Türkiye'de influencer endüstrisi: Dijital influencer ajansları, sosyal medya platformları ve yasa koyucular
The influencer industry in Turkey: Digital influencer agencies, social media platforms and legislators
- Tez No: 921999
- Danışmanlar: PROF. DR. FERRUH MUTLU BİNARK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İletişim Bilimleri, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İletişim Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 240
Özet
Bu tez çalışması, Türkiye'de influencer endüstrisinde influencerların kültürel ürünler olarak üretim süreçlerini incelemektedir. Kültür ekonomisi yaklaşımından yola çıkan çalışma, influencerların üç temel aktörün (dijital influencer ajansları, sosyal medya platformları ve yasa koyucular) etkileşimleri aracılığıyla nasıl şekillendiğini, değerlendiğini ve platform ekonomisine nasıl entegre edildiğini incelemektedir. Araştırma, pazar talepleri, kültürel üretim ve algoritmik kürasyon arasındaki etkileşimi inceleyerek influencerların özgünlük ve metalaştırma arasındaki nasıl bir yol aldığını aydınlatmayı amaçlamaktadır. Metodolojik olarak karma bir yaklaşım benimseyen çalışma, yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeleri dijital etnografiyle birleştirmektedir. 2023- 2025 yılları arasında 9 dijital influencer ajansından 10 temsilci, 10 influencer, bir TikTok Türkiye yetkilisi ve Ticaret Bakanlığı'ndan bir uzman ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bu çeşitli veri seti, farklı aktörlerin bakış açılarını yakalayarak sektörün dinamiklerine çok boyutlu bir perspektif sunmaktadır. Buna ek olarak, influencer faaliyetlerinin başlıca platformlarından biri olan Instagram'da yaklaşık iki buçuk yıl süren dijital etnografi, içerik stratejilerinin, kitle katılımının ve platform odaklı uygulamaların gerçek zamanlı olarak gözlemlenmesine olanak sağlamıştır. Bu metodolojik yaklaşım, influencer deneyimlerini hem niteliksel kavrayış hem de dijital uygulamalarla temellendirerek analizi zenginleştirmiştir. Araştırma, dijital influencer ajanslarının, influencerlar ve markalar arasında aracılık yaparak metalaşma sürecinde önemli bir rol oynadığını ortaya koymaktadır. Ajanslar yalnızca ticari ortaklıkları kolaylaştırmakla kalmamakta, aynı zamanda içerik kalitesi, etkileşim ve pazarlanabilirlik için standartlar belirleyerek influencer emeğini profesyonelleştirmektedir. Sosyal medya platformları ise algoritmik kapı bekçileri olarak hareket ederek influencer görünürlüğünü yönetmekte ve veriye dayalı metrikler aracılığıyla ilişkisel ve arzu emeğinin metalaşmasını pekiştirmektedir. Ticaret Bakanlığı gibi düzenleyici kurumlar influencerların içerik üretim uygulamalarına müdahale etmeye başlamıştır, ancak hala endüstride yasal boşluklar devam etmektedir. Endüstride genel olarak yasal ve etik standartlar yerleşmemiştir. Sonuç olarak bu çalışma, Türkiye'de influencer endüstrisinin yerel ekonomik ve kültürel dinamikler tarafından şekillendirilirken, platform kapitalizmindeki küresel eğilimleri yeniden ürettiğini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis examines the production processes of influencers as cultural goods in the influencer industry in Turkey. The study, initiated from the cultural economy approach, examines how influencers are shaped, valued and being integrated to platform economy through the interaction of three pivotal actors (digital influencer agencies, social media platforms, and legislators). Examining the interaction between market demands, cultural production, and algorithmic curation, the research aims to shed light on how influencers navigate between authenticity and commodification. The study combines semi-structured in-depth interviews with digital ethnography, adopting a mixed methodological approach. Interviews have been conducted with 10 representatives of 9 digital influencer agencies, 10 influencers, a TikTok Turkey official, and an expert from the Ministry of Trade between the years of 2023-2025. This diverse dataset presents the point of views of different actors and offers a multidimensional perspective on the dynamics of the sector. Furthermore, on Instagram, one of the main platforms for influencers, the real-time observation of digital ethnography, content strategies, audience engagement, and platform-driven practices have been carried out for two and a half years. This methodological approach has enriched the analysis by grounding influencer experiences on both qualitative insights and digital practices. The research reveals that digital influencer agencies play a significant role in the commodification process by mediating between influencers and brands. Not only do agencies facilitate commercial partnerships but also professionalize influencer labor by setting standards for content quality, engagement, and marketability. On the other hand, acting as algorithmic gatekeepers social media platforms manage influencer visibility and reinforce the commodification of relational and aspirational labor through data-driven metrics. Regulatory bodies such as the Ministry of Commerce have begun to intervene in influencers' content production practices, but legal gaps still persist in the industry. In general, legal and ethical standards are not established in the industry. In conclusion, this study reveals how the influencer industry in Turkey is shaped by local economic and cultural dynamics while reproducing global trends in platform capitalism.
Benzer Tezler
- Ajans haberciliğinde dijital dönüşüm ve COVID-19 döneminde sağlık haberciliğine etkisi
Digital transformation in agency journalism and its effect on health journals in the COVID-19 period
KAZIM KAAN ULU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
GazetecilikMarmara ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İRFAN PAÇACI
- E-scooter paylaşım uygulamalarının sürekli kullanım niyetini etkileyen faktörlerin modellenmesi
Modeling of factors affecting continuous use intention of e-scooter sharing apps
HÜSEYİN TANSU YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEZİ ÇEVİK ONAR
- A data-driven approach to identifying and selecting temporary disaster debris management sites: The case of Istanbul
Geçici afet moloz yönetim alanlarının belirlenmesi ve seçimi için veri odaklı bir yaklaşım: İstanbul örneği
BURAK KABAKLI
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞEYDA SERDAR ASAN
- Portföy yönetim şirketlerinde dijital dönüşümün karlılığa etkisi
The impact of digital transformation on portfolio management companies' profitability
MELİS ÖZDEMİR
- Bim-based facilities management: A aconceptual framework for bim implementation of the fm industry
Bim-tabanli tesis yönetimi: Tesis yönetimi endüstrisinde bim uygulama i̇çin kavramsal bir çerçeve
ECEM TEZEL
Doktora
İngilizce
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA HEYECAN GİRİTLİ