Çırpı Mahallesi'nde Çingene/Roman olmak: Çingeneler/Romanlar üzerine etnografik bir araştırma (İzmir Bayındır Çırpı Mahallesi örneği)
Being Gypsy/Roma in Çırpı Neighborhood: An ethnographic research on Gypsies/Roma (The case of İzmir Bayındır Çırpı Neighborhood)
- Tez No: 924459
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET ERSAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
- Anahtar Kelimeler: Çingene/Roman, kimlik inşası, kültürel dönüşüm, toplumsal cinsiyet, etnografik yöntem, Gypsy/Roma, identity construction, cultural transformation, gender, ethnographic method
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 263
Özet
Bu tez çalışması, İzmir'in Bayındır ilçesine bağlı Çırpı Mahallesi'nde yaşayan Çingene/Roman topluluğunun kimlik inşa süreçlerini, kültürel dönüşümlerini ve toplumsal cinsiyet bağlamındaki dinamiklerini etnografik bir perspektifle incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, topluluğun tarihsel bağlamda şekillenen kimlik algılarıyla gelenekleri ve ritüellerinin yerleşik yaşama geçişle, sosyal medya ve diğer toplumsal dinamikler aracılığıyla nasıl değişip dönüştüğü araştırılmıştır. Bu bağlamda, topluluğun kültürel belleğinde iz bırakan değişim süreçleri, katılarak gözlem ve derinlemesine görüşmeler gibi nitel araştırma yöntemleriyle incelenmiş, elde edilen bulgular tematik analiz yöntemiyle yorumlanmıştır. Ayrıca mahalli tahakkümler altında toplumsal cinsiyet rolleri ve kadınların beden algılarının nasıl şekillendiği de incelenmiştir. Çalışma, Çingene/Roman kimliğinin sabit ve değişmez bir yapı olmadığını, aksine tarihsel, kültürel ve toplumsal bağlamlarda sürekli yeniden üretildiğini ortaya koymaktadır. Özellikle düğün ritüelleri, Hıdırellez kutlamaları ve mesleklerin dönüşümü gibi geleneksel pratiklerin, yerleşik hayata geçiş ve dijital platformların etkisiyle nasıl yeniden biçimlendiği detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Bunun yanı sıra, kadınların toplumsal cinsiyet bağlamındaki rollerinde gözlemlenen değişimler hem ev içi hem de kamusal alandaki farklılaşmalar çerçevesinde analiz edilmiştir. Araştırma, emik bir yaklaşımı benimseyerek, topluluğun kendi bağlamında anlam dünyasını ve toplumsal pratiklerini anlamayı hedeflemiştir. Topluluk üyelerinin gündelik hayat pratikleri ve ritüelleri, doğal ortamlarında gözlemlenmiş ve derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bu yöntem, topluluğun iç dinamiklerini, kültürel belleğini ve kimlik inşa süreçlerini anlamaya yönelik özgün bir veri seti sunmuştur. Çalışma, Çingene/Roman topluluklarının toplumsal ve kültürel görünürlüğünü artırmayı, literatürdeki eksikliklere ve kimlik inşası, geleneklerin icadı ile toplumsal cinsiyet konularında akademik tartışmalara katkı sunmayı amaçlamaktadır. Özellikle, kimlik inşasının çatışma dinamikleri, düğün ritüelleri gibi kültürel pratiklerin dönüşümü, kirve annelik, kadınların sosyal medya platformlarında sergiledikleri kimlik performansları ve toplumsal cinsiyetin farklı bağlamlarda yeniden üretimi gibi konular, bu çalışmanın literatüre sunduğu özgün katkılardandır. Bu bağlamda, çalışma, Çingene/Roman topluluğunun kimlik inşa süreçlerini dinamik bir şekilde ele alarak, topluluğun kültürel pratiklerindeki değişimleri ve bu değişimlerin toplumsal etkilerini anlamaya yönelik kapsamlı bir çerçeve sunmaktadır. Ayrıca, kültürel bellek, geleneğin icadı ve toplumsal cinsiyet arasındaki ilişkileri derinlemesine inceleyerek, topluluğun çok katmanlı yapısına dair önemli çıkarımlarda bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to examine the identity construction processes, cultural transformations and gender dynamics of the Gypsy/Roma community living in Çırpı Neighborhood of Bayındır district of İzmir with an ethnographic perspective. The study investigates how the community's identity perceptions, traditions and rituals shaped in the historical context are transformed through modernization, social media and other social dynamics. In this context, the processes of change that left a trace in the cultural memory of the community were examined through qualitative research methods such as participant observation and in-depth interviews, and the findings obtained were interpreted through thematic analysis. The study reveals that Gypsy/Roma identity is not a fixed and unchanging structure; on the contrary, it is constantly reproduced in historical, cultural and social contexts. In particular, how traditional practices such as wedding rituals, Hıdırellez celebrations and the transformation of professions have been reshaped under the influence of modernization and digital platforms is discussed in detail. In addition, the changes observed in women's roles in the context of gender are analyzed within the framework of differentiations in both the domestic and public spheres. By adopting an emic approach, the research aims to understand the meaning world and social practices of the community in its own context. The daily life practices and rituals of the community members were observed in their natural environment and in-depth interviews supported by the oral history method were conducted. This method provided a unique data set for understanding the internal dynamics, cultural memory and identity construction processes of the community. The thesis aims to increase the social and cultural visibility of Gypsy/Roma communities, fill gaps in the literature and contribute to academic debates on identity construction, the invention of traditions and gender. In particular, the transformation of cultural practices such as wedding rituals, women's identity performances on social media platforms and the reproduction of gender in different contexts are among the original contributions of this study to the literature. In this context, the study provides a comprehensive framework for understanding the changes in the cultural practices of the Gypsy/Roma community and the social effects of these changes by dynamically addressing the identity construction processes of the Gypsy/Roma community. In addition, by examining in depth the relationships between cultural memory, the invention of tradition and gender, it draws important conclusions about the multi-layered structure of the community.
Benzer Tezler
- Sivas kenti açık ve yeşil alanlarının incelenmesi
An investigation open and green areas of Sivas
BURCU ÇİRCİ SELÇUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Peyzaj MimarlığıAtatürk ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET AKİF IRMAK
- Yüksek yapıların taşıyıcı sistemlerindeki değişimlerin son dönem örnekleriyle belirlenmesi
Changes in the structural systems of high-rise buildings with the latest examples
MELTEM EZEL ÇIRPI
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞİN SEV
- Menzil-doppler ve çırpı tarama algoritmaları yardımıyla SAR görüntü oluşturulması
SAR image reconstruction by using range-doppler and chirp-scaling algorithms
HATİCE BANU OKUNAKUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. SELÇUK PAKER
- Katmanlı üretim teknolojilerinin yapılarda uygulanabilirliğine yönelik bir karar destek sistemi
A decision support system for the applicability of layered manufacturing technologies in buildings
MELTEM EZEL ÇIRPI
Doktora
Türkçe
2020
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞİN SEV
- Afro-Türklerde kimlik: Temsiliyet, gelenek ve kolektif bellek
Identity among Afro-Turks: Representation, tradition and collective memory
MÜGE AKPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
AntropolojiAnkara ÜniversitesiAntropoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERYEM BULUT