Türkiye'de dijital medya sektöründe yoğunlaşma ve hakim durumun tespiti
Concentration and determination of dominant position in the digital media sector in Turkey
- Tez No: 922884
- Danışmanlar: PROF. DR. NECMİDDİN BAĞDADİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Maliye, Economics, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Maliye Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
İnternet tabanlı iletişim teknolojilerinde meydana gelen birtakım gelişmeler kitle iletişim araçlarının işlevlerini ve pazar yapılarını etkileyerek önemli değişikliklere neden olmuştur. Yeni medya diğer bir deyişle dijital medya da bu değişiklikler sonucunda ortaya çıkmış ve yeni bir pazar yapısı olarak şekillenmiştir. Geleneksel medya ekonomisi yerini, yeni bir kavram olan dijital medya ekonomisine bırakmış ve çok çeşitli isteğe bağlı yayıncılık platformlarının oluşturduğu katma değer ülkelere birtakım rekabet avantajları sağlayarak bu alanın yeni bir iktisadi perspektifle ele alınıp değerlendirilmesi neticesini ortaya koymuştur. Üretilen katma değer neticesinde dijital medya sektörünün piyasa yapısı ve rekabet ortamı günden güne önemli bir konu hâline gelmiş ve bu pazarın hem piyasa teorileri kapsamında hem de iktisadi yoğunlaşma kapsamında ele alınmasını gerektirmiştir. Bu çalışma; Türkiye'de geleneksel medya sektöründen farklı olarak hızla ve önemle gelişen isteğe bağlı yayıncılık sektörünün oluşturmuş olduğu yeni dijital medya piyasa yapısının, yoğunlaşma analizleri yardımıyla çözümlenmesi ve bu alanın rekabet yapısının tespit edilerek birtakım politika tavsiyeleri getirilmesinden hareketle ortaya konulmuştur. Literatürde rekabet düzeyinin tespiti için sıklıkla kullanılan yoğunlaşma endeksleri aracılığıyla yapılan yoğunlaşma analizleri ile en nihayetinde Türkiye'de faaliyet gösteren isteğe bağlı yayıncılık platformlarının piyasada hâkim durum yaratıp yaratmadıklarını ölçmek amaçlanmıştır. Bu kapsamda; Radyo ve Televizyon Üst Kurulundan yayın lisansı almak şartıyla Türkiye'de faaliyet gösteren BluTV, PuhuTV, Exxen, Netflix, Mubi, Gain, Amazon Prime Video, Disney Plus ve beIN CONNECT platformlarının oluşturduğu Türkiye isteğe bağlı yayıncılık sektörünün yoğunlaşma düzeyi ve rekabet yapısı bu platformların 2020-2024 yılları arasındaki pazar payları kullanılarak hesaplanan yoğunlaşma endeksleri ile ölçülmüştür. Bu ölçüm kapsamında; literatürde sıklıkla kullanılan ve genellikle yapısal yaklaşım modelleri olarak ifade edilen N-firma yoğunlaşma endeksi, Herfindahl- Hirschman Yoğunlaşma Endeksi, Hannah-Kay Yoğunlaşma Endeksi, Toplam Entropi ve Nispi Entropi Endeksleri kullanılmıştır. Yapılan incelemeler sonucunda Türkiye isteğe bağlı yayıncılık piyasasında yüksek yoğunlaşma, düşük rekabet ve oligopolistik bir yapı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Various developments in internet-based communication technologies have led to vital modifications by affecting the functions and market structures of mass media. As a result of these changes, new media, or digital media, emerged and took shape as a new market structure. The traditional media economy has yielded to the new concept of digital media economy, and the added value created by a variety of video on-demand broadcasting platforms has provided some competitive advantages to countries, resulting in this area being tackled and evaluated with a new economic perspective. As a result of the generated added value, the market structure and the competitive nature of the digital media industry have become a more noteworthy topic each day, necessitating this market to be tackled in terms of both market theories and economic concentration. This study is based on the analysis of the new digital media market structure created by the on-demand broadcasting sector, which is rapidly and significantly developing, unlike the traditional media sector in Türkiye, with the aid of concentration analyses, the determination of the competitive structure of this field, and the introduction of some policy recommendations. With the concentration analyses, conducted via concentration indexes that are often utilized to determine the level of competition in the literature, the ultimate goal is to measure whether the video on-demand platforms operating in Türkiye have a dominant position in the market. In this context; The concentration level and competitive structure of the Turkish on-demand broadcasting sector, which includes BluTV, PuhuTV, Exxen, Netflix, Mubi, Gain, Amazon Prime Video, Disney Plus, and beIN CONNECT platforms operating in Turkey provided that they have acquired a broadcasting license from RTÜK, were assessed with concentration indexes calculated utilizing the market shares of these platforms based on their subscriber digits between 2020 and 2024. Within the extent of this evaluation; the N-firm concentration Index, Herfindahl-Hirschman Concentration Index, Hannah-Kay Concentration Index, Total Entropy and Relative Entropy Indices, which are regularly used in the literature and often referred to as structural approach models, were used. As a result of the analyses, high concentration, low competition, and an oligopolistic structure were concluded in the Turkish video ondemand media market.
Benzer Tezler
- Dijital medyada tık tuzakları: Türkiye'de tık tuzaklarının dijital habercilikte kullanıcı deneyimine etkisi üzerine bir inceleme
Başlık çevirisi yok
KEREM CAN DEMİRTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
İletişim BilimleriGalatasaray Üniversitesiİletişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN TUTAL
- Türkiye'de dijital platformlar ve TRT tabii: Kamu yayıncılığı ve dijitalleşme
Digital platforms in Turkiye and TRT tabii: Public broadcasting and digitization
SENA GÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Radyo-TelevizyonIşık ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURAK YILMAZ
- Futbolun endüstrileşmesi çerçevesinde Türkiye'deki televizyon futbolunun eleştirel ekonomi politik çözümlemesi
A critical political economy analysis of television football in Turkey within the framework of the industrialization of football
MEHMET ANIL ÜNAL
- Oyunlaştırılmış elektronik portfolyo sistem tasarımı ve uygulaması
Gamified electronic portfolio system design and implementation
ÖZGÜR VOLKAN ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERHAT BAHADIR KERT
DR. TUBA UĞRAŞ
- Türkiye'de medya endüstrisinde serbest (Freelance) gazetecilerin işgücü piyasası analizi
Labor market analysis of freelance journalists in media industry
SERPİL ÇİĞDEM
Doktora
Türkçe
2019
GazetecilikSakarya ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EKREM ERDOĞAN