Alman yeme davranışı ölçeği'nin Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması
Turkish validity and reliability study of german eating behavior scale
- Tez No: 922669
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEHRA BÜYÜKTUNCER DEMİREL, PROF. DR. SELÇUK DAĞDELEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Diyetetik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 173
Özet
Beslenme ve davranış ilişkisinin değerlendirilmesinde yeme davranışı farklı boyutlarıyla ele alınmaktadır. Çeşitli psikometrik ölçüm araçlarının kullanımı ise yaygınlaşmaktadır. Bu iki aşamalı çalışma, Alman Yeme Davranışı Ölçeği'nin (SEV) Türkçe versiyonunun (SEV-Tr) geliştirilmesini, vücut ağırlık kontrolcü ve sağlık bilinçli yeme davranışlarının beslenme ve sağlık durumu ile potansiyel ilişkilerinin araştırılmasını amaçlamaktadır. Birinci aşamada, orijinal ölçek Türkçeye uyarlanarak 19-64 yaş aralığındaki 161 erkek ve 138 kadın olmak üzere toplam 299 sağlıklı bireyde ölçeğin geçerlik ve güvenirlik analizleri yapılmıştır. İkinci aşamada, SEV-Tr, yaş ortalaması 35,1±12,98 yıl olan 110 sağlıklı yetişkin bireyden (56 erkek ve 54 kadın) oluşan bir örneklemde yeniden test edilmiştir. Ayrıca, katılımcıların SEV-Tr puanlarının beslenme durumu, Genel Sağlık Anketi-12 (GSA-12) ile değerlendirilen genel ruh sağlığı ve Üç Faktörlü Yeme Anketi (TFEQ-Tr21) ile değerlendirilen diğer yeme davranışları (kontrolsüz yeme, bilişsel kısıtlama ve duygusal yeme) ile ilişkileri incelenmiştir. İstatistiksel analizler AMOS 20.00 ve SPSS 22.0 yazılımları kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Birinci aşamada, SEV-Tr'nin dilsel eşdeğerliliği, geçerlik ve güvenirliği gösterilmiştir. Ölçekte iki boyutlu yapı tanımlanmış olup bu boyutlar,“sağlık bilinçli yeme davranışı”ve“vücut ağırlık kontrolcü davranışı”olarak adlandırılmıştır. İkinci aşamada, katılımcılar vücut ağırlık kontrolcü ve sağlık bilinçli yeme davranışlarına göre kümelenmiştir (F=59,46, p=0,01). Vücut ağırlık kontrolcü ve sağlık bilinçli yeme davranışları düşük puan kümesindeki bireylerin; daha yüksek yağsız vücut kütlesine, serum trigliserit seviyelerine, duygusal yeme davranışına ve daha düşük bilişsel kısıtlama davranış düzeyine sahip olduğu bulunmuştur (her biri için p
Özet (Çeviri)
In evaluating the relationship between nutrition and behavior, eating behavior is addressed through its various dimensions. The use of various psychometric measurement tools has become widespread. This two-phase study aims to develop the Turkish version of the German Eating Behavior Scale (SEV-Tr), and to investigate the potential associations of weight-controlling and health-conscious eating behaviors with nutritional and health status. In the first phase, the original scale was adapted into Turkish, and its validity and reliability analyses were conducted on a total of 299 healthy individuals, consisting of 161 men and 138 women aged between 19 and 64. In the second phase, the SEV-Tr was retested on a sample of 110 healthy adult individuals (56 men and 54 women) with a mean age of 35.12 ± 12.98. Additionally, the relationships between participants' SEV-Tr scores and their nutritional status, general mental health assessed using the General Health Questionnaire-12 (GHQ-12), and other eating behaviors (uncontrolled eating, cognitive restraint and emotional eating) assessed using the Three-Factor Eating Questionnaire (TFEQ-Tr21) were examined. Statistical analyses were performed using AMOS 20.00 and SPSS 22.0 software packages. In the first phase, the linguistic equivalence, validity, and reliability of the SEV-Tr were demonstrated. A two-dimensional structure was identified for the SEV-Tr, and named“health-conscious eating behavior”and“weight- control eating behavior”. In the second phase, participants were clustered based on their weight-controlling and health-conscious eating behaviors (F=59.46, p=0.01). Individuals in the low score cluster of weight-controlling and health-conscious eating behaviors were found to have higher lean body mass, serum triglyceride levels, emotional eating behavior and lower levels of cognitive restraint behavior (p
Benzer Tezler
- Obez olan ve olmayan bir grup bireyde diyet uyum davranışının psikososyal yordayıcılarının incelenmesi: Planlı davranış kuramı çerçevesinde bir batarya geliştirme ve model sınama çalışması
Investigating psychosocial predictors of diet adherence behaviour in a group of obese and non-obese individuals: A study of a battery development and a model testing with in the scope of Theory of Planned Behaviour
BİRCAN AKMERCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Beslenme ve Diyetetikİstanbul ÜniversitesiUygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. H. ÖZLEM SERTEL BERK
- Lise öğrencilerinde bozulmuş yeme: Bir karma yöntem araştırması
Disordered eating in high school students: A mixed method research
UMUT KERMEN
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DURMUŞ ÜMMET
- Üniversite öğrencilerinde obsesif kompulsif yeme davranışı ölçeği ile beslenme durumu arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between obsessive compulsive eating behavior scale and nutritional status in university students
KERİM KAAN GÖKÜSTÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Beslenme ve DiyetetikHacettepe ÜniversitesiBeslenme Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYLİN AYAZ
- Fenilketonürili çocuklarda besin neofobisi, bozulmuş yeme davranışı ve beslenme durumunun değerlendirilmesi
Assessment of food neophobia, disordered eating behaviours and nutritional status in children with phenylketonuria
SAKİNE ASYA EVCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Beslenme ve DiyetetikHacettepe ÜniversitesiDiyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜLYA GÖKMEN ÖZEL
- Kanserli çocuklarda yeme davranışı, beslenme durumu ve tat alma değişikliği
Eating behaviour, nutritional status and taste alteration in children with cancer
YASEMİN YAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıGaziantep ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF BİLSİN KOCAMAZ