Samsun Bafra Ovasında çeltik tarımında enerji kullanım etkinliği ve maliyet analizi
Energy use efficiency and cost analysis in paddy farming in Samsun Bafra Plain
- Tez No: 926990
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜRKAN ALP KAĞAN GÜRDİL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Enerji, Ziraat, Energy, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Makineleri ve Teknolojileri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 82
Özet
Bu çalışma, çeltik üretim sürecinin enerji verimliliğini değerlendirmek ve maliyet analizini elde etmek için Samsun İli Bafra İlçesinde çeltik üretimi ile ilişkili enerji girdilerini ve çıktılarını analiz etmeyi amaçlamaktadır. 2023-2024 üretim sezonunda, Bafra'da 10 mahallede 166 işletme ile anket yöntemi kullanılarak yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Kaç kişi ile anket yapılacağının hesaplanması için rastgele örnekleme yöntemi kullanılmıştır. İşletmeler çeltik üretim alanlarına göre dört gruba ayrılmıştır: 0.5-3.00, 3.01-6.00, 6.01-12.00 ve 12.01-25.00 ha. Bu çalışmadan elde edilen bulgulara ve verimlilik ölçütlerine dayanarak, mevcut üretim uygulamalarının iyileştirilmesi için öneriler sunulmuştur. Çeltik tarımında enerji tüketiminin hesaplanmasında kullanılan girdiler arasında işgücü, tarım makineleri, elektrik, dizel yakıt, kimyasal gübreler, pestisitler, sulama ve tohum girdileri yer almaktadır. Bafra'da çeltik üretimi için toplam enerji girdisi ve çıktısı sırasıyla 74949.60 MJha-1 ve 137700.0 MJha-1 olarak hesaplanmıştır. Üretimdeki girdilern yüzdelerine göre enerji girdileri büyükten küçüğe, sulama (%32.13), kimyasal gübre (%19.89), elektrik (%19.65) ve yakıt-yağ enerjisi (%16.82) olarak hesaplanmıştır. Enerji oranı ve verimlilik sırasıyla 1.83 ve 0.10 kgMJ-1 olarak hesaplanmıştır. Sonuçlara göre, salma sulama ve kimyasal gübre kullanımı çeltik tarımı sürecinde önemli bir rol oynamaktadır. Enerji verimliliğini artırmaya yönelik önlemlerin, enerji oranını ve karlılığı azaltan işletme temelli parametrelere odaklanarak, Bafra İlçesindeki çeltik çiftçileri arasında üretim girdilerinin daha etkili bir şekilde kullanılmasına yol açabileceğine inanılmaktadır. Ayrıca, ekim, gübreleme ve ilaçlama için drone teknolojisinin enerji hesaplamalarına dahil edilmesi önemli bir ilerlemeyi temsil etmektedir. Verimli sulama, özellikle en yüksek tüketim girdisi olan sulama ile ilgili kaynak kullanımını en aza indirerek enerji verimliliğini artırabilir.
Özet (Çeviri)
This study aims to evaluate the energy efficiency of the rice production process and conduct a cost analysis by examining the energy inputs and outputs associated with rice production in the Bafra District of Samsun Province. During the 2023-2024 production season, face-to-face surveys were conducted with 166 enterprises in 10 villages in Bafra using the questionnaire method. The number of respondents was determined using a random sampling method. The enterprises were categorized into four groups based on their rice production area: 0.5-3.00, 3.01-6.00, 6.01-12.00, and 12.01-25.00 hectares. Based on the findings and efficiency metrics obtained from this study, recommendations for improving current production practices were provided. The inputs used to calculate energy consumption in rice farming included labor, agricultural machinery, electricity, diesel fuel, chemical fertilizers, pesticides, irrigation, and seeds. For rice production in Bafra, the total energy input and output were calculated as 74949.60 MJ/ha and 137700.0 MJ/ha, respectively. According to the percentages of production inputs, the major contributors were irrigation (32.13%), chemical fertilizers (19.89%), electricity (19.65%), and fuel-oil energy (16.82%). The energy ratio and productivity were calculated as 1.83 and 0.10 kg MJ⁻¹, respectively. The results indicate that flood irrigation and chemical fertilizer usage play a significant role in the rice farming process. Measures aimed at improving energy efficiency are believed to lead to more effective use of production inputs among rice farmers in Bafra District by focusing on farm-based parameters that reduce the energy ratio and profitability. Furthermore, the inclusion of drone technology in energy calculations for planting, fertilization, and pesticide applications represents a significant advancement. Efficient irrigation practices, particularly those that minimize resource use associated with the highest consumption input—irrigation—could significantly enhance energy efficiency.
Benzer Tezler
- Bafra Ovası'nda yer altı suyundan yararlanma ve doğal çevre ilişkisi
Utilization of underground water Bafra Plain and natural environment relationship
HÜSEYİN MERTOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
CoğrafyaOndokuz Mayıs ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMALETTİN ŞAHİN
- Bafra ovasında bulunan bazı halofit bitkiler üzerine ekolojik araştırmalar
Ecological investigations on some halophytic plants in Bafra plain
MUSTAFA DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
BiyolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAMDİ GÜRAY KUTBAY
- Bafra (Samsun) ovasında kır yerleşmeleri
Rural settlements in Bafra (Samsun) plain
NECATİ TOMAL
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
CoğrafyaOndokuz Mayıs ÜniversitesiCoğrafya Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ YILMAZ
- Samsun ili karnabahar yetiştirilen alanlarda bakteriyel hastalık etmenlerinin belirlenmesi
Determination of bacterial disease agents of cauliflower in cauliflower growing area in Samsun province
SEDANUR TUFAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN MURAT AKSOY
- Samsun 19 Mayıs ilçesi katı atık toplama taşıma sisteminin coğrafi bilgi sistemi destekli irdelenmesi
Analysis of the solid waste management system of 19 Mayıs county based on geographic information system
TANER AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Çevre MühendisliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. SEMRA ÇORUH