Tecvid ilminde meğâribe ve meşârika mukayesesi: Abdülvehhâb el-Kurtubî (ö. 462/1069) – Ahmed b. Ebû Ömer el-Enderâbî (ö. 470/1077) örneği
Comparison of maghāribah and mashāriqah in tajwid science: An example of Abd al-Vehhāb al-Kurtubī (d. 462/1069) - Ahmad b. Ebū Omar al-Enderābī (d. 470/1077)
- Tez No: 765428
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET EMİN MAŞALI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 228
Özet
Bu çalışma, aynı tarihi kesitte biri Endülüs'ün en büyük şehri olan Kurtuba'da diğeri ise Horasan diyarının Merv şehrine bağlı Enderâb'ta yaşamış olan ve vefat tarihleri itibariyle aralarında on yıldan az bir süre bulunan Abdülvehhâb el-Kurtubî ile Ahmed b. Ebû Ömer el-Enderâbî'nin el-Mûdıh fi't-Tecvîd ve el-Îzâh fi'l-Kırâât isimli eserlerinde yürüttükleri tecvid incelemesini içerik, usul, kavram ve kaynak düzeyinde karşılaştırmalı bir okumaya tabi tutmakta, buradan hareketle de Mısır'ın batısına karşılık gelen mağrib bölgesi ile Mısır'ın doğusuna karşılık gelen meşrik bölgesi arasında tecvid ilminin temel meselelerine yaklaşım itibariyle bir farklılığın bulunup bulunmadığının keşfine çalışmaktadır. Anılan iki eseri tecvid ilmi zaviyesinden karşılaştırmalı bir okumaya tabi tutan ulusal veya uluslarası ölçekte bir araştırmanın yapılmamış oluşu bu çalışmanın meşruiyet zeminini oluşturmaktadır. Çalışmada metin analizi ve metinlerarası karşılaştırma yöntemi kullanılarak Kurtubî'nin el-Mûdıh'i ile Enderâbî'nin el-İzâh'ındaki tecvid bahisleri içerik, usul, kavram ve kaynak bakımından karşılaştırmalı bir okumaya tabi tutulmuş, iki eser arasında görülen ayrışmanın meşrik-mağrib yaklaşım farkı açısından ifade ettiği sonuçların tayinine çalışılmıştır. Mağribin teori meşrikin ise pratik ağırlıklı bir yaklaşımı esas alması, kavram kullanımında az da olsa iki bölge arasında tercih farklılıklarının görülmesi, en azından hicri beşinci asır itibariyle meşrikin, mağrib birikimine referansta bulunma ihtiyacı duymamış oluşu, dördüncü ve beşinci asır meşrik ulemasının tecvide dair eserlerinin sonraki dönemlere intikal etmemesinin, Enderâbî gibi bu eserlerden nakilde bulunan aracı çalışmaları ve onların tazammun ettiği fonetik malumatı daha da değerli kıldığı bu çalışmada ulaşılan başlıca sonuçlar arasında zikredilebilir.
Özet (Çeviri)
This study is based on Abd al-Vehhāb al-Kurtubī who lived in Cordoba, the largest city of Andalusia and Ahmad b. Ebī Omar al-Enderābī, and in Enderab, which is a city of Merv in Khorasan, in the same historical section, and who lived between them for less than ten years as of the date of their death. Furthermore our study is subject to a comparative reading at the level of content, method, concept and source of the tajwid analysis of Abd al-Vehhāb al-Kurtubī and Ahmad b. Ebī Omar al-Enderābī's works named al-Mudıh fî at-Tajwīd and al-Īdāh fī al-Qırâ'ât. From this point of view, it tries to discover whether there is a difference between the Maghrib region corresponding to the west of Egypt and the Mashriq region corresponding to the east of Egypt in terms of approach to the basic issues of the science of tajwid. The validity of this study is due to the fact that no national or international research has been conducted, which has subjected these two works to a comparative reading from the point of view of the science of tajwid. In the study, by using text analysis and intertextual comparison method, the tajweed arguments in Kurtubî's al-Mudıh and Enderābī's al-İzâh were subjected to a comparative reading in terms of content, method, concept and source, and subsequently was tried to determine the results expressed in terms of difference. Our main results can be concisely mentioned as maghreb is based on theory whilst the mashriq is based on practice, slight differences in preference between the two regions in the use of the concept, at least as of the fifth century (Hijri)., the mashrik did not need to make reference to the maghrib accumulation, works of the fourth and fifth century Islamic scholars on tajwid were not transferred to the next periods, the intermediary works that conveyed from these works by scholars like Enderābī and the phonetic information they implied made even more valuable.
Benzer Tezler
- Temel meseleleriyle kıraat ve tecvid ilminde lahn olgusu
The case of lahn in the science of qiraat and tacvid with its fundamental issues
İDRİS YİĞİT
Doktora
Türkçe
2024
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ÖGE
- İlk manzum tecvid eseri olan el-Kasîdetü'l-Hâkâniyye'nin tecvid ilmindeki yeri, önemi ve değerlendirilmesi
The place, value and assessment of the first verse tajweed work ''el-Kasîdetü'l-Hâkâniyye'' at the tajwed science
ALİ SAİT DEMİRBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinHitit ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELAHATTİN ÖZ
- Ebu Amr ed Dani'nin et-Tahdid fil İtkanı vet Tecvid ve İbni Cezeri'nin et-Temhid fi İlmit Tecvid eserlerinin mukayeseli inceleme ve değerlendirmesi
Başlık çevirisi yok
ALİ RIZA KÜÇÜKÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İRFAN ÇAKICI
- Ahmed bin Muhammed Mağnîsînin Terceme-i Cezerî isimli eserinin tecvid literatüründeki yeri
The place of Ahmed bin Muhammed Magnisi's 'Terceme-i Cezerî'in tajwid literature
MUSTAFA GÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ ÇİFTCİ
- Eymen Rüşdi Süveyd'in kıraat ilmindeki yeri ve et-Tecvidu'l-musavvar adlı eserinin tahlili
The place of Ayman Rushdi swaid in the science of recitation and the analysis of the work named et-Tecvidu'l-musavvar
ABDULLAH KANDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
BiyografiBatman ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN BAYRAKTUTAN