Topkapı Sarayı'nda cami, mescit ve namazgâhlar
Mosques, masjids and namazgâhs in Topkapı Palace
- Tez No: 924454
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM ERYILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 443
Özet
Çalışmamızda Topkapı Sarayı'nda yer alan cami, mescit ve namazgâhlar, mimari özellikleri ve süsleme sanatları açısından ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır. Çalışmamızın birinci bölümünde öncelikle, Osmanlı saraylarına değinilmiş, daha sonra Topkapı Sarayı avluları ve Harem'i hakkında bilgiler verilmiştir. Çalışmamızın ikinci bölümünde, katalog formatında oluşturulmuş olup, Topkapı Sarayı'nda yer alan cami, mescit ve namazgâhlar olmak üzere üç ana başlık altında analiz edilmiştir. Bu bölümde arşiv belgeleri, minyatür ve gravürlerden sıklıkla faydalanılmış, sarayda günümüze ulaşan, 6 cami, 4 mescit ve 3 namazgâh olduğu gözlemlenmiştir. Ayrıca yapıların kitabelerine, restorasyon süreçlerine, bânilerine, inşa tarihlerine ve kimler tarafından kullanıldığına dair hususlar da kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Araştırmada yapıların planları, ölçüleri alınarak oluşturulmuş ve fotoğraflanarak tespitleri sağlanmıştır. Üçüncü bölümde Topkapı Sarayı'nda günümüze ulaşmayan ancak tarihsel kayıtlarda yer alan cami, mescitler değerlendirilmiştir. Bu kapsamda 10 yapı detaylı bir şekilde, el yazmalarında yer alan minyatür ve gravürlerden, aynı zamanda başucu kitaplardan yararlanılarak ortaya konulmuştur. Dördüncü bölümde ise, çalışmada ele alınan yapılar hem kendi aralarında, hem de diğer Osmanlı saraylarındaki dinî yapılar ile karşılaştırılmıştır. Bu bağlamda, Topkapı Sarayı'ndaki dinî yapıların diğer örneklerle benzerlikleri ve farklılıkları ortaya konmuş; özgün nitelikleri İslam Sanat Tarihi açısından irdelenmiştir. Bu araştırmada toplamda, 92 adet belge, 67 adet şekil, 292 adet fotoğraf kullanılmıştır.
Özet (Çeviri)
In our research, mosques, masjids and prayer halls in Topkapı Palace are discussed in detail in terms of their architectural features and decorative arts. In the first part of our study, firstly, Ottoman Palaces were mentioned, then information about the courtyards and Harem of Topkapı Palace was given. In the second part of our study, it was created in catalog format and analyzed under three main headings: mosques, masjids and prayer halls in Topkapı Palace. In this section, archival documents, miniatures and engravings were frequently utilized and it was observed that there are 6 mosques, 4 masjids and 3 prayer halls in the palace. In addition, the inscriptions of the buildings, their restoration processes, their owners, dates of construction and by whom they were used were also comprehensively analyzed. In the research, the plans of the buildings were created by taking their measurements and they were photographed and identified. In the third part, mosques and masjids in Topkapı Palace that have not survived to the present day but are included in historical records were evaluated. In this context, 10 structures were tried to be revealed in detail by utilizing miniatures and engravings in manuscripts, as well as reference books. In the fourth chapter, the buildings discussed in the study are compared both among themselves and with the religious buildings in other Ottoman palaces. In this context, the similarities and differences of the religious buildings in Topkapı Palace with other examples were revealed and their unique qualities were analyzed in terms of Islamic art history. In total, 92 documents, 67 figures and 292 photographs were used in this research.
Benzer Tezler
- Dâr-üs'saâde ağası Hacı Beşir Ağa ve eserleri
Dâr-üs'saâde ağasi hHci Beşi̇r Ağa and his works
LOKMAN TAY
- Sokollu Mehmed Paşa'nın İstanbul'daki imar faaliyetleri
Building activities in Istanbul of Sokollu Mehmed Pasha
FATMA ZEHRA POLATTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA İLKNUR KOLAY
- Topkapı Sarayı Külliyesi ve bahçesinde bulunan süs bitkilerinin sistematik kompozisyonu
Başlık çevirisi yok
MUSA BOYACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
BiyolojiMarmara ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BELMA DERMAN SEMİZ
- Osmanlı Devleti'nde Padişah kızı olmak: Fatma Sultan örneği (1704-1733)
Being a Sultan's daughter in the Ottoman Empire: The example of Fatma Sultan (1704-1733)
AYŞEGÜL AK
- Geometrik geçmeli çinilerden bazı hat örnekleri
Some line examples of geometric internal tiles
ZÜLFİYE GÖKMEN NACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Güzel SanatlarFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ LATİFE AKTAN