Türkiye'de yapay zekâ gazeteciliği: Olanaklar ve sınırlılıklar
Prospects and limitations of artificial intelligence journalism in Türkiye
- Tez No: 926672
- Danışmanlar: PROF. DR. GAMZE YÜCESAN ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gazetecilik, Journalism
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
Son yıllarda hızla gelişen ve küresel ölçekte ivme kazanan yapay zeka teknolojileri, gazetecilik alanında önemli bir dönüşümü tetiklemiştir. Avrupa ve ABD'ye kıyasla Türkiye'de bu teknolojilerin medya ve gazetecilik sektöründe kullanımı henüz yaygınlaşmamış olsa da gazetecilik mesleği üzerinde olumlu ve olumsuz birçok etkisi bulunmaktadır. Bu çalışma, yapay zeka teknolojilerinin gazetecilik mesleğine olan etkilerini, gazetecilerin istihdamını ve ortaya çıkan etik sorunları incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada, bilim ve teknolojinin sosyolojik analizinde sıklıkla kullanılan Aktör-Ağ Teorisi temel alınmıştır. Bu teori çerçevesinde, insan aktörler ile teknolojik (insan olmayan) aktörlerin etkileşimleri analiz edilmiş ve bu etkileşimlerin haber üretim süreçlerini nasıl dönüştürdüğü analiz edilmiştir. Araştırma bulguları, yapay zeka teknolojilerinin haber üretim süreçlerinde“McDonaldlaşma”eğilimini artırdığını ve geleneksel gazetecilik pratiklerini dönüştürdüğünü ortaya koymaktadır. Gazetecilik mesleğinin geleceği için etik ve istihdam odaklı yeni düzenlemelere duyulan ihtiyaç vurgulanmış, yapay zeka destekli gazetecilik pratiklerinin geliştirilmesi ile birlikte geleneksel gazetecilik değerlerinin korunmasını sağlayacak kural ve yasaların oluşturulmasının gerekliliği savlanmıştır.
Özet (Çeviri)
In recent years, the rapid advancement and global proliferation of artificial intelligence (AI) technologies have driven significant transformations in the field of journalism. Although the adoption of these technologies in Turkey's media and journalism sectors is not as widespread as in Europe and the United States, they have nonetheless had both positive and negative impacts on the profession. This study examines the influence of AI technologies on journalism, the employment of journalists, and emerging ethical challenges.The research adopts Actor-Network Theory, a framework frequently utilized in the sociological analysis of science and technology. Within this context, the interactions between human actors and non-human technological actors were analyzed to understand how these interactions have reshaped news production processes. The findings indicate that AI technologies have heightened the trend of“McDonaldization”in news production and significantly transformed traditional journalism practices. The study highlights the pressing need for new ethical guidelines and employment-focused regulations to ensure the sustainability of the journalism profession. It advocates for the advancement of AI-supported journalism practices while simultaneously emphasizing the necessity of rules and legislation to preserve the core values of traditional journalism.
Benzer Tezler
- Medya profesyonellerinin gözünden yapay zekâ gazeteciliği ve Türkiye'deki uygulamalar üzerine nitel bir analiz
Artificial intelligence journalism from the perspective of media professionals and a qualitative analysis on practices in Turkey
MURAT BÖLÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
GazetecilikAksaray Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELAHATTİN ÇAVUŞ
- Türkiye'de yapay zeka destekli gazetecilik: Robot gazeteciliğine yönelik yaklaşımlar
Artificial intelligence aided journalism in Turkey: Approaches towards robot journalism
HATİCE BABACAN
- Dijital ekosistem içerisinde metaverse ve yapay zekânın yeri ve gazetecilik/habercilik pratiklerine etkisi
The place of metaverse and artificial intelligence in the digital ecosystem and its effect on journalism practices
BÜLENT İSTANBULLU
Doktora
Türkçe
2025
GazetecilikMarmara ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP YELDA KADIOĞLU
- Yapay zekâ ve gazetecilik bağlamında değişen habercilik anlayışı
The changing notion of journalism in the context of artificial intelligence
VOLKAN ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
GazetecilikMarmara ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ MURAT KIRIK
- Yapay zekâ çağında gazetecilik ve mesleki etik ilkelerin dönüşümü
Journalism in the age of artificial intelligence and the transformation of professional ethical principles
NAZLI KARAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
GazetecilikBahçeşehir ÜniversitesiDijital Medya Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TİRŞE ERBAYSAL FİLİBELİ