Gama ışınlaması ile oluşturulan ekmeklik buğday M4 popülasyonlarının genetik karakterizasyonu ve kahverengi pasa dayanıklılık genleri bakımından incelenmesi
Genetic characterization of bread wheat M4 populations generated by gamma irridation and investigation of brown rust resistance genes
- Tez No: 927198
- Danışmanlar: PROF. DR. BEHİYE BANU BİLGEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoteknoloji, Ziraat, Biotechnology, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 72
Özet
Dünya nüfusunun hızlı artışı sebebiyle insan beslenmesinin en önemli besini olan buğdaya talep artmış ve bu talebin karşılanabilmesi için dayanıklı ve yüksek verimli çeşit geliştirilmesine olanak sağlayan ıslah çalışmaları zamanla hız kazanmıştır. Klasik ıslah çalışmaları ile beraber mutasyon ıslahı çalışmaları bazı türlerde çeşit geliştirmede etkin şekilde kullanılmaktadır. Bu tür ıslah çalışmaların hızının arttırılması için kullanılabilecek en etkili yollardan biri moleküler belirteçlerden yararlanarak moleküler ıslah çalışmalarına yer vermektir. Retrotranspozonlar genomdaki hareketli elemanlardır ve genetik varyasyona sebep olmaktadırlar. Bu nedenle varyasyonu daha iyi anlayabilmek için retrotranspozon temelli moleküler belirteçler yaygın olarak kullanılan araçlardandır. Bu tez çalışmasında gama ışını uygulanan M4 buğday popülasyonlarında moleküler karakterizasyon için 15 adet retrotranspozon temelli moleküler belirteç olan iPBS (iPBS2237, iPBS2249, iPBS2373, iPBS2400, iPBS2077, iPBS2278, iPBS2375, iPBS2377, iPBS2378, iPBS2387, iPBS2390, iPBS2392, iPBS2393, iPBS2095 ve iPBS2388) primerleri kullanılmıştır ve buğdayda verim kaybının nedenlerinden biri olan kahverengi pas hastalığına dayanıklılık genleri olan Lr (Lr13, Lr14a, Lr19, Lr22a, Lr24, Lr34, Lr37 ve Lr47) genlerinin varlığına bakılmıştır. Analiz edilen yedi ekmeklik buğday çeşidine ait 35 örnekte iPBS primerlerine ait toplam 102 bant gözlenmiştir. Çalışmada kullanılan ekmeklik buğday popülasyonlarının ortalama polimorfizm oranı %5,88 olarak hesaplanmıştır. Çalışılan buğday çeşitlerinin kahverengi pasa dayanıklılık genlerinden yedi Lr gen bölgesine (Lr34 geni hariç) sahip olduğu gözlenmiştir. Çalışmadan elde edilen veriler buğdayda mutasyon ıslahı ve klasik ıslah çalışmalarında kullanılması için önemli bilgiler sağlayacaktır.
Özet (Çeviri)
The demand for wheat, which is the most important food in human nutrition, has increased due to the rapid increase in the world population, and breeding studies that allow the development of resistant and high-yielding varieties to meet this demand have accelerated over time. Mutation breeding studies are effectively used in developing varieties in some species along with classical breeding studies. One of the most effective ways to increase the speed of such breeding studies is to include molecular breeding studies using molecular markers. Retrotransposons are mobile elements in the genome that induce genetic variation. Therefore, retrotransposon-based molecular markers are widely used tools for better understanding genetic variation. In this thesis, 15 retrotransposon-based molecular markers, iPBS primers (iPBS2237, iPBS2249, iPBS2373, iPBS2400, iPBS2077, iPBS2278, iPBS2375, iPBS2377, iPBS2378, iPBS2387, iPBS2390, iPBS2392, iPBS2393, iPBS2095, and iPBS2388), were used for molecular characterization in gamma-irradiated M4 wheat populations. Additionally, the presence of Lr genes (Lr13, Lr14a, Lr19, Lr22a, Lr24, Lr34, Lr37, and Lr47), which are associated with resistance to brown rust, a significant factor causing yield loss in wheat, was investigated. A total of 102 bands belonging to iPBS primers were observed in 35 samples of seven bread wheat varieties analyzed. The average polymorphism rate of bread wheat populations used in the study was calculated as 5.88%. It was observed that the studied wheat varieties had seven Lr gene regions (except Lr34 gene) from brown rust resistance genes. The data obtained from the study will provide important information for mutation breeding in wheat and for use in classical breeding studies.
Benzer Tezler
- Gama ışınlaması ile oluşturulan ekmeklik buğday (L.) M4 populasyonlarının bazı morfolojik ve agronomik özelliklerindeki değişimlerin belirlenmesi
Determination of changes in some morphological and agronomic properties of bread wheat (L.) M4 populations generated by gama irradiation
UĞUR BARKIN BAKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OĞUZ BİLGİN
- Kükürt-oksi, metil sülfinil ve arsenat radikallerinin elektron spin rezonans spektroskopisi ile incelenmesi
Başlık çevirisi yok
RECEP TAPRAMAZ
- Poli(N-izopropilakrilamid)'in sığır serum albümin ve şap hastalığı virüsünün peptid epitopu ile suda çözünebilen kovalent konjugatları: Radyasyon ışınlama yöntemi
Water soluble covalent conjugates of poli(N-isopropylacrylamide) with bovine serum albumin and the epitop of foot-and-mouth disease virus: Radiation method
PELİN VURAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
KimyaYıldız Teknik ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET MUSTAFAEV AKDESTE
- Yazlık tokak 157/37 arpa (Hordeum vulgare l. convar distichan) çeşidi ve bunun yapay mutant hatlarında verim ve verim öğelerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi yok
AYTEN TUFAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
ZiraatAtatürk ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞAHİN AKTEN
- Fabrication of Al/Gd2O3/P-Si/Al diodes and evaluation of electrical parameters under irradiation
Al/Gd2O3/P-Si/Al diyotlarının üretimi ve ışınlama altında elektriksel parametrelerinin değerlendirilmesi
HUSAM RAED SABEEH AL-ESAIFER
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Fizik ve Fizik MühendisliğiBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİEKBER AKTAĞ
PROF. DR. UDAY MUHSİN NAYEF