İşlenmiş organik gübrelerin kavun (Cucumis melo L.) ve karpuz (Citrullus lanatus Thunb.) yetiştirilen kumlu-kireçli toprağın biyolojik özellikleri ile bitki gelişimleri üzerine etkilerinin incelenmesi
Investigation of the effects of treated organic fertilizers on sandy-lime soil biological properties and plant growth during cultivation of melo (Cucumis melo L.) and watermelon (Citrullus lanatus Thunb.)
- Tez No: 928450
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İSMAİL EMRAH TAVALI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 86
Özet
Bu çalışmada, farklı karakterlerdeki organik gübrelerin (küçükbaş-U1 ile büyükbaş-U5 hayvan gübreleri, tavuk gübresi-U4 ve vermikompost-U2) kavun (Cucumis melo L.) ve karpuz (Citrullus lanatus Thunb.) yetiştirilen kumlu-kireçli toprağın biyolojik özellikleri ile bitki gelişimi üzerine etkileri incelenmiştir. Bununla birlikte, organik gübre üreten firmalar tarafından bitki gelişimi için önerilen optimum organik gübre dozlarının dinamik toprak kalitesi üzerine nasıl bir etkide bulunduğu belirlenmeye çalışılmış olup; ülkemizde yaygın olarak kullanılan bu organik gübrelerin toprak mikrobiyal aktivitesi ve kimyasal parametreleri ile bitkilerin gelişim parametreleri birbirleriyle kıyaslanmıştır. İstatistiki analiz sonuçlarına dayanılarak elde edilen sonuçlara göre uygulanan gübrelerin toprak biyolojik özellikleri üzerine etkileri incelendiğinde; toprak üreaz (kavun: U4, karpuz: U5), alkali fosfataz (kavun: U2), β-glikosidaz (kavun: U2), dehidrogenaz (kavun: U5), arilsülfataz (kavun: U4, karpuz: U4) aktiviteleri ve bakteri sayısı (kavun: U1, karpuz: U1) değerlerinde artışlar tespit edilmiştir. Uygulamaların toprak kimyasal özellikleri üzerine etkileri incelendiğinde; toprak EC (kavun: U5, karpuz: U4) ve alınabilir P (kavun: U4) değerlerinin organik gübreleme ile değişim gösterdiği belirlenmiştir. Bitki gelişim parametreleri incelendiğinde ise kök boğaz çapı (kavun: U4, karpuz: U1, U4) ve meyve ağırlığının (kavun: U1, karpuz: U4) organik gübrelemeden olumlu yönde etkilendiği tespit edilmiştir. Kavun ve karpuz yetiştirilen toprağın biyolojik özellikleri birbiri ile kıyaslandığında; karpuz toprağında üreaz aktivitesi %40, dehidrogenaz aktivitesi ise %46 oranında kavun toprağına göre daha yüksek tespit edilmiştir. Bunun yanında, kavun toprağında arilsülfataz aktivitesi %17 oranında diğerinden daha yüksek tespit edilmiştir. Toprak kimyasal özellikleri kıyaslandığında; kavun toprağının EC değeri %18 oranında, alınabilir P değeri ise %20 oranında diğerine göre daha yüksek tespit edilmiştir. Bitki gelişim parametreleri açısından bitkiler kıyaslandığında; kavun bitkisinin klorofil değeri %20 oranında daha yüksek ölçülürken, karpuz bitkisinin kök boğaz çapı %40, meyve eti kalınlığı %40 ve suda çözünür kuru madde miktarı %100'lük bir oranla diğerine göre daha fazla bulunmuştur. Sonuç olarak; karpuz yetiştirilen alanda toprak biyolojik parametreleri açısından vermikompost, tavuk ve büyükbaş hayvan gübreleri; toprak kimyasal parametreleri açısından tavuk ve büyükbaş hayvan gübreleri ve bitki parametreleri açısından ise vermikompost ve tavuk gübreleri ön plana çıkmıştır. Kavun yetiştirilen alanda ise toprak biyolojik parametreler açısından; vermikompost ve tavuk gübreleri, toprak kimyasal parametreleri açısından büyükbaş hayvan gübresi ve bitki parametreleri açısından ise küçükbaş, tavuk ve büyükbaş hayvan gübreleri ön plana çıkmıştır. Genel bir değerlendirme yapılacak olursa toprak özelliklerini iyileştirmek için vermikompost, tavuk ve büyükbaş hayvan gübreleri, bitki gelişimi açısından ise tavuk gübresinin kullanılmasının daha yararlı olacağı sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study investigates the effects of different types of organic fertilizers (goat manure-U1, cow manure-U5, chicken manure-U4, and vermicompost-U2) on the biological properties of sandy-calcareous soil and the growth of melon (Cucumis melo L.) and watermelon (Citrullus lanatus Thunb.). Additionally, the study aims to determine how the optimal organic fertilizer doses recommended by organic fertilizer producers for plant growth impact dynamic soil quality. In this context, these fertilizers were compared in terms of their effects on soil microbial activity, chemical parameters, and plant growth parameters. Based on the results obtained from statistical analysis, the effects of the applied fertilizers on soil biological properties were evaluated. According to these results, an increase in soil urease activity (melon: U4, watermelon: U5), alkaline phosphatase activity (melon: U2), β-glucosidase activity (melon: U2), dehydrogenase activity (melon: U5), arylsulfatase activity (melon: U4, watermelon: U4), and bacterial count (melon: U1, watermelon: U1) was seen. When the effects of the applications on soil chemical properties were examined, it was determined that soil EC (melon: U5, watermelon: U4) and available P (melon: U4) values varied with organic fertilization. Regarding plant growth parameters, it was found that stem diameter (melon: U4, watermelon: U1, U4) and fruit weight (melon: U1, watermelon: U4) were positively influenced by organic fertilization. The biological properties of the soil cultivated with melon and watermelon were compared, and it was seen that urease activity in the soils with watermelon cultivation was 40% higher and dehydrogenase activity was 46% higher. On the other hand, arylsulfatase activity in the melon soil was determined to be 17% higher than that in the watermelon soil. Comparing the soil chemical properties, the EC value of the melon soil was 18% higher, and the available P value was 20% higher than those of the watermelon soil. In terms of plant growth parameters, the chlorophyll content of the melon plant was measured to be 20% higher, whereas the stem diameter of the watermelon plant was 40% greater, the fruit flesh thickness was 40% greater, and the water-soluble dry matter content was 100% higher compared to the melon plant. In conclusion, in the area cultivated with watermelon, vermicompost, chicken, and cattle manure stood out in terms of soil biological parameters; chicken and cattle manure were prominent in terms of soil chemical parameters; and vermicompost and chicken manure were superior regarding plant parameters. In the area cultivated with melons, vermicompost and chicken manure were significant for soil biological parameters, cattle manure for soil chemical parameters, and goat, chicken, and cattle manure for plant parameters. Overall, it was concluded that using vermicompost, chicken, and cattle manure would be more beneficial for improving soil properties, while chicken manure would be more advantageous for plant growth.
Benzer Tezler
- Kыргызстанда өстүрүлгөн жүгөрү сортторун генетикалык модификацияланган организмдердин болуусуна карата изилдөө
Kırgızistan'da yetiştirilen mısır çeşitlerine genetiği değiştirilmiş organizmaların dahil edilmesi
ASEL CODARBEKOVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2025
BiyoteknolojiKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiBiyoteknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KADIRBAY ÇEKİROV
- A multidisciplinary approach to sustainable agriculture: the impact of microbial and organomineral fertilization on soil bacteria, crop yield, and farmer adoption
Sürdürülebilir tarıma multidisipliner bir yaklaşım: mikrobiyal ve organomineral gübrelemenin toprak bakterileri, verim ve çiftçi benimsemesi üzerindeki etkisi
CEYDA ALAT DORUK
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Genetikİstanbul Teknik ÜniversitesiEkoloji ve Evrim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT ARIKAN
- Metal-organik çerçeve (MOÇ) katkılı ince film nanokompozit (İFN) membran geliştirilmesi ve gübre tahrikli ileri osmoz (GTİO) uygulaması
Development of metal–organic framework (MOF)-enhanced thin-film nanocomposite (TFN) membranes and their application in fertilizer-drawn forward osmosis (FDFO)
DUYGU OSMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL KOYUNCU
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET EMİN PAŞAOĞLU
- Biyometanizasyon tesisi yan ürünlerinin bitki besini olarak kullanılma potansiyelinin değerlendirilmesi
Evaluation of the potential use of biomethanization facility products as plant nutrition
BARTU CAN TÜZÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Çevre MühendisliğiEskişehir Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHRA YİĞİT AVDAN
- Gerbera yetiştiriciliğinde hasat öncesi ve sonrası yapılan bazı uygulamaların verim, kalite ve vazo ömrü üzerine etkileri
The Effects of some pre and post-harvest treatments on the yield, quality and vase life at cut flower gerbera cultivation
EMRAH ZEYBEKOĞLU