Coğrafi işaretli balların rekabet gücünün değerlendirilmesi
Evaluation of competitiveness of honey with geographical indication
- Tez No: 921647
- Danışmanlar: PROF. DR. YASEMİN ORAMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, İşletme, Agriculture, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 212
Özet
Bu çalışmada, coğrafi işaretli balların alternatif ballar karşısındaki rekabet gücünün değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, coğrafi işaretli bal üreticilerinin profili ve sisteme bakış açıları incelenmiş, ayrıca bu ürünlere yönelik tüketici satın alma niyeti ve satın alma davranışını etkileyen değişkenler belirlenmiştir. Çalışmada İstanbul'da sosyo-ekonomik gelir gruplarına göre örneklemesi dağıtılmış 384 tüketici ve coğrafi işaretli bal üreticisi (Muğla Çam Balı, Marmaris Çam Balı, Pervari Balı, Kars Balı ve Ardahan Çiçek Balı) 41 kişi ile anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Tüketicilerin coğrafi işaretli balları satın alma niyetlerinin belirlenmesinde planlı davranış teorisi kullanılarak yapısal eşitlik modellemesi; satın alma davranışlarının belirlenmesinde ikili lojistik regresyon; üreticilerin sisteme bakış açılarının belirlenmesinde yüzde ve ortalama değerler ile sonuçlar ortaya konulmuştur. Rekabet gücünün belirlenmesinde ise PESTEL ve Porter'ın beş güç analizi ile değerlendirmeler yapılarak sektöre yönelik stratejik plan oluşturulmuştur. Tüketicilerin %41'inin coğrafi işaretli balları daha önce tükettiği, ancak satın alıma ulaşım konusunda yetersizliklerin olduğu tespit edilmiştir. Diğer yandan üreticilerin %68'inin coğrafi işaretli bal üretimine devam etmek istediği belirlenmiştir. Coğrafi işaret koruması altındaki balların henüz üretici açısından rekabet edilebilirliği istenen seviyelere gelmediği, korumanın sağlayacağı avantajların uygulamada yer almadığı tespit edilmiştir. Coğrafi işaretli bal üretimi ve pazarı açısından üreticilere yönelik kamu politikalarının geliştirilmesi ile kooperatif ve birliklerin üretim ve pazarlama stratejilerinde etkin rol alması önemlidir. Bu ürünlerin kalite, sağlık ve doğallık özelliklerinin ön plana çıkarılarak tüketici farkındalığının arttırılması ile coğrafi işaretli balların pazar payını genişleyeceği ve rekabet gücünü artacağı söylenebilir.
Özet (Çeviri)
This study assesses the competitive strength of geographically indicated honeys compared to alternative honeys. It examines producer profiles, their perspectives on the geographically indicated system, and factors influencing consumer purchase intentions and behaviors. A survey was conducted with 384 consumers and 41 geographically indicated honey producers, including Muğla Pine Honey, Marmaris Pine Honey, Pervari Honey, Kars Honey, and Ardahan Flower Honey. Structural equation modeling analyzed consumer purchase intentions, while binary logistic regression examined purchasing behaviors. PESTEL and Porter's Five Forces analyses were applied to develop a strategic sector plan. Findings reveal that 41% of consumers have purchased geographically indicated honey before, yet accessibility remains a concern. Meanwhile, 68% of producers intend to continue geographically indicated honey production. However, geographically indicated honey's competitive advantage has not yet reached its full potential, and the expected benefits of geographically indicated protection are not fully realized. Strengthening marketing efforts, increasing consumer awareness, and improving distribution channels are crucial for market expansion. Additionally, public policies should better support producers, while cooperatives and unions should play a more active role in production and marketing strategies. By emphasizing quality, health benefits, and authenticity, geographically indicated honey can expand its market share, ensuring long-term competitiveness and sustainability in both domestic and international markets.
Benzer Tezler
- Kalecik Karası bağ alanları için iklim değişikliği uyum eylem planı
Climate change adaptation action plan for viticultural areas of Kalecik Karası
NURAY ÇALTI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
CoğrafyaAnkara ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECLA TÜRKOĞLU
DR. MESUT DEMİRCAN
- Türkiye'nin Balkanlar politikasında kültürel faaliyetlerin önemi: 2000'li yıllardan günümüze Bosna-Hersek örneği
The significance of its cultural activities in Turkey's Balkans policy: A Case study of Bosnia-Herzegovina from 2000's till today
REYHAN ÇEKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Uluslararası İlişkilerİstanbul Ticaret ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ UĞUR YASİN ASAL
- Avrupa Birliği'nde ve Türkiye'de serbest ticaret anlaşmaları
Free trade agreements in the European Union and in Turkey
ÇAĞLAR YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
HukukMarmara ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET YALÇIN ALGANER
- Yerli turistlerin coğrafi ürün algısı: Balıkesir/Edremit örneği
Local tourists' perception of geographical product: Balıkesir/Edremit example
BANU YAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıSivas Cumhuriyet ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM TUĞKAN ŞEKER
- Coğrafi işaretli ürünlere gıda ürünü geliştirme teknikleri ile katma değer kazandırmak: Elazığ Ağın leblebisi örneği
Adding value to geographically marked products with food product development techniques: Elazig Agin roasted chickpeas sample
MELİKE BAKIR KARAKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN ÇAVUŞ