Türk kültüründe iğne, oya ve örgü: Artvin örneği
Needlework, needlepoint and knitting in Turkish culture: Artvin example
- Tez No: 924327
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Halk Bilimi (Folklor), Crafts, Folklore
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Artvin Çoruh Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Türk kültürünün önemli alanlarından biri de hiç şüphesiz el sanatları geleneğidir. Kişilerin bilgi, beceri ve asırlar boyunca süren tecrübelerinin bir birikimi olan el sanatları geleneği birçok meslekten meydana gelmektedir. Genellikle görerek, taklit ederek ya da usta-çırak ilişkisi sonucu öğrenilen bu meslekler kişilerin kuşaklar boyunca aktardığı bilgiler, deneyimler ve ürünler aracılığıyla gelenekselleşmektedir. Bu çalışmada Türk kültür ekolojisinin pek çok bölgesinde sürdürülen ve el sanatları geleneğinin bir parçası olan iğne, oya ve örgü konusu Artvin örnekleminde incelenmektedir. İnsanlığın yeryüzünde varoluşu yüzyıllar öncesine dayanmaktadır. İnsan varoluşunda bedensel olarak savunmasız bir şekilde yaratılmıştır. Dolayısıyla doğadaki dış etkenlerden korunma amacıyla giyinme ihtiyacı duymuşlardır. Beslenme ve barınma kadar temel bir ihtiyaç olan giyim kuşamı birçok faktör etkilemiştir. Kültürel çevre, coğrafya, iklim, inançlar, kişisel zevkler gibi unsurlar giyimi etkileyen temel faktörlerdendir. Bu çalışmada giyim kuşam ihtiyacının giderilmesinin ardından estetik görünüm elde etmek amacıyla Türk el sanatları geleneğinin bir ürünü olan iğne, oya ve örgünün önemi incelenmektedir. Bu amaçla Artvin yöresinde derlemeler yapılmış, çalışmanın inceleme kısmında performans teoriden hareketle bir çözümleme yapılmıştır. Araştırmanın örneklemi olan Artvin şehri doğasıyla adından söz ettirmektedir. Bu doğa ile etkileşim, el işlemelerindeki motiflerde (lale, limon, karanfil, çilek, soğan, yonca ve üzüm gibi) vücut bulmuştur. Çalışmada süslenme amacıyla ortaya çıkan motiflerin oluşumunda kullanılan araç-gereçler ve teknikler hakkında bilgi verilmiştir. Geçmişten gelen el işlemeleri, oya ve örgü gibi iğne temelli sanatların geleceğe aktarımında önemli bir yere sahip olan çeyizlerin işlevi incelenmiştir. Makineleşme ile birlikte günümüzde kültür endüstrisi haline gelmiş geleneksel el sanatlarından iğne işleri, oya ve örgünün Artvin yöresindeki motif örnekleri, bu yörede gerek kişisel bir uğraş gerek meslek olarak sürdürülmesi, geleneksel bilgileri bağlamında değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
One of the important areas of Turkish culture is undoubtedly the tradition of handicrafts. The handicraft tradition, which is an accumulation of people's knowledge, skills and centuries of experience, consists of many professions. These professions, which are usually learned by seeing, imitating or as a result of master-apprentice relationship, are traditionalized through the knowledge, experiences and products that people pass on through generations. In this master's thesis, needlework, needlepoint and knitting, which are part of the handicraft tradition in many regions of the Turkish cultural ecology, are examined in the case of Artvin. The existence of humanity on earth dates back centuries. Human beings were created physically defenseless in their existence. Therefore, they needed to dress in order to protect themselves from external factors in nature. Many factors have affected clothing, which is as basic a need as nutrition and shelter. Factors such as cultural environment, geography, climate, beliefs and personal tastes are among the main factors affecting clothing. In this study, the importance of needlework, needlework and knitting, which is a product of the Turkish handicraft tradition, is examined in order to obtain an aesthetic appearance after the need for clothing is met. For this purpose, compilations were made in the Artvin region and an analysis was made based on performance theory. Artvin city, which is the sample of the research, has made a name for itself with its nature. The interaction with this nature is embodied in the motifs (such as tulip, lemon, carnation, strawberry, onion, clover and grape) in hand embroidery. In the study, information was given about the tools and techniques used in the formation of motifs that emerged for decoration. The function of dowries, which have an important place in the transfer of needle-based arts such as hand embroidery, needlework and knitting from the past to the future, is examined. The motif examples of needlework, needlework and knitting, which are among the traditional handicrafts that have become a cultural industry today with mechanization, in the Artvin region, and their continuation in this region both as a personal occupation and as a profession have been evaluated in the context of traditional knowledge.
Benzer Tezler
- Çatalca merkez ve köylerinde kadın başlıkları
Başlık çevirisi yok
İMAM BAKIR DEMİRKUL
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Halk Bilimi (Folklor)İstanbul Teknik ÜniversitesiTürk Halk Oyunları Ana Sanat Dalı
DOÇ. ŞENEL ÖNALDI
- Konya ili Seydişehir ilçesinde yapılmakta olan boncuk oyaları üzerine bir araştırma
Research on bead embroidary which is still decorated in Seydişehir; Konya
GÜLTEN KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
El SanatlarıGazi ÜniversitesiEl Sanatları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. TEVHİDE ÖZBAĞI
- Karadeniz bölgesi Türk kadın başlıklarının incelenmesi
Examination of Turkish woman's headdresses in the regions of Blacksea
FİLİZ ÖZSOY
- Mobil telefon kullanımına bağlı oluşan 900-1800 mhz radyo frekans dalgalarının meydana getirdiği elektromanyetik alanın iliak kanat kemik mineral yoğunluğuna etkisi
The effect of electromagnetic fields on bone mineral density of iliac bone produced by 900-1800 mhz radio frequency waves dependent on cellular phone usage
BEŞİR ANDAÇ AKSOY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2006
Ortopedi ve TravmatolojiSüleyman Demirel ÜniversitesiOrtopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı
PROF.DR. NEVRES HÜRRİYET AYDOĞAN