Geri Dön

Crataegus tanacetifolia (Poir.) Pers türüne ait alıç genotiplerinin morfolojik ve biyokimyasal karakterizasyonu

Morphological and biochemical characterization of Crataegus tanacetifolia (Poir.) Pers genotypes

PDF İndir

  1. Tez No: 922635
  2. Yazar: VİLDAN NERMİN UÇAR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SEZAİ ERCİŞLİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Alıç, Crataegus tanacetifolia (Poir.) Pers, morfolojik özellikler, biyokimyasal özellikler, Hawthorn, Crataegus tanacetifolia (Poir.) Pers, morphological characteristics, biochemical characteristics
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 46

Özet

Amaç: Bu araştırma Erzurum ili Uzundere ilçesi Armutlu yaylasında doğal şartlarda yetişen alıç popülasyonundan selekte edilmiş Crataegus tanacetifolia (Poir.) Pers türüne ait meyvelerin genetik çeşitliliğini bazı morfolojik ve biyokimyasal özellikler açısından karakterize etmek amacıyla yürütülmüştür. Yöntem: Erzurum ili Uzundere ilçesi Armutlu yaylasında doğal şartlarda yetişen alıç popülasyonundan selekte edilmiş Crataegus tanacetifolia (Poir.) Pers türüne ait 17 alıç genotipi araştırmanun materyalini oluşturmuştur. Çalışmada meyve ağırlığı, meyve eti/çekirdek oranı, meyve şekil indeksi, meyve rengi, chroma değeri, spesifik şekerler, Suda çözünebilir kuru madde, toplam asitlik ve C vitamini gibi bazı önemli morfolojik ve biyokimyasal karakterler tanımlanmıştır. Spesifik şekerler HPLC analizleriyle belirlenmiştir. Genotipler arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları daha iyi göstermek amacıyla morfolojik ve biyokimyasal verilere dayalı temel bileşen analizi ve hiyerarşik küme ısı haritası analizleri Pearson korelasyonu ve Ward yöntemi kullanılarak multivariate analizleriyle gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Crataegus tanacetifolia (Poir.) Pers türüne ait 17 alıç genotipinde meyve ağırlığı 3,83-4,96 gram değerleri arasında ölçülmüştür. Meyve eti/çekirdek oranı ortalama %4,96 olarak hesaplanmıştır. Meyve şekil indeksi 0,72-0,93 değerleri arasında hesaplanmıştır. Meyve kabuğunda sarı rengin farklı tonları görülmüş, Chroma değeri ortalama 39,73 olarak hesaplanmıştır. 17 alıç genotipinde baskın şeker grubunun Glukoz (ortalama %8,28) olduğu ortaya çıkmış, meyvelerdeki Fruktoz da yüksek oranda (ortalama %6,99) bulunmuştur. SÇKM %10,57-16,71 değerleri arasında, toplam asitlik ise %1,55-3,17 değerleri arasında bulunmuştur. C vitamini değeri ortalama 7,44 mg/100g olarak belirlenmiştir. Temel bileşenler analizi sonucunda ilk beş temel bileşen toplam varyasyonun %88,59'unu açıklamıştır. Sonuç: Fonksiyonel gıda olarak kabul edilen alıç genotiplerinin gıda sanayisinde daha etkin kullanılması mümkündür. Sağlık açısından takviye edici ürünlerin geliştirilmesinde alıç meyvesinin önemli bir potansiyeli vardır. Araştırma sonuçlarının meyve ıslahı çalışmalarına, gıda endüstrisindeki çalışmalara ve farmakognozik araştırmalara kaynak teşkil edeceği düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

Purpose: This research was carried out to characterize the genetic diversity of fruits of Crataegus tanacetifolia (Poir.) Pers species selected from the hawthorn population growing under natural conditions in Armutlu plateau of Uzundere district of Erzurum province, in terms of some morphological and biochemical properties. Method: The material of the study consisted of 17 hawthorn genotypes of Crataegus tanacetifolia (Poir.) Pers species selected from the hawthorn population growing under natural conditions in Armutlu plateau of Uzundere district of Erzurum province. In the study, some important morphological and biochemical characters such as fruit weight, fruit flesh/seed ratio, fruit shape index, fruit color, chroma value, specific sugars, soluble solids content, total acidity and vitamin C were defined. Specific sugars were determined by HPLC analysis. In order to better show the similarities and differences between the genotypes, principal component analysis and hierarchical cluster heat map analyses based on morphological and biochemical data were performed with multivariate analysis using Pearson correlation and Ward method. Findings: In 17 hawthorn genotypes belonging to Crataegus tanacetifolia (Poir.) Pers species, fruit weights were measured between 3,83-4,96 grams. Fruit flesh/seed ratio was calculated as 4,96% on average. Fruit shape index were calculated between 0,72-0,93. Different shades of yellow color were seen on the fruit peel, and the Chroma value was calculated as 39,73 on average. In 17 hawthorn genotypes, the dominant sugar group was found to be Glucose (average 8,28%) and Fructose in fruits was also found in high proportion (average 6,99%). SSC values were found between 10,57-16,71% and total acidity was found between 1,55-3,17%. Average vitamin C value was determined as 7,44 mg/100g. As a result of principal component analysis, the first five principal components explained 88,59% of the total variation. Results: It is possible to use hawthorn genotypes, which are considered as functional foods, more effectively in the food industry. Hawthorn fruit has an important potential in the development of health supplements. It is thought that the research results will be a source for fruit breeding studies, studies in the food industry and pharmacognosy researchs.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    507081

    Bolu ilinde yetişen alıç (Crataegus spp.) genetik kaynaklarının fizikokimyasal ve moleküler karakterizasyonu

    Physicochemical and molecular characterization of hawthorn genetic resources (Crataegus spp.) from Bolu province

    AYSEN GÜRLEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    ZiraatAbant İzzet Baysal Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MÜTTALİP GÜNDOĞDU

  2. Tez No

    91512

    Crataegus tanacetifolia (lam.)pers. üzerinde farmakognozik araştırmalar

    Study of pharmarmacognosy on crataegus tanacetifolia (lam.)pers.

    MEHMET KAYA ERGEZEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Eczacılık ve Farmakolojiİstanbul Üniversitesi

    Farmakognozi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ HİKMET MERİÇLİ

  3. Tez No

    430942

    Alıç (Crataegus tanacetifolia, Crataegus monogyna) meyvesi çeşitlerinden üretilen marmelat ve reçellerin bazı özelliklerinin belirlenmesi

    Determination of certain characteristics of marmalade and jam produced from types of hawthorn (Crataegus tanacetifolia, Crataegus monogyna) fruit

    HÜLYA VATANSEVER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Gıda MühendisliğiAfyon Kocatepe Üniversitesi

    Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDULLAH ÇAĞLAR

  4. Tez No

    124287

    Deneysel hipertansif hayvan modelinde crataegus tanacetifolia ekstresinin kan basıncı, damar duvarı ve lipid profili üzerine etkileri

    Başlık çevirisi yok

    ZÜHAL ÇELEBİ KOÇYILDIZ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Fizyolojiİstanbul Üniversitesi

    Fizyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. HÜSNİYE BİRMAN

  5. Tez No

    450876

    Türkiye endemiği olan Crataegus tanacetifolia (Lam.) Pers. (alıç)'in üreme biyolojisinin analizi

    Analysis of reproductive biology in Crataegus tanacetifolia (Lam.) Pers. (Hawthorn), endemic to Turkey

    ASLIHAN ÇETİNBAŞ GENÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    BiyolojiMarmara Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MERAL ÜNAL

Geri Dön