Akut böbrek yetmezliğinde beş yıllık takip sonucunda klinik sonlanım
Five year follow-up of acute kidney failure: Clinical outcomes
- Tez No: 922597
- Danışmanlar: PROF. DR. İHSAN ATEŞ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: İç Hastalıkları, Internal diseases
- Anahtar Kelimeler: Akut böbrek yetmezliği, Epidemiyoloji, Etyoloji, Klinik sonlanım, Kronik Böbrek Hastalığı, Uzun dönem takip, Acute kidney injury, Epidemiology, Etiology, Clinical outcomes, Chronic kidney disease, Long-term follow-up
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Ankara Bilkent Şehir Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İç Hastalıkları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Amaç: Akut böbrek yetmezliği (ABY), ani böbrek fonksiyon kaybıyla karakterize, yüksek mortalite oranları ve uzun vadede kronik böbrek hastalığı (KBH) veya son dönem böbrek yetmezliği (SDBY) gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilen önemli bir klinik durumdur. ABY'nin prerenal, renal ve postrenal olmak üzere farklı etyolojik nedenleri bulunmakta olup, bu nedenler hastalığın seyrini ve sonuçlarını önemli ölçüde etkilemektedir. Literatürde ABY'nin epidemiyolojisi, etyolojisi ve klinik sonlanımları üzerine yapılan çalışmalar bulunmakla birlikte, bu faktörlerin birlikte değerlendirildiği, uzun takip süreli ve geniş hasta popülasyonunu içeren çalışmalar sınırlıdır. Bu çalışmanın amacı, ABY olgularının epidemiyolojik ve etyolojik özelliklerini analiz ederek, bu özelliklerin ABY sonrası gelişebilecek klinik sonlanımlarla ilişkisini incelemektir. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma, acil servise ABY ile başvuran hastaların epidemiyolojik ve etyolojik profillerini değerlendirmek ve taburculuk sonrası 1, 2, 3, 4 ve 5 yıllık klinik sonlanımlarını analiz etmek amacıyla tek merkezli, retrospektif-prospektif ve kesitsel bir çalışma olarak tasarlanmıştır. Çalışma, Şubat 2019 - Aralık 2021 tarihleri arasında, Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ankara Bilkent Şehir Hastanesi'ne başvuran ve KDIGO kriterlerine göre ABY tanısı alan 18 yaş ve üzeri 1011 hasta üzerinde gerçekleştirilmiştir. Hastaların demografik verileri, laboratuvar bulguları, ABY etyolojileri (prerenal, renal, postrenal), kısa ve uzun dönem klinik sonlanımları (iyileşme, kronik böbrek hastalığı gelişimi, hemodiyaliz ihtiyacı, sağkalım) retrospektif olarak incelenmiştir. Uzun dönem takiplerinde, hastaların yıllık ortalama glomerüler filtrasyon hızı (GFH) değerleri, rekürren ABY, kronik böbrek hastalığı (KBH) gelişimi ve mortalite oranları değerlendirilmiştir. İstatistiksel analizler SPSS 24.0 programı kullanılarak yapılmıştır; normal dağılım göstermeyen veriler için nonparametrik testler (Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis) ve kategorik veriler için ki-kare testi kullanılmıştır. P < 0,05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir. Bulgular: Bu çalışma, ABY tanısı alan hastalarda demografik, epidemiyolojik ve etyolojik faktörlerin klinik sonuçlarla ilişkisini analiz etmektedir. Çalışma popülasyonunda medyan yaş 73 olup, 65 yaş üstü bireylerde mortalite (%90) ve KBH gelişim oranları gençlere kıyasla anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Hipertansiyon, diyabet, koroner arter hastalığı ve kalp yetmezliği gibi komorbiditeler, hem mortalite hem de KBH riskini artıran bağımsız faktörler olarak saptanmıştır. Hastalar medyan 40 aylık takip süresince değerlendirilmiş olup, %46'sı hayatını kaybetmiştir. Mortalite oranı ilk yıl %13,7, beşinci yılda %2,8 olarak belirlenmiştir. Hastaların %22,1'inde KBH gelişmiş, insidans ilk yılda %19,1'den beşinci yılda %28,2'ye yükselmiştir. Taburcu edilen hastaların %24'ünde rekürren ABY gözlenmiştir. ABY şiddeti arttıkça uzun dönem klinik sonuçlar kötüleşmiş, Evre 3 ABY hastalarında KBH gelişim oranı %23, mortalite oranı ise %59,7 olarak kaydedilmiştir. Hemodiyaliz gereksinimi olan hastalarda, 5 yıllık takipte KBH gelişim oranı %32,8, mortalite oranı ise %25 olarak saptanmıştır. Etyolojiye göre uzun dönem sonuçlar farklılık göstermiştir: Prerenal ABY, en sık hipovolemi (%83,9) nedeniyle gelişmiş olup, %19,4 KBH ve %41 mortalite ile sonuçlanmıştır. Rekürren ABY oranı ilk yılda %13,2 ile en yüksek seviyede izlenirken, beşinci yılda %2,6'ya düşmüştür. Rekürren ABY açısından en yüksek riske, KBH gelişimi açısından ise orta düzeyde risk taşımaktadır. Uzun vadede nispeten iyi bir prognoza sahip olduğu belirlenmiştir. Renal ABY, en sık sepsis (%64,8) ve nefrotoksik ajanlar (%30) nedeniyle gelişmiş olup, mortalite oranı %24, KBH gelişim oranı %32,1 olarak saptanmıştır. Renal ABY, KBH gelişimi açısından en yüksek risk grubunu oluşturmaktadır. Postrenal ABY, en nadir etyoloji olup, KBH gelişimi açısından ciddi bir risk oluşturmuştur (%30,8). Mortalite açısından ise en düşük risk grubunu oluşturmuştur. Sonuç: Bu çalışma, ABY'nin yalnızca akut dönemde değil, uzun vadede de önemli bir sağlık yükü oluşturduğunu ve etyoloji, şiddet ve komorbiditelere bağlı olarak farklı klinik sonuçlara yol açtığını göstermektedir. ABY erken dönemde yüksek mortalite riski taşırken, uzun vadede KBH gelişimi için de önemli bir risk faktörü olduğu belirlenmiştir. İleri yaş, çoklu komorbiditesi bulunan hastalar ve şiddetli ABY geçiren bireylerde klinik sonuçların daha olumsuz olduğu tespit edilmiştir. Bu bulgular, ABY geçiren hastaların yakından izlenmesi ve uzun dönem prognozu iyileştirmek için bireyselleştirilmiş takip stratejilerinin uygulanmasının gerekliliğini vurgulamaktadır.
Özet (Çeviri)
Objective: Acute kidney injury (AKI) is a critical clinical condition characterized by sudden loss of kidney function, leading to high mortality rates and severe long-term complications such as chronic kidney disease (CKD) or end-stage renal disease (ESRD). AKI has distinct etiological categories (prerenal, renal, postrenal), which significantly influence disease progression and outcomes. Although studies on AKI epidemiology, etiology, and clinical outcomes exist in the literature, comprehensive analyses integrating these factors in large patient cohorts with long-term follow-up remain limited. This study aimed to analyze the epidemiological and etiological characteristics of AKI cases and investigate their association with post-AKI clinical outcomes. Materials and Methods: This single-center, retrospective-prospective cross-sectional study was designed to evaluate the epidemiological and etiological profiles of AKI patients presenting to the emergency department and analyze their 1-2-3-4-5 year clinical outcomes after discharge. The study included 1,011 patients aged ≥18 years diagnosed with AKI according to KDIGO criteria at Ankara Bilkent City Hospital, University of Health Sciences, between February 2019 and December 2021. Demographic data, laboratory findings, AKI etiologies (prerenal, renal, postrenal), and short- and long-term clinical outcomes (recovery, CKD progression, hemodialysis requirement, survival) were retrospectively analyzed. Long-term follow-up assessed annual glomerular filtration rate (GFR) values, recurrent AKI, CKD incidence, and mortality rates. Statistical analyses were performed using SPSS 24.0, with nonparametric tests (Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis) for non-normally distributed data and chi-square tests for categorical variables. A p < 0.05 was considered statistically significant. Results: This study analyzes the relationship between demographic, epidemiological, and etiological factors and clinical outcomes in patients diagnosed with AKI. The study population had a median age of 73, and mortality (%90) and CKD development rates were significantly higher in individuals aged 65 and older compared to younger patients. Hypertension, diabetes, coronary artery disease, and heart failure were identified as independent risk factors that increased both mortality and CKD risk. Patients were followed for a median of 40 months, during which 46% of them died. The mortality rate was 13.7% in the first year and decreased to 2.8% by the fifth year. CKD developed in 22.1% of patients, with the incidence rising from 19.1% in the first year to 28.2% in the fifth year. Recurrent AKI was observed in 27% of discharged patients.As AKI severity increased, long-term clinical outcomes worsened. In stage 3 AKI patients, the CKD development rate was 23%, and the mortality rate was 59.7%. Among patients requiring hemodialysis (HD), the five-year CKD development rate was 32.8%, and the mortality rate was 25%.Long-term outcomes varied based on AKI etiology: Prerenal AKI most commonly resulted from hypovolemia (83.9%) and was associated with 17.4% CKD and 41% mortality. Recurrent AKI was most frequent in the first year (13.2%) but decreased to 2.6% by the fifth year. It carried the highest risk for recurrent AKI but was associated with a moderate risk for CKD development and had a relatively favorable long-term prognosis. Renal AKI, primarily caused by sepsis (64.8%) and nephrotoxic agents (30%), had a 24% mortality rate and a 32.1% CKD development rate. Renal AKI was identified as the etiology with the highest CKD risk. Postrenal AKI, the least common etiology, posed a significant risk for CKD development (30.8%) but had the lowest mortality risk. Conclusion: This study demonstrates that AKI imposes a significant long-term health burden beyond the acute phase, leading to diverse clinical outcomes depending on etiology, severity, and comorbidities. While AKI is associated with a high early mortality risk, it also represents a major risk factor for CKD progression in the long term. Patients with advanced age, multiple comorbidities, and severe AKI exhibited worse clinical outcomes. These findings underscore the importance of close follow-up and the development of personalized monitoring strategies to enhance long-term outcomes in AKI survivors.
Benzer Tezler
- Akut miyeloblastik lösemili çocuklarda MRC-12 kemoterapi protokolü ile tedavi ve 13 yıllık izlem sonuçları
Acute myeloblastic leukemia
BİROL BAYTAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıUludağ ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADALET MERAL GÜNEŞ
- Quercetin ve pentoksifilinin akut böbrek yetmezliğine etkileri
Effects of quercetin and pentoxifylline in acute renal failure
MEHMET FATİH ANDIÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2008
FizyolojiKırıkkale ÜniversitesiFizyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. FARUK METİN ÇOMU
- Ratlarda yüksek osmolaliteli kontrast madde nefropatisinde nebivololün etkileri
Başlık çevirisi yok
BİLGE AYGEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2004
NefrolojiFırat Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYHAN DORUKAN
- Akut böbrek Yetmezliğinde inflamatuar belirteçlerin, biyokimyasal parametrelerin ve demografik özelliklerin mortalite üzerine etkisi
The effects of inflamatory makers, biochemical parameters and demographic features on the mortality of acute renal failure
AHMET ENGİN ATAY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2005
NefrolojiDicle Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. EMİN YILMAZ