Zihin yetersizliği olan bireylere internetten alışveriş yapma becerisinin kazandırılmasında video modelle öğretimin etkililiği
The effectiveness of teaching with video model in gaining internet shopping skills for individuals with mental disabilities
- Tez No: 928838
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ CEYDA TURHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Zihin Engelliler Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
Bu araştırmanın amacı, zihin yetersizliği olan bireylere internetten alışveriş yapma becerisinin kazandırılmasında video modelle öğretimin etkililiğini araştırmaktır. Ayrıca becerinin edinimi sağlandıktan sonra kalıcılığı ve katılımcıların beceriyi aynı sanal uygulamanın farklı kategorisinde yer alan ürünlere genelleme durumları araştırılmıştır. Araştırma sona erdikten sonra katılımcılardan ve katılımcıların öğretmenlerinden sosyal geçerlik verisi toplanmıştır. Araştırmada 15-17 yaş aralığında 2 kız, 2 erkekten oluşan toplam dört katılımcı yer almaktadır. Katılımcılar hafif düzey zihin yetersizliği tanısına sahiptir. Araştırma katılımcıların öğrenim gördükleri okulun bir sınıfında gerçekleşmiştir. Araştırmada tek denekli araştırma yöntemlerinden katılımcılar arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Öğretim amacıyla hazırlanan videoda kendi bakış açısıyla model kullanılmıştır. Araştırma sürecinde, katılımcılarla gerçekleştirilen başlama düzeyi oturumları, öğretim oturumları, günlük yoklama oturumları, toplu yoklama oturumları, genelleme oturumları ve izleme oturumlarından veriler toplanmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda katılımcıların internetten alışveriş yapma becerisinin edinimimi sağladıkları görülmüştür. Öğretim oturumları sona erdikten sonra ikinci, dördüncü ve altıncı haftalarda izleme verileri toplanmıştır. İzleme verilerinden elde edilen bulgulara göre katılımcıların edinimini sağladıkları internetten alışveriş yapma becerisini korudukları görülmüştür. Katılımcılar öğrendikleri internetten alışveriş yapma becerisini aynı sanal uygulamanın farklı bir kategorisini kullanarak genelleyebilmişlerdir. Araştırmada katılımcılardan ve öğretmenlerden toplanan sosyal geçerlik verilerine bakıldığında katılımcıların ve öğretmenlerin araştırmaya yönelik düşüncelerinin olumlu olduğu görülmüştür. Katılımcılar ve öğretmenler internetten alışveriş yapma becerisinin öğretiminde kullanılan video modelle öğretimin dikkat çekici olduğunu ve görsellere yer verildiği için öğrenmeyi kolaylaştırdığını söylemişlerdir. Video modelle öğretimin kullanılmasının katılımcıların edinimini sağladıkları internetten alışveriş yapma becerisinin unutulmasının önüne geçeceğini belirtmişlerdir. Ayrıca günümüz teknolojisi düşünüldüğünde telefonların aktif kullanıldığını bu nedenle internetten alışveriş yapma becerisinin işlevsel bir beceri olduğu ve becerinin öğretiminin yapılmasının katılımcıların bağımsızlaşmasına katkı sağlayacağını belirtmişlerdir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to investigate the effectiveness of video model insteuction in teaching online shopping skills to individuals with intellectual disabilities. In addition, after the acquisition of the skill, its permanence and the participants' generalization of the skill to products in different categories of the same virtual application were investigated. After the end of the study, social validity data were collected from the participants and their teachers. A total of four participants, 2 girls and 2 boys, ages of 15-17, took part in the study. The participants were diagnosed with mild intellectual disability. The research was conducted in a classroom of the school where the participants were studying. In the study, the multiple probe model with a probe phase between participants, one of the single-subject research methods, was used. In the video prepared for teaching purposes, the model was used from its own point of view. During the research process, data were collected from the baseline sessions, instructional sessions, daily probe sessions, collective probe sessions, generalization sessions and follow-up sessions with the participants. In line with the findings obtained, it was seen that the participants acquired the skill of shopping online. After the teaching sessions ended, follow-up data were collected in the second, fourth and sixth weeks. According to the findings obtained from the follow-up data, it was observed that the participants maintained the acquired online shopping skills. Participants were able to generalize the online shopping skills they learned by using a different category of the same virtual application. When the social validity data collected from the participants and teachers in the study were analyzed, it was seen that the participants' and teachers' opinions about the research were positive. They stated that the use of the video model teaching will prevent the participants from forgetting the online shopping skills they have acquired. In addition, considering today's technology, they stated that phones are actively used, so the ability to shop online is a functional skill and teaching the skill will contribute to the independence of the participants.
Benzer Tezler
- Türkiye'de zihin yetersizliğine sahip bireylerin sanal ortamda karşılaşabilecekleri tehlikeli durumların ve bu durumlardan korunma becerilerinin ebeveynlerin gözünden incelenmesi
Examination of the dangerous situations that individuals with mental disabilities may face in the virtual environment in Turkey and their protection skills from these situations through the eyes of parents
ULKAR ASGARZADE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEZGİN VURAN
- Zihin yetersizliği olan bireylere kesirlerin öğretiminde doğrudan öğretim yönteminin etkililiği
The effectiveness of the direct instruction method on teaching fractions to individuals with mental deficiency
ZEHRA KEŞCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAHYA ÇIKILI
- Zihin yetersizliği olan bireylere mesleki becerilerin öğretiminde kendini yönetme stratejilerinin etkililiği
The effectiveness of self-management strategies in teaching vocational skills to individuals with intellectual disabilities
SEDA NUR AKIN KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. ESRA ORUM ÇATTIK
- Zihin yetersizliği olan bireylere basit yaralanmalara ilk yardım yapma becerisinin öğretiminde video ipucu uygulamasının etkililiği
The effectiveness of video prompting in teaching first aid for simple first injuries to individuals with intellectual disabilities
DAMLA DEMİRCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEYDA TURHAN