Kaçar dönemi geleneksel iran konut mimarisinin ve iç mekanlarının tebriz şehri özelinde incelenmesi
Studing the architecture and interior spaces of traditional iranian houses during the qajar period with regards to tabriz city
- Tez No: 928451
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DERYA ADIGÜZEL ÖZBEK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Geleneksel evler, İran mimarisi, Süslemeler, Kaçar dönemi, Traditional houses, Iranian architecture, Qajar period
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Kültür Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Herhangi bir şehrin eski bağlamından geriye kalan ana unsurlardan biri, o şehrin tarihi evleridir. İran'ın geleneksel mimarisi, tarihi evlerde kalıcı ve önemli bir örüntüye sahiptir; Tarihi evlerin mimari unsurları iç mekanları (Oda)+ yarı açık mekân (Eyvan)+ açık mekân (Avlu) örüntüsüdür. Ayrica konut süslemeleri, İran konut mimarisinin kimliğinde önemli bir rol oynamaktadır. Çeşitli formlardaki bu süslemeler, her izleyiciyi doğaüstü dünyaya bağlamaktadır. Kaçar sanat tarihi dönemi, İran sanat ve mimarisinin en önemli dönemlerinden biridir. Çünkü geleneklerden kopuş, modern akımın İran sanatı ve mimarisine girdiği dönemdir. Bu araştırma beş aşamadan oluşmaktadır: İlk adım, birinci bölümü kapsayan araştırmanın amacı, kapsamı ve yöntemini sunmaktadır. İkinci aşama, geleneksel İran mimarisinin, Kaçar dönemi konutlarının ortak örüntüsü ve mekânsal organizasyonunun tanıtılmasıdır. Üçüncü aşama ise Kaçar dönemi konutlarının mimarisini ve süslemelerin tanımaktır. Dördüncü aşama, Tebriz şehrinin tarihi ve geleneksel konutlarının tanıtılması, incelenmesi ve hedefe ulaşma yolunda tezin ilerletilmesi ve son aşamada ise hipotezlerin kanıtlanması ve amacın belirtilmesi yer almaktadır. Tebriz'deki Kaçar konut mimarisi, tarihi, kültürel ve sosyal bağlamların zengin bir mirasıdır. Bu konutlar sadece estetik görünümleriyle değil, aynı zamanda tarihi ve kültürel değerleriyle de dikkat çekmektedir. Bu araştırmada, bu dönemin mimari göstergelerine örnek olarak Tebriz'deki Sorkheyi, Hariri ve Nikdel evlerinin mimari süslemeleri betimsel-analitik yöntemle, kütüphane kaynaklarından ve gözlemlerden yararlanılarak incelenmiştir. Yazarın amacı Kaçar dönemi bu konutlardaki süsleme çeşitlerini tanıtmak, mimari ve süslemelerin nitelik ve özelliklerini ortaya koymaktır.
Özet (Çeviri)
One of the main elements remaining from the ancient context of any city are its historical houses. The traditional architecture of Iran has a permanent and important pattern in historical houses; The architectural elements of historical houses are the İnterior spaces (Room) + Half-open space (Veranda) + Open space (Courtyard) pattern. In addition, residential decorations play an important role in the identity of Iranian residential architecture. These decorations in various forms connect every viewer to the supernatural world. Of course, the Qajar period of art history is one of the most important periods of Iranian art and architecture, because it is the period of break with traditions and the entry of modern and European trends into Iranian art and architecture. This research consists of five stages: The first step that covering the first section is to present the views and generalizations of the research. The second stage is the introduction of the common pattern and spatial organization of traditional Iranian architecture and Qajar period houses. The third stage is to recognize the architecture and decorations of Qajar period houses. The fourth stage is the introduction and examination of the historical and traditional houses of Tabriz city and the advancement of the thesis towards achieving the goal, and the last stage is the proving of the hypotheses and the statement of the purpose. Qajar residential architecture in Tabriz is a rich heritage of historical, cultural and social contexts. These residences attract attention not only with their aesthetic appearance but also with their historical and cultural values. In this research, the architectural decorations of Sorkheyi, Hariri and Nikdel houses in Tabriz, as examples of architectural indicators of this period, were examined with the descriptive-analytical method, using library sources and observations. The author's aim is to introduce the types of decoration in these Qajar period houses and to reveal the qualities and characteristics of the architecture and decorations.
Benzer Tezler
- 19. yy. doğu/batı kültürel etkileşimi bağlamında İran Kaçar Dönemi kent konutları: Kaşan örneği
The city buildings belonging to Iranian Qajar term in the context of 19 th century east/west cultural interaction: Kashan sample
NAZİ KHIYABANI
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
MimarlıkBahçeşehir Üniversitesiİç Mekan Tasarımı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ DEVRİM IŞIKKAYA
- İran Kaçar dönemi geleneksel konutları üzerine bir araştirma: Kaşan örneği
the research on the traditional residences of the Iran Gajar period: Kashan example
MERSEDEH KOR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkKaradeniz Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. İLKAY ÖZDEMİR
- Değişim sürecinde Osmanlı mimarlığı, III. Ahmed ve I. Mahmud Devri (1703-1754)
Otoman architecture in the course of changes, Ahmed III and Mahmud I Periods (1703-1754)
SONER ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2009
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLKNUR AKTUĞ KOLAY
- İran Tebriz konutlarında ana yaşam mekanındaki değişimin sentaktik irdelenmesi
Syntactical analysis of the evolution of main living space in Iranian Tabriz houses
ASHKAN MANSOURI
- Batılılaşma bağlamında 19.yy İran Kaçar dönemi konutlarının incelenmesi
Examination of 19th century Iranian Qajar houses in the context of westernization
SEVDA HAJEBRAHİMİ