Geri Dön

Enderâbî'nin hayatı ve el-Îzâh fi'l kıraat isimli kitabının kıraat ilmi açısından tahlili

The life of enderâbî and the analysis of his book al-Īzâh fi'l kirāāt in terms of the science of kirāāt

PDF İndir

  1. Tez No: 926541
  2. Yazar: ÖMER YİĞİT
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA SAĞLAM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 196

Özet

Kıraat ilmi için erken dönem kaynaklara ulaşmak bu ilmin mahiyet, teşekkül ve insicâmını anlamada gayet önem arz etmektedir. Kıraat literatüründe yedi kıraat, on kıraat gibi kavramlar ise, bu ilmin en önemli konularının başında gelmektedir. Kıraat ilminde kıraatlerin yedi ile sınırlandırılması faaliyetlerinden sonra, on kıraat üzerine ilk çalışma yapan âlimlerin, İbn Mihrân en-Nîsâburî ve Ebû Abdillâh Ahmed b. Ebi Ömer el- Enderâbî olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada, mütekaddimun dönemi kıraat âlimlerinden Ebû Abdillâh Ahmed b. Ebi Ömer el- Enderâbî'nin, İbn Mihrân'ın izini takip ederek onlu kırâât sistemine göre kaleme almış olduğu, el-Îzâh fi'l- kıraat isimli eserinin kıraatler açısından tahlili yapılmıştır. Çalışmada ayrıca kendisi ile ilgili kaynaklarda kırıntı kabilinden çok az bilginin günümüze ulaşabildiği Enderâbî'nin, hayatı ve ilmî şahsiyeti üzerine değerlendirmeler yapılmıştır. el-Îzâh fi'l- kıraat isimli eserin özgünlüğünü ortaya koymak adına eserin içeriğinde barındırdığı kıraat ilminin usûl konuları, bu ilimde önemli bir yere sahip olan Ebû Amr ed-Dâni ve İbnü'l–Cezerî'nin müşterek usûl konularındaki görüş ve fikirlerine başvurularak, karşılaştırmalı bir şekilde değerlendirmeye tabii tutulmuştur. İçinde bulunduğu döneme dair kıraat ilminde özellikle kıraatlerin ihticâcı ve ihtiyârı gibi meseleleri yansıtması bakımından önemli ipuçları veren eserin kıraat müktesabâtına ne gibi katkılar sunduğu ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Ayrıca eserin muhtevasında kullandığı imam ve ravi sisteminin farklı olduğu görülen Enderâbî'nin, kıraat ilmi için bir kırılma noktası olarak görülen İbn Mücâhid'in kıraatleri sınıflandırma ve sınırlama çalışmaları karşısında nasıl bir reaksiyon verdiği gibi sorulara yanıt bulunmaya çalışılmıştır. Öte yandan hicri beşinci asırda Horasan bölgesinin merkezi konumundaki Nîşâbur şehrinin ve sonraları İslam dünyasında marijinal itikadi bir fırka haline evrilen Kerrâmîlerin kıraat ilmindeki birikimini yansıtması bakımından kilit âlimlerden olan Enderâbî ve eserinin, şöhret ve mûteberlik konusunda ne gibi sorunlar yaşadığına dair somut sonuçlar ortaya konmuştur.

Özet (Çeviri)

Access to early sources for the science of Qiraat is very important in understanding the nature, formation and cohesion of this science. In the literature of Qiraat, concepts such as seven qiraat and ten qiraat are among the most important issues of this science. It is known that Ibn Mihrān al-Nīsāburī and Abū 'Abdillāh Ahmad b. Abī 'Umar al-Anderābī were the first scholars to work on ten qiraat after the activities of limiting the qiraat to seven in the science of Qiraat. In this study, the work of Abū 'Abdillāh Aḥmad b. Abī“Umar al- Anderābī, one of the Qiraat scholars of the mutaqaddimun period, al-”Izāh fi'l-'qiraat, which was written according to the ten-qiraat system by following the footsteps of Ibn Mihrān, has been analysed in terms of qiraats. The study also evaluates the life and scholarly personality of al-Anderābī, about whom very little information has survived in the sources. In order to reveal the originality of the work titled al-'Izāh fi al-qiraat, the methodological issues of the science of Qiraat, which the work contains, have been subjected to a comparative evaluation by referring to the views and ideas of Abū 'Amr al-Dāni and Ibn al-Jazari, who have an important place in this science, on the common methodological issues. It has been tried to reveal what kind of contributions the work, which gives important clues in terms of reflecting the issues such as ijijāj and ihtiyār of the qirāt in the science of qiraāt for the period in which it was written, makes to the qiraāt acquis. In addition, it has been tried to find answers to questions such as how Anderābī, who is seen to have a different imam and rāwī system used in the content of the work, reacted to Ibn Mujāhid's efforts to classify and limit the qiraat, which is seen as a breaking point for the science of qiraat. On the other hand, concrete conclusions have been drawn as to what kind of problems Enderābī and his work, which is one of the key scholars in terms of reflecting the accumulation of the city of Nīshābur, which was the centre of Khorasan region in the fifth century of Hijri and the knowledge of the Qarramites, who later evolved into a marginal theological sect in the Islamic world, in the science of qiraat, had in terms of fame and credibility.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    765428

    Tecvid ilminde meğâribe ve meşârika mukayesesi: Abdülvehhâb el-Kurtubî (ö. 462/1069) – Ahmed b. Ebû Ömer el-Enderâbî (ö. 470/1077) örneği

    Comparison of maghāribah and mashāriqah in tajwid science: An example of Abd al-Vehhāb al-Kurtubī (d. 462/1069) - Ahmad b. Ebū Omar al-Enderābī (d. 470/1077)

    MÜCELLA HACIMISIROĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET EMİN MAŞALI

Geri Dön