15. yüzyıl Timur ve Türkmen dönemi nizamî hamselerindeki (Tsmk) hüsrev ve şirin minyatürlerinin mukayeseli analizi
A Comparative analysis of the khosrow and shirin miniatures in the 15th century Timur and Turkmen period nizami khamsas (Tsmk)
- Tez No: 921405
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SABRİYE HİLAL ARPACIOĞLU
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Timurlu, Türkmen, Minyatür, Yazma Eserler, TSMK, Timurid, Turkmen, Miniature, Manuscripts, TSMK
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 574
Özet
ÖZET Bu çalışmada TSMK'da bulunan, 15. yüzyıl Timur ve Türkmen dönemi Nizamî Hamselerindeki (TSMK) Hüsrev ve Şirin minyatürlerinin karşılaştırmalı analizinin yapılması amaçlanmıştır. Araştırmamızda yirmi sekiz yazma eser bulunmaktadır. Eserler cilt kapakları, mühürleri, serlevha ve bölüm başı tezhipleriyle beraber incelenerek, detaylı şekilde analiz yapılması hedeflenmiştir. Tasvirlerin aynı yüzyıl ve coğrafya içinde Timurlu ve Türkmen olarak ayrılmasının tespit edilmesi zor olduğu kadar, karmaşık ve iç içe geçmiştir. Kronolojik olarak sıraladığımız 15. yüzyılın başından sonuna kadar tarihlenen bu resimli nüshaların üslup özellikleri, teknik analizleri yapılmış ve bu doğrultuda ikonolojik sonuçlar çıkarılmaya özen gösterilmiştir. Dönemler incelendiğinde, Hüsrev ve Şirin bölümlerine konu olan minyatürlerin genellikle aynı sahneler üzerinde yoğunlaşıp, konu olarak belli başlı olayların resmedilmek için seçildiği fark edilmiştir. Seçilen sahnelerin bir yüzyıl boyunca değişmemesi, eserlerin şablon şekilde benzerlik göstermesi dikkat çekmiştir. Dönemin sanat hâmilerinin talepleriyle yapılmış yazma eserlerde minyatür tasarımı ve kompozisyon kurgusu son derece gelişmiştir. Çalışmanın sonunda ortak coğrafyada aynı zaman içerisinde oluşmuş minyatürlerin arasında karşılaştırma yapılarak benzerlik ve farklılıklar üzerinde durulmuştur.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT This study aims to conduct a comparative analysis of the Khusraw and Shirin miniatures found in the 15th-century Timurid and Turkmen period Hamse-i Nizamî manuscripts in the Topkapi Palace Museum (TSMK). Our research includes twenty-eight manuscripts. The works are analyzed in detail, considering their bindings, seals, title pages, and initial illuminations. The task of distinguishing between Timurid and Turkmen miniatures within the same century and geographical region is challenging, as they are complex and interwoven. These illustrated manuscripts, dated from the beginning to the end of the 15th century, have been analyzed in terms of their stylistic features and technical aspects, and iconological results have been drawn accordingly. Upon examining the periods, it was noted that the miniatures depicting the Khusraw and Shirin sections generally focus on the same scenes, and specific major events were chosen as the subject matter. The fact that the selected scenes remained unchanged for a century and that the works exhibit similar templates is striking. Miniature design and compositional arrangement in manuscripts created under the patronage of the period's art patrons were highly developed. At the end of the study, a comparison was made between the miniatures created in the same geographical area during the same period, emphasizing their similarities and differences.
Benzer Tezler
- 15. yüzyıl Timurlu devri Kelile ve Dimne'leri analitik çözümlemesi
Analytical analysis of the fifteenth century of Timurid era Kalila and Dimna
NURAN ÖZTÜRK
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2021
Güzel SanatlarMarmara ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. ŞEHNAZ BİÇER
- 15. yüzyıl Karakoyunlu Türkmen minyatürleri (2 cilt)
15. century Qara-Quoyunlu Türkman miniatures
SEVAY ATILGAN
Doktora
Türkçe
2000
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖNÜL CANTAY
- Akkoyunlu Türkmen Sultanı Halil'in kitap sanatı hamiliği
Akkoyunlu Sultan Halil's patronage in arts of the book
MASOUMEH MOHAMMADINEZHAD
Doktora
Türkçe
2021
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. FATMA BANU MAHİR
- Hicri 983 tarihli Mufassal Tahrir Defteri'ne göre Bozok Sancağı'nda iskan ve nüfus
Başlık çevirisi yok
YUNUS KOÇ
- Türk dünyasında inanç turizmi: Ahmed Yesevi Türbesi ve Türkistan örneği
Faith tourism in the Turkish world: The tomb of Ahmed Yesevi and the case of Türkistan
GULDANA BOLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TurizmEge ÜniversitesiTurizm Rehberliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERAP ÖZDÖL KUTLU