Kıraat ilminin interdisipliner açıdan önemi
The importance of the science of qiraat in interdisciplinary perspective
- Tez No: 925987
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYDIN KUDAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Kıraat ilmi, İnterdisiplinerlik, Kur'an ilimleri, Bilgi bütünlüğü, Science of recitation, Interdisciplinarity, Quranic sciences, Integrity of knowledge
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kıraat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 146
Özet
Kıraat ilmi, Kur'an-ı Kerim'in farklı okuyuş biçimlerini sistematik bir şekilde inceleyen, İslami ilimlerin en kadim ve en önemli disiplinlerinden biridir. Bu ilim dalı, yalnızca Kur'an'ın metinsel bütünlüğünü koruma işleviyle sınırlı kalmayıp, aynı zamanda tefsir, fıkıh, kelam ve tasavvuf gibi diğer temel İslam ilimlerine de derinlemesine nüfuz etmektedir. İnterdisiplinerlik kavramı ise, modern bilim dünyasında giderek daha fazla benimsenen, farklı akademik disiplinlerin metodolojik ve teorik birikimlerini bir araya getirerek yeni bilgi üretim süreçlerine katkıda bulunmayı amaçlayan bir yaklaşımdır. Kıraat ilmi; Tefsir, Fıkıh, Kelam, Tasavvuf gibi birçok ilim dalına etki eden bir disiplin olarak akademik çalışmalara konu olmaktadır. Bu doğrultuda Kıraat ilminin, İslami ilimler alanında yapılan derinlikli çalışmalarda başvurulması gereken bir disiplin olarak görülmektedir. Bu bağlamda disiplinler arası çalışmalarda Kıraat ilminin katkıları, yeri ve ehemmiyeti vurgulanır niteliktedir. Kıraat ilmi, Kur'an-ı Kerim'in lafzına dair farklı okuma biçimlerini ve bu farklılıkların anlam üzerindeki etkilerini inceleyen bir disiplin olarak, İslami ilimlerin pek çok alanıyla derin bağlara sahiptir. Tefsir ilminde, kıraat farklılıkları, ayetlerin anlam zenginliğini ortaya koyarak yorumlama süreçlerine ışık tutar. Fıkıh alanında, kıraat farklılıkları bazen ibadet ve ahkâm konularında hükümlerin çeşitlenmesine yol açabilir. Kelam ilminde, kıraat farklılıkları, kelam alimlerinin görüşlerini huccetlendirme aşamalarında ele alınırken, hadis ilminde bu farklılıklar, İslami ilimlerde metin aktarımın güvenilirliği ve doğruluğunu anlamak açısından derin öneme sahiptir. Arap dili açısından, kıraat farklılıkları dilbilgisi ve belagat konularına dair derin bir anlayış sunar. Tasavvuf ise kıraatleri, Kur'an'ın manevi boyutlarını derinlemesine idrak etme aracı olarak görerek, ilahi hakikatlere ulaşma yolunda bir vesile sayar. Böylece kıraat ilmi, İslami ilimlerin farklı disiplinleriyle bütünleşerek hem Kur'an'ın anlam zenginliğini hem de İslam düşüncesinin derinliğini gözler önüne serer. Bu çalışma, bütünsel bakış açısıyla kıraat ilmini ele alıp interdisipliner yaklaşımla, disiplinlinler arasındaki ilişkileri tespit ederek Kıraat ilminin, Kur'an etrafında teşekkül eden dini ilimler için ehemmiyetini bir çerçevede gösterme amacı taşımaktadır. Günümüz akademik platformda müstakil bir bilim dalı olarak telakki edilen ve lisansüstü gibi çalışmalarla birden fazla yönleriyle araştırmalara konu olan ve bu bağlamda ihtisaslaşmayı gerektiren bir bilim olarak kıraat ilmi, bu disiplinler için ne kadar önemli bir memba olduğunu göstermek, yerini ve önemini tespit etmek; parçalara ayrılıp, ihtisaslaşmış olan, Temel İslami İlimlerde külli ilim tasavvuruna dikkat çekmek açısından çok önemli bir adım olacaktır. Bu noktada izlenecek yöntem öncelikle İslami ilimler içinde yer alan bütün disiplinler için geçerli olan, İslam dininin kimliğinin ve temel ilkelerinin muhafazasını sağlayan bir disiplin belirlemek esas nokta olacaktır. Kur'an ilimlerinin bütüncül yapısını bir noktadan disipline eden, inanç, ibadet, hüküm gibi dini konuları kontrol eden bir disiplin gerekmektedir. Bu görevi üstlenecek ilimlerden biri, kıraat ilmidir. Bu görevi yerine getirebilmesi için izleyeceğimiz yol, kıraat farklılıklarının diğer disiplinlerle ilişkilerini tespit ederek Kur'an ilimlere bütüncül bir çalışma sunmak olacaktır. Çalışmamız özelde kıraat ilmine hizmet ederken, geniş yelpazede ilişkili olduğu disiplinler hakkında istifade sağlamaktadır.
Özet (Çeviri)
The Importance of the Science of Qiraat in Interdisciplinary Perspective The science of recitation is one of the oldest and most important disciplines of Islamic sciences, which systematically examines different reading styles of the Holy Quran. This branch of science is not only limited to the function of preserving the textual integrity of the Quran, but also penetrates deeply into other basic Islamic sciences such as tafsir, fiqh, kalam and sufism. The concept of interdisciplinarity is an approach that is increasingly adopted in the modern scientific world and aims to contribute to new knowledge production processes by bringing together the methodological and theoretical knowledge of different academic disciplines. The science of recitation; It is the subject of academic studies as a discipline that affects many branches of science such as Tafsir, Fiqh, Kalam and Sufism. In this regard, the science of recitation is seen as a discipline that should be consulted in in-depth studies in the field of Islamic sciences. In this context, the contributions, place and importance of the science of Qiraat are emphasized in interdisciplinary studies. As a discipline that examines different reading styles of the wording of the Holy Quran and the effects of these differences on meaning, the science of recitation has deep ties with many fields of Islamic sciences. In the science of tafsir, recitation differences shed light on the interpretation processes by revealing the richness of the meaning of the verses. In the field of fiqh, differences in recitation can sometimes lead to diversification of rulings on matters of worship and rulings. While in the science of kalam, differences in recitation are discussed in the stages of proving the views of kalam scholars, in the science of hadith, these differences are of deep importance in terms of understanding the reliability and accuracy of textual transmission in Islamic sciences. In terms of the Arabic language, recitation differences provide a deep understanding of grammar and rhetoric. Sufism, on the other hand, sees recitations as a means to deeply comprehend the spiritual dimensions of the Quran and regards them as a means of reaching divine truths. Thus, the science of recitation integrates with different disciplines of Islamic sciences and reveals both the richness of the meaning of the Quran and the depth of Islamic thought. This study aims to examine the science of recitation from a holistic perspective and to identify the relationships between disciplines with an interdisciplinary approach, and to demonstrate the importance of the science of recitation for religious sciences formed around the Quran. The science of recitation, which is considered an independent branch of science in today's academic platform and is the subject of research in more than one aspect with postgraduate studies and requires specialization in this context, will be a very important step in terms of showing how important a source it is for these disciplines, determining its place and importance; and drawing attention to the universal science concept in Basic Islamic Sciences, which is divided into parts and specialized. At this point, the method to be followed will primarily be to determine a discipline that is valid for all disciplines within Islamic sciences and ensures the preservation of the identity and basic principles of the Islamic religion. A discipline that disciplines the holistic structure of the Quranic sciences from a single point and controls religious issues such as belief, worship and judgment is required. One of the sciences that will undertake this task is the science of recitation. The path we will follow to fulfill this task will be to present a holistic study to the Quranic sciences by determining the relationships between the differences in recitation and other disciplines. While our study serves the science of recitation in particular, it also benefits from a wide range of related disciplines.
Benzer Tezler
- Molla Ali el-Kârî'nin 'Envâru'l-Kur'ân ve Esrâru'l-Furkân' tefsirinde kıraatlere yaklaşımı
Mullā Alī el-Qārī's approach to qirāʾāt in his tafsīr Anvār al-Qurʾān and Asrār al-Furqān
MEHMET KILIÇ
Doktora
Türkçe
2023
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH EMİN ÇİMEN
- Kırâat ilminin temel meseleleri açısından İbn Akîle el-Mekkî'nin 'ez- Ziyâde ve'l-İhsân fî ulûmi'l Kur'an' adlı eseri
An examination of Ibn ʿAkīle al-Makkī's 'al-Ziyāde ve al-Ihsān fīʿUlūmi'l- Qurʾān' in terms of the core issues of qiraat studies
HÜSEYİN ÇELİKKOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET KARA
- Bir lügat kitabının kıraat ve tefsir kavramlarına kaynaklık değeri -El-Okyânûsü'l-muhît örneğinde-
The value of a dictionary book as a source for the concepts of definition and interpretation -In the example of El-Okyânûsü'l-muhît-
HATİCE GÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÜNAL
- Ebü′l-Kâsım El-Hüzelî′nin kıraat ilmindeki yeri ve El-Kâmil Fi′l-Kırâât adlı eseri
Abu Al-Qasim Al-Huzali position at the quranic recitation and his book Al-Kamil fi Al-Qira'at
ABDULMUTTALİP ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RECEP KOYUNCU
- Kırâat ilminin günümüz problemleri (Teganni örneği)
Today's problems of qiraat (Teganni example)
İBRAHİM BURAK KIZILKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYDIN KUDAT