Hitit ekonomisinde tarım
Agriculture in Hittite economy
- Tez No: 921238
- Danışmanlar: PROF. DR. AYGÜL SÜEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hitit Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
M.Ö. 17. yüzyılda Orta Anadolu'nun kuzeyinde, Hititçe adı“Marasantiya”olan Kızılırmak Nehri kavsi boyunca yerleşen Hititler, dini ve idari merkezleri başkent Hattuşa'dan yayılım alanlarını batıya ve güneye doğru genişleterek büyük bir imparatorluk haline gelmişlerdir. Kraliyet ailesi tarafından yönetilen devletin ekonomisi büyük ölçüde tarımdan oluşmaktadır. Hitit topraklarında gerçekleştirilen tarımsal üretimle beraber devletin ekonomik kalkınması mümkün hale gelmiştir. Hititlerin yerleştiği Orta Anadolu platosunda iklim, hemen hemen günümüze yakın bir seviyedeydi. Dolayısıyla bu topraklarda yetişen tarım ürünleri başlıca buğday, arpa, çavdar ve yulaftan oluşmaktadır. Çivi yazılı belgelerde de bu ürünlerin adının sıkça geçmesi bu durumu kanıtlamaktadır. Bu nedenle toprağa son derece bağlı olan bir devletin tarımsal alanda hassas politikalar oluşturmuş olması kaçınılmaz olmuştur. Hitit kanununun“eğer bir bağ”ile başlayan maddelerinin sayısal olarak fazlalığı, devletin tarım konusunda ne denli titiz davrandığının resmi olarak kanıtıdır. Kral Telipinu döneminde yayımlanan“Telipinu Fermanı”ile tarımsal üretim adına önemli tedbirler alınmıştır. Telipinu, yayımladığı fermanıyla hububatın toplanması ve depolanması konusunda önemli kararlar almıştır. Hitit devletinde tarımla ilgili alınan hukuki önlemlerin yanında bazı icraatları da olmuştur. Özellikle tarımsal üretimle ilişkili olarak inşa edilen su yapıları, devletin tarım politikasını daha iyi anlamamız açısından önemlidir. Zira Hitit topraklarında gerçekleştirilen tarım büyük ölçüde yağışlara bağlıdır. İnşa edilen su yapılarıyla olası bir kuraklık senaryosunun bertaraf edilmesi amaçlanmıştır. Hitit kültür ve medeniyetinde de tarımın etkisi yoğunlukla hissedilmektedir. Hitit kültüründe bayramların tarım, hububat ve hasat temalı olması bunun önemli bir göstergesidir. Bayramlarla, Hitit topraklarında bereketli bir hasat döneminin gerçekleşmesi temenni edilmiştir. Bu sayede, tarımsal üretimde yaşanan artışlar sonucunda depolar dolacak, ülkeye ekonomik refah gelecektir. Hitit dininde de tarımın etkisi yoğun bir şekilde hissedilmektedir. Hitit panteonundaki baş tanrı olan Fırtına Tanrısı, Hitit Ülkesindeki toprakların sahibidir. Tanrı bu yetkisini krala vermiştir. Kral ise bu yetkisiyle, Hitit topraklarındaki arazileri halka bağışlayarak veya tahsis ederek tarımsal üretimin kesintisiz ilerlemesini sağlamaktadır. Ayrıca Hititlerde tarım tanrısı olan Telipinu'ya ait“Kaybolan Tanrı Telipinu”efsanesi Hitit takviminden bildiğimiz mevsimleri ve doğanın canlanmasını betimlemesi açısından önemlidir. Dolayısıyla başta ekonomi olmak üzere, hayatın her alanında yoğun tarım etkisinin hissedilmesi ancak ülkede sistemli bir tarımsal üretim organizasyonu inşa edilmesiyle ve iyi bir idari mekanizma oluşturulmasıyla sağlanabilmiştir. Bu durum, Hititlerin tarih sahnesinden çıkmasından ayrılış sürecine kadar geçen sürede Hitit ülkesinde yoğun bir tarımsal faaliyetin gerçekleşmesiyle mümkün olmuştur.
Özet (Çeviri)
In the 17th century B.C., the Hittites, who settled in the north of Central Anatolia along the curve of the Kızılırmak River, whose Hittite name is“Marasantiya”, became a great empire by expanding their religious and administrative centers from the capital Hattusa to the west and south. The economy of the state, which is ruled by the royal family, consists largely of agriculture. With the agricultural production carried out in the Hittite lands, the economic development of the state became possible. In the Central Anatolian plateau, where the Hittites settled, the climate was almost at a level close to the present day. Therefore, the agricultural products grown in these lands mainly consist of wheat, barley, rye and oats. The frequent mention of these products in cuneiform documents proves this situation. For this reason, it has become inevitable that a state that is highly dependent on the land has created sensitive policies in the agricultural field. The numerical number of articles of the Hittite law starting with“if a vineyard”is official proof of how meticulous the state was about agriculture. With the“Edict of Telipinu”published during the reign of King Telipinu, important measures were taken in the name of agricultural production. Telipinu made important decisions about the collection and storage of grain with his edict. In addition to the legal measures taken regarding agriculture in the Hittite state, there were also some actions. Water structures, especially those built-in relation to agricultural production, are important for us to better understand the state's agricultural policy. Because the agriculture carried out in the Hittite lands is largely dependent on rainfall. It is aimed to eliminate a possible drought scenario with the water structures built. In the Hittite culture and civilization, the influence of agriculture is felt intensely. The fact that the festivals in the Hittite culture were themed on agriculture, grain and harvest is an important indicator of this. With the holidays, it was hoped that a fruitful harvest period would take place in the Hittite lands. In this way, as a result of the increases in agricultural production, the warehouses will be filled and economic prosperity will come to the country. In the Hittite religion, the influence of agriculture is felt intensely. The Storm God, the chief god in the Hittite pantheon, is the owner of the lands in the Hittite Country. God has given this authority to the king. The king, on the other hand, with this authority, ensures the uninterrupted progress of agricultural production by donating or allocating the lands in the Hittite lands to the people. In addition, the legend of“Telipinu, the Disappearing God”, belonging to Telipinu, the god of agriculture in the Hittites, is important in terms of depicting the seasons we know from the Hittite calendar and the revival of nature. Therefore, the intense agricultural effect in all areas of life, especially in the economy, could only be achieved by building a systematic agricultural production organization in the country and establishing a good administrative mechanism. This situation was made possible by the realization of an intensive agricultural activity in the Hittite country in the period from the emergence of the Hittites from the stage of history to the process of separation.
Benzer Tezler
- Zooarchaeological analysis of equids at Gordion between the early Iron Age and the early Hellenistic period (1100 BCE – 330)
Gordion Antik Kenti'nin erken Demir Çağı ve erken Hellenistik dönemleri (MÖ 1100-MÖ 330) atgillerinin zooarkeolojik analizi
RAMAZAN PARMAKSIZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Antropolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiEkoloji ve Evrim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT ARIKAN
DR. ÖĞR. ÜYESİ CANAN ÇAKIRLAR
- Zile ilçesinin beşeri ve ekonomik coğrafyası
Human and economic geography of the county of Zile
AYŞE AKKURT
- Adaptive reuse of architectural heritage buildindings with the experience economy approach: Case of Tire Bedesten
Kültür mirası yapılarda yenileme ve işlevsel dönüşüm çalışmalarının deneyim ekonomisi kavramıyla değerlendirilmesi: Tire, Bedesten örneği
ASIM OKAN DELİORMAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
İç Mimari ve DekorasyonYaşar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NAĞME EBRU AYDENİZ
- Eskiçağ Anadolusu'nda toprak tahsisi: Hititler Dönemi
The land assignment in Old Age Anatolia: The Period of the Hittite
ARİF KUMAŞ
