Akdeniz Havzası'ndaki endemik karasal omurgalıların demografik tarihi ve iklim değişiminin dağılımları üzerindeki etkisi
Demographic history of mediterranean basin endemic terrestrial vertebrates and the effect of climate change on their distributions
- Tez No: 921139
- Danışmanlar: PROF. DR. UTKU PERKTAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyoloji, Zooloji, Biology, Zoology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Zooloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 162
Özet
Bu tez, küresel bir biyolojik çeşitlilik sıcak noktası olan Akdeniz Havzası'ndaki endemik karasal omurgalıların (amfibiler, sürüngenler, kuşlar ve memeliler) demografik tarihini ve iklim değişikliğinin dağılımları üzerindeki etkisini incelemektedir. Çalışma, Son Buzul Maksimumu, Orta Holosen ve Son Buzullararası gibi önemli iklim dönemlerinde türlerin tarihsel ve devam eden çevresel değişimlere nasıl tepki verdiğini araştırmıştır. Ekolojik niş modellemesi ve Bayesyen Ufuk Hattı Grafiği analizleri kullanılarak, 2050 ve 2070 yıllarına yönelik çeşitli iklim senaryoları altında türlerin potansiyel gelecekteki dağılımları ve popülasyon dinamikleri modellenmiştir. Amfibilerde, 36 endemik türün iklimsel uygunluk desenleri incelenmiş ve yağışın bu türlerin dağılımı üzerindeki önemli etkisi vurgulanmıştır. Gelecekte bazı bölgelerin biyolojik çeşitlilik sıcak noktalarından soğuk noktalara dönüşebileceği öngörülmüştür. Kuşlar için yapılan analizlerde, 45 endemik türün dağılım ve popülasyon dinamikleri değerlendirilmiş; geçmiş iklim dalgalanmalarının dağılımlarda önemli değişikliklere yol açtığı ve gelecekte yüksek emisyon senaryoları altında türlerin kuzeye doğru kayacağı belirlenmiştir. Memelilerde, 31 endemik türün dağılımları üzerinde yapılan çalışmalar, buzul sığınaklarının tür zenginliğini korumada kritik bir rol oynadığını göstermiştir. Gelecekte özellikle güney bölgelerde uygun habitat alanlarında önemli daralmalar beklenmektedir. Sürüngenlerde ise 50 endemik türün analizleri, bazı bölgelerin uzun vadeli biyolojik sığınaklar olarak işlev gördüğünü ve yüksek emisyon senaryolarında bu alanların ciddi kayıplar yaşayabileceğini ortaya koymuştur. Sonuçlar, iklim değişikliğinin Akdeniz Havzası'ndaki endemik karasal omurgalıların dağılımları ve popülasyon dinamikleri üzerinde önemli etkileri olduğunu göstermektedir. Bu bulgular, bölgedeki biyolojik çeşitliliğin korunması için iklimsel faktörleri dikkate alan dinamik ve kapsamlı koruma stratejilerinin geliştirilmesinin önemini vurgulamaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis examines the demographic history and the impact of climate change on the distribution of endemic terrestrial vertebrates—amphibians, reptiles, birds, and mammals—in the Mediterranean Basin, a global biodiversity hotspot. The study investigates how these species have responded to historical and ongoing environmental changes during significant climatic periods such as the Last Glacial Maximum, the Middle Holocene, and the Last Interglacial. Using ecological niche modeling and Bayesian Skyline Plot analyses, the potential future distributions and population dynamics of species under various climate scenarios projected for 2050 and 2070 were modeled. In amphibians, the climatic suitability patterns of 36 endemic species were analyzed, highlighting the significant effect of precipitation on their distribution. It is projected that some regions may shift from biodiversity hotspots to coldspots in the future. For birds, analyses of 45 endemic species assessed their distribution and population dynamics, revealing that historical climate fluctuations have led to significant changes in distributions and that species may shift northward under high emission scenarios in the future. Studies on mammals involving 31 endemic species showed that glacial refugia played a critical role in preserving species richness. Significant contractions in suitable habitat areas are expected in the future, especially in southern regions. For reptiles, analyses of 50 endemic species indicated that some areas have functioned as long-term biological refugia and may experience serious losses under high emission scenarios. The results demonstrate that climate change has significant effects on the distributions and population dynamics of endemic terrestrial vertebrates in the Mediterranean Basin. These findings underscore the importance of developing dynamic and comprehensive conservation strategies that consider climatic factors to preserve the region's biodiversity.
Benzer Tezler
- Assessing the potential of Anatolia as a climate refugium
Anadolu'nun bir iklim sığınağı olma potansiyelinindeğerlendirilmesi
SONGÜL SÖNMEZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Biyolojiİstanbul Teknik Üniversitesiİklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRAH ÇORAMAN
- Türkiye'nin Akdeniz (Antalya, Mersin, Adana, Osmaniye ve Hatay) ve İç Anadolu bölgelerindeki (Konya, Aksaray, Niğde, Karaman) bazı illerde yaşayan Apodemus spp., Microtus spp., Rattus spp. ve Talpa davidiana türlerinde Hantavirus varlığının ve dağılımının araştırılması
Investigation of Hantavirus existence and distribution in Apodemus spp., Microtus spp., Rattus spp. ve Talpa davidiana species in some provinces in Mediterranean (Antalya, Mersin, Adana, Osmaniye and Hatay) and Central Anatolia (Konya, Aksaray, Niğde, Karaman) regions of Turkey
CEYLAN POLAT
Doktora
Türkçe
2018
MikrobiyolojiDokuz Eylül ÜniversitesiMikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM MEHMET ALİ ÖKTEM
- Düden çayı havzasındaki endemik Pseudophoxinus antalyae (Teleostei: Leuciscidae) Bogutskaya, 1992 populasyonlarının bazı büyüme ve geometrik morfometri parametrelerinin değerlendirilmesi
Evaluation of some growth and geometric morpometric parameters of endemic pseudophoxinus antalyae (Teleostei: Leuciscidae) Bogutskaya, 1992 populations in the Düden stream basin
ELİF ACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
BiyolojiAkdeniz ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEHİR KAYMAK
- Kedi ve köpeklerde dirofilaria immitis'in moleküler yöntemlerle (PCR, Lamp ve DNA dizi analizi) araştırılması
Investigation of dirofilaria immitis in dogs and cats by molecular methods (PCR, Lamp and DNA sequence analysis)
MELİH GAZİ GENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
ParazitolojiSivas Cumhuriyet ÜniversitesiParazitoloji (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ UFUK EROL
- Batı Toroslar'daki kuvaterner buzullaşmalarının gelişimi ve seyri üzerinde yerel topoğrafya ile iklim özelliklerinin rolü
The role of local topography and climate characteristics for the development and evolution of quaternary glaciations in the Western Taurus mountains
FERHAT KESERCİ