, Mn I, Co I, Ni I, Cu I, Zn I, Sr I, Y II, Zr II, Ba II, La II, Pr II, Nd II ve Eu II) kimyasal bollukları hesaplanmıştır. Gerçekleştirilen kimyasal bolluk analizi sonucunda, HD 1936'nın metalisitesi [Fe/H]=-1.74±0.15 olarak bulunmuştur. Bu değer göz önünde bulundurularak yıldız, özellikle, lityum, karbon, baryum ve evropyum bollukları temelinde tartışılmıştır. Lityum bolluğu 1.110.15 olup benzer parametrelere sahip diğer kırmızı dev kolu yıldızları ile uyumlu bulunmuştur. [C/Fe] oranı -0.310.1 olarak hesaplanmış olup yıldızın karbonca normal bir yıldız olduğu değerlendirilmiştir. Yıldızın [Ba/Eu] oranı -0.640.2 belirlenmiş olup bu değer onun r-süreci ile zenginleştirilmiş (r-I) bir metalce fakir yıldız olarak sınıflandırılmasını mümkün kılmıştır. Galaktik kimyasal evrim modellerine göre yıldız 20-70Mʘ kütleli süpernova olaylarının izlerini taşımaktadır. Yıldızın tayfsal atmosfer parametreleri kullanılarak Hertzsprung-Russell diyagramındaki konumu belirlenmiştir. Farklı kütle ve yaş değerlerine sahip kuramsal evrim yolları ve yaş çizgileri temelinde kütlesi 0.85Mʘ, yaşı 10 milyar yıl olarak öngörülmüştür.
Özet (Çeviri)
In this thesis, the first detailed chemical abundance analysis of the metal-poor star HD 1936 was performed using a high-resolution, high signal-to-noise ratio spectrum obtained with the T-80 telescope at AUKR. The star's atmospheric parameters were determined through photometric and spectroscopic methods, while its radial and projected rotational velocities were derived spectroscopically. Using these parameters, an atmospheric model was generated with the ATLAS9 code. The chemical abundances of 29 atomic species (Li I, C I, O I, Na I, Mg I, Al I, Si I, Ca I, Sc II, Ti I, Ti II, V I, Cr I, Cr II, Mn I, Co I, Ni I, Cu I, Zn I, Sr I, Y II, Zr II, Ba II, La II, Pr II, Nd II, and Eu II) were determined using equivalent width measurements and synthetic spectrum fitting. The chemical abundance analysis yielded a metallicity of [Fe/H] = -1.74 ± 0.15. Based on this, the star was examined particularly in terms of lithium, carbon, barium, and europium abundances. The lithium abundance was 1.11 ± 0.15, consistent with similar red giants. The [C/Fe] ratio of -0.31 ± 0.1 indicated a carbon-normal star. The [Ba/Eu] ratio of -0.64 ± 0.2 classified HD 1936 as an r-I metal-poor star enriched by the r-process. Galactic chemical evolution models suggest that the star carries signatures of supernovae with masses of 20-70 Mʘ. Its position in the Hertzsprung-Russell diagram, along with theoretical evolutionary tracks, indicates a mass of 0.85 Mʘ and an estimated age of 10 Gyr.
Benzer Tezler
- Güneş komşuluğundaki orta tayf türündeki metalce fakir yıldızların tayfsal, kinematik, yörünge dinamik ve galaktik köken analizleri
Spectral, kinematic, orbital dynamics and galactic origin analyses of metal-poor stars of intermediate spectral type in the solar neighborhood
NUR ÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Astronomi ve Uzay BilimleriAkdeniz ÜniversitesiUzay Bilimleri ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TİMUR ŞAHİN
- Güneş civarından seçilmiş G tayf türü yıldızların kökeni
Origin of selected G-type stars from solar neighbourhood
DENİZ CENNET DURSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELÇUK BİLİR
- F-tayf türünden yüksek öz hareketli yıldızların gözlemsel çalışması
Observational study of F spectral type high proper motion stars
SELÇUK OKTAY SOLAKCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Astronomi ve Uzay BilimleriAkdeniz ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURİ ÜNAL
DOÇ. DR. TİMUR ŞAHİN
- Güneş civarındaki orta tayf türündeki metalce fakir yıldızların gözlemsel bir çalışması
An observation study of metal poor stars of middle spectral type in the solar neighborhood
MAHMUT MARIŞMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Astronomi ve Uzay BilimleriAkdeniz ÜniversitesiUzay Bilimleri ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TİMUR ŞAHİN
- Rave ve xmm kataloglarındaki ortak yıldızların analizi
Analysis of common stars in rave and xmm catalogues
BAŞAR COŞKUNOĞLU
Doktora
Türkçe
2019
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA TÜRKER ÖZKAN
DR. GEORGE SEABROKE