The mediating role of cognitive emotion regulation strategies in the relationship between childhood maltreatment and eating disorders
Çocukluk dönemi kötü muameleleri ile yeme bozuklukları arasındaki ilişkide bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin aracı rolü
- Tez No: 927283
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞEYDA ERUYAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İbn Haldun Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 158
Özet
Yeme bozuklukları (YB), fiziksel sağlığı, duygusal iyi oluşu ve sosyal işlevselliği derinden etkileyen ciddi psikolojik rahatsızlıklardır. Bu bozuklukların genellikle ergenlik ve erken yetişkinlik dönemlerinde ortaya çıktığı bilinmektedir. Her ne kadar YB'nin çoğunlukla genç kadınlarda görüldüğü bilinse de, son yıllarda tüm cinsiyet ve yaş gruplarında yaygın olduğu ve genellikle ciddi uzun vadeli sonuçlara yol açtığı giderek daha fazla kabul görmektedir. Erken yaşam dönemindeki olumsuz deneyimlerin yaygın bir biçimi olan çocukluk çağı kötü muameleleri (ÇKM), YB de dahil olmak üzere çeşitli psikopatolojilerle tutarlı bir şekilde ilişkilendirilmektedir. ÇKM ayrıca, duygusal süreçlerdeki bozulmalar ve duygu düzenleme güçlükleriyle bağlantılı olup, bu faktörlerin her ikisi de yeme bozukluklarıyla yakından ilişkilidir. Fakat, bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin (BDDS) farklı ÇKM türleri ve YB arasındaki ilişkideki aracı rolü yeterince araştırılmamıştır. Bu çalışma, Türkiye'deki genel popülasyonda ÇKM türleri ile YB arasındaki ilişkide adaptif ve maladaptif BDDS'nin aracı rolünü incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada, kesitsel bir tasarım benimsenmiş ve ağırlıklı olarak kadın (%89) ve ortalama yaşı 29,55 olan 352 katılımcıdan elde edilen veriler kullanılmıştır. Katılımcılar, Çocukluk Çağı Travma Ölçeği (CTQ-33), Bilişsel Duygu Düzenleme Ölçeği (CERQ) ve Yeme Bozukluğu Değerlendirme Anketi (EDE-Q-13) dahil olmak üzere bir dizi geçerli ölçüm aracını ve sosyodemografik bilgi formunu doldurmuştur. Veriler, SPSS'in 29. sürümünde PROCESS Macro kullanılarak bir dizi aracı analiz yöntemiyle değerlendirilmiştir. Araştırma bulguları, maladaptif BDDS'nin cinsel istismar ve duygusal ihmal ile YB arasındaki ilişkide tam aracı rol oynadığını, diğer ÇKM türleri ile YB arasındaki ilişkide ise kısmi bir aracı rol üstlendiğini göstermiştir. Öte yandan, adaptif BDDS'nin, herhangi bir ÇKM türü ile YB arasındaki ilişkide aracı bir rol üstlenmediği bulunmuştur. Bu sonuçlar, ÇKM ve YB arasındaki ilişkide maladaptif BDDS'nin kritik rolünü vurgulamakta ve maladaptif stratejilerin kullanımını azaltmayı hedefleyen müdahalelerin önemine dikkat çekmektedir.
Özet (Çeviri)
Eating disorders (EDs) are severe psychological conditions that profoundly impact physical health, emotional well-being, and social functioning. These disorders predominantly manifest during adolescence and early adulthood. Although EDs primarily affect young women, there is a growing recognition of their prevalence across all genders and age demographics, often leading to serious long-term consequences. Childhood maltreatment (CM), a pervasive form of early-life adversity, has been consistently linked to a range of psychopathologies, including EDs. CM is also associated with disruptions in emotion-related processes and heightened difficulties in emotion regulation, both of which are closely tied to EDs. Despite these established relationships, the mediating role of cognitive emotion regulation strategies (CERS) between types of CM and EDs remains underexplored. This study aimed to examine the mediating role of adaptive and maladaptive CERS in the relationship between types of CM and EDs among the general population in Turkiye. A cross-sectional research design was employed, utilizing data obtained from a sample of 352 participants, predominantly female (89%), with a mean age of 29.55 years. Participants completed a sociodemographic questionnaire alongside validated measures, including the Childhood Trauma Questionnaire (CTQ-33), the Cognitive Emotion Regulation Questionnaire (CERQ), and the Eating Disorder Examination Questionnaire (EDE-Q-13). A series of mediation analyses was conducted using the PROCESS Macro in SPSS version 29. The findings revealed that maladaptive CERS fully mediated the relationship between both sexual abuse and emotional neglect and EDs, whereas it partially mediated the relationship between other types of CM and EDs. However, adaptive CERS did not exhibit a mediating role between any types of CM and EDs. These results highlight the critical role of maladaptive CERS in the link between CM and EDs, emphasizing the need for interventions aimed at reducing reliance on maladaptive strategies.
Benzer Tezler
- Olumsuz değerlendirilme korkusu ile sosyal anksiyete belirtileri arasındaki ilişkide bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin aracı rolünün incelenmesi
The mediating role of cognitive emotion regulation strategies in the relationship between fear of negative evaluation and social anxiety
ÖMER ÇAÇAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN EKER
- İlişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmalar ve psikolojik esneklik arasındaki ilişkide bilişsel duygu düzenlemenin aracı rolü
The mediating role of cognitive emotion regulation strategies in the relationship between relationship-related cognitive distortionsand psychological flexibility
ÇİĞDEM YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiUygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL ERYILMAZ BEYTAŞ
- Proaktif baş etme ile psikolojik dayanıklılık ilişkisinde bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin aracı rolü
The mediating role of cognitive emotion regulation strategies in the relationship between proactive coping and psychological resilience
MERYEM GÜMÜŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Okan ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLARAM BİLLUR ÖRNEK
- Üniversite öğrencilerinde utanç ve suçluluk ile başa çıkma tutumları arasındaki ilişkide bilişsel duygu düzenlemenin aracı rolü
The mediating role of cognitive emotion regulation in the relationship between shame and guilt, and coping attitudes among university students
UĞUR ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SAKİNE GÜLFEM ÇAKIR ÇELEBİ
- Çocukluk çağı örselenme yaşantıları ve psikolojik dayanıklılık arasındaki ilişkide bilişsel duygu düzenlemenin aracı rolü
The mediating role of cognitive emotion regulation in the relationship between childhood trauma and psychological resilience
BÜŞRA ALTINIŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU PINAR BULUT