Perinatal depresyonda tedaviye erişimin önündeki engeller- nitel ve nicel bir inceleme
Barriers to access to treatment in perinatal depression - a qualitative and quantitative review
- Tez No: 921113
- Danışmanlar: PROF. DR. ESRA YAZICI
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Nitel inceleme, perinatal depresyon, tedavinin önündeki engeller, Barriers to treatment, perinatal depression, qualitative analysis
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
GİRİŞ VE AMAÇ: Bu çalışmada perinatal dönemde depresyon açsısından riskli hastalarının tedaviye başvurmalarının önündeki gözden kaçan, kültüre ve bölgeye özgü engellerin tespiti amaçlanmıştır. YÖNTEM: Bu çalışma nitel ve nicel yöntemin kullanıldığı 2 aşamadan oluşmaktadır. Çalışmaya 2022 yılında kadın hastalıkları ve doğum kliniğinde Edinburg Doğum Sonrası Depresyon Ölçeği (EPDÖ) uygulanan ve depresyon açısından riskli saptanıp perinatal psikiyatri polikliniğine yönlendirilen ancak tedaviye başvurmayan kadınlar dahil edilmiştir. Nitel aşama için 20 katılımcıya sosyodemografik veri formu, EPDÖ uygulanmış ve nitel görüşme yapılmıştır. Nicel aşama için ise 66 katılımcıya sosyodemografik veri formu, EPDÖ ve nitel veriler doğrultusunda oluşturulan nicel anket formu uygulanmıştır. BULGULAR: Nitel aşamada bireysel faktörler, çevresel faktörler, sosyokültürel faktörler, damgalama ile ilgili faktörler ve sağlık sunucusu ile ilgili faktörler olmak üzere toplam 5 tema elde edilmiştir. Nicel aşamada ise en çok puan alan ilk 3 soru 'temizlik, ütü, yemek, çocuk bakımı gibi ev işlerin; toplumda kadının sorumluluğunda olması', 'temizlik, ütü, yemek, çocuk bakımı gibi ev işlerin yoğunluğu', 'günlük yaşam telaşesinin sizin için ruhsal sorunlarınızın önünde olması' şeklinde tespit edilmiştir. Nicel anket formundaki soruların EPDÖ ile korelasyonu incelendiğinde 'çocuğunuzu bırakabileceğiniz güvenilir bir yer olmaması', 'yakın çevrenizin yaşadığınız ruhsal sıkıntıları önemsiz görmesi', 'temizlik, ütü, yemek, çocuk bakımı gibi ev işlerin yoğunluğu', 'günlük yaşam telaşesinin sizin için ruhsal sorunlarınızın önünde olması', 'temizlik, ütü, yemek, çocuk bakımı gibi ev işlerin; toplumda kadının sorumluluğunda olması', 'eşinizin gebelik ve doğum sonrası dönemde ilgisiz olması veya yetersiz destek göstermesi' soruları ile pozitif yönde korelasyon saptanmıştır. SONUÇ: Nitel aşamada, bireysel faktörler, çevresel faktörler, sosyokültürel faktörler, damgalama ile ilgili faktörler ve sağlık sunucusu ile ilgili faktörler olmak üzere beş tema elde edilirken nicel aşamada ise, en yüksek puan alan 3 sorunun sosyokültürel faktörler ile işkili olduğu saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
AIM: This study aimed to identify culture- and region-specific barriers that prevent women at risk for perinatal depression from seeking treatment. MATERIALS AND METHODS: The study was conducted in two stages using qualitative and quantitative methods. Participants were women at risk for depression, identified via the Edinburgh Postpartum Depression Scale (EPDS) at the obstetrics clinic in 2022. Despite being referred to the perinatal psychiatry clinic, these women did not seek treatment. In the qualitative stage, 20 participants completed a sociodemographic data form and the EPDS, followed a qualitative interviews. In the quantitative stage, 66 participants were administered the sociodemographic form, the EPDS, and a questionnaire based on qualitative findings. RESULTS: In the qualitative phase, five themes were identified: individual factors, environmental factors, sociocultural factors, stigma-related factors, and health provider-related factors. In the quantitative phase, the top three barriers were identified as 'household chores being considered women responsibility', 'the burden of household tasks' and 'prioritizing daily responsibilities over mental health'. A positive correlation was found between EPDS scores and factors such as 'lack of reliable childcare optionS', 'relatives dismissing mental distress', 'the burden of household tasks', 'daily life taking precedence over mental health', 'societal expectations of women's roles' and 'spousal indifference or inadequate support during pregnancy and postpartum'. These results highlight how sociocultural and environmental factors significantly influence mental health during the perinatal period. CONCLUSION: In the qualitative phase, five themes emerged: individual factors, environmental factors, sociocultural factors, stigma-related factors, and health provider-related factors. In the quantitative phase, the three highest-scoring questions were primarily related to sociocultural factors.
Benzer Tezler
- Perinatal depresyonda parlak ışık terapisinin etkinliği- çift kör randomize kontrollü çalışma
Efficacy of bright light therapy for perinatal depression - a double blind, randomised controlled study
MELİKE DÖNMEZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
PsikiyatriMarmara ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VOLKAN TOPÇUOĞLU
- Gebelik döneminde anksiyete ve depresyon için mobil izleme programı geliştirilmesi ve ilk üç aylık sonuçlarının değerlendirilmesi
Development of mobile monitoring program for anxiety and depression in pregnancy and evaluation of first three months results
YAVUZ SELİM OĞUR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriSakarya ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESRA YAZICI
- İstemsiz hareketlerle başvuran hastaların etyolojik ve klinik özelliklerinin değerlendirilmesi
The etiological and clinical evaluation of the unvoluntary movements of the children
MELTEM UZUN
Tıpta Yan Dal Uzmanlık
Türkçe
2011
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıUludağ ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SAİT OKAN
- Sahada çalışan pratisyen hekimlerin, pediatri asistanlarının ve pediatri uzmanlarının asfiktik yenidoğanların tanısı ve transportu hakkındaki deneyim, farkındalık ve bilgi düzeylerinin ölçülmesi
Measuring the levels of experience, awareness and knowledge of physicians, pediatric residents and pediatric specialists working in the field on diagnostic and transport of asphyctic newborns
ÖMER FARUK ÖZBEBİT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN BAŞTUĞ
- Perinatal depresyon öyküsü olan kadınlarda yeme bozukluğu ve çocukluk çağı travmatik yaşantıları
Eating disorders and childhood traumatic experiences in women with history of perinatal depression
SEVİLAY KANTEKİN AKCAN