Gerçeğin arka yüzüne duyulan arzu: Gerçeküstücü ifade
Desire for the back side of truth: Surrealist expression
- Tez No: 929152
- Danışmanlar: PROF. DR. ORHAN TEKİN, PROF. DR. ERHUN ŞENGÜL, DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ÖRS
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Heykel Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Gerçeklik insanın varoluşuyla birlikte gelen bir kavram olup gerçeküstücülük kavramı ise yine gerçeklik ile başlar. Bu iki kavram arasında uzanan sanat ve felsefe perspektifi, insanın dünyadaki yeri ve iletişimi açısından sanatçıların yaratım sürecinde karşılık görebildiği bir çalışma alanı sunar. Tezde, gerçekliğin temelleri Descartes'in şüpheciliğiyle başlatılır. Descartes, akıl ve bilgi yoluyla mutlak gerçekliğe ulaşılabileceğini savunurken duyuların yanıltıcı olabileceğine dikkat çeker. Gerçeklikten kaçıp gerçeküstücülüğe varışın psikoloji, sanat ve felsefe aracılığıyla nasıl ifade bulduğu ve günlük yaşamla kurulan özgün biçimlerde nasıl yansıtıldığı anlatılmaktadır. Gerçeküstücülük sanatın yanılsamaları yaratarak, gerçekliğin algısını sorgulattığı ve bu sorgulamanın izleyicide yarattığı tekinsizlik hissi üzerinden analizler yapılmaya çalışılmıştır. Bu çalışmanın amacı, gerçeklikten yola çıkıldığında gerçeküstücülüğe varıldığı ve yine gerçeklikle bağını koparmadan nasıl sürdürülebileceğini incelemektedir. Bu bağlamda gerçek, tanımlanmış gerçekliğinden çıkarıldığında, gerçeküstücülüğe varılıp varılmadığı sorusu ele alınmaktadır. Gerçeküstücülüğün hiç var olmadığı ütopik dünya hayal edilerek, bu durumun sanatta nasıl bir etki yaratacağı ve bazı kavramlarda nasıl anlam bulacağı araştırılmaktadır. Ayrıca bu literatür araştırmasında, iki kavramın birleşimiyle yeni bir kavramın nasıl ortaya çıktığı ve izleyicilerin yeni duygular yaşamasıyla nasıl bir etki yarattığı incelenmiştir. Gerçeküstücülük, bilinçaltı ve hayal gücü, rüyalar gibi kavramları temel alarak gerçeklik kapsamının sınırlarını zorlar. Gerçeküstücü sanatçılar, rüya ve bilinçaltı unsurlarını kullanarak, gerçeği dönüştürme ve yeni anlam yaratma amaçlarına odaklanır. Burada, gerçeküstücülüğün günlük süreçte insanın rüyaları ve yaratıcı düşünceyle nasıl bir dönüşümün yaşadığı sorgulanır. Duchamp'ın Çeşme ve Manzoni'nin Komedi eserleri vb. örnekler üzerinden, eserlerdeki gerçekliğin abartılmasıyla ortaya çıkan gerçeküstücülüğe dönüşümün hissi tartışılır. İzleyici gerçeği sorgulamaya yönlendirilir ve bu sorgulamanın gerçeklik algısının dönüştürüldüğü analizi yapılmaya çalışılır. Tezde ayrıca, yalnızca gerçekliğin var olduğu ütopik bir dünya kurgulanarak, Freud'un tanımladığı id, ego ve süperego kavramları üzerinden bireyin dünyasındaki bilinçaltı ve kişilik dinamikleri üzerinden örneklenir. Freud'un teorisine göre, bu üç tanımlamadan oluşan herhangi ikisinin yokluğundaki bir durumdan kaynaklanan değişiklikler ele alınır. Freud'a göre kaygı savunma mekanizmalarını harekete geçiren tetikleyici bir unsurdur. Oysa Lacan kaygının asla yanıltıcı görünmediğini ve gerçeklik algısının insanın psikolojik yapısıyla ilişkiselliğini çözümlemeye çalışır. Bireyin, yalnızca gerçeklikle sınırlı bir dünyada kaygıyı nasıl deneyimlediği ve gerçeküstücülüğün üzerindeki etkileri sorgulanır. Bu tezin bir diğer bölümü, idin gerçeküstücülük üzerindeki etkisi ve sanatçının kişisel anılarının eserlerinde nasıl bir dönüşüm yarattığına odaklanmaktadır. Literatür araştırmasında, bazı sanatçıların eserlerinde, her ne kadar gerçeküstücü yaklaşımı benimsememiş olsalar bile, izleyici üzerinde ki gerçeküstücü hislerin nasıl oluştuğunun sonuçları anlaşılmaya çalışılır. Son olarak sanatçının kendi eserleriyle kurduğu diyalog üzerine incelemeler ele alınır. Sanatçının yaratım sürecindeki içsel çatışmaların ve eserle kurulmuş çok katmanlı bağlantıların hem kişisel yansımaları hem de eserin bağımsız kimlik kazanımlarının katkısı incelenir.
Özet (Çeviri)
Reality is a concept that comes with human existence and the concept of surrealism begins with reality. The perspective of art and philosophy that extends between these two concepts offers a field of study that artists can respond to in the creative process in terms of the place and communication of human beings in the world. In the thesis, the foundations of reality begin with Descartes' skepticism. While Descartes argues that absolute reality can be reached through reason and knowledge, he points out that the senses can be misleading. It is explained how escaping from reality and arriving at surrealism finds expression through psychology, art and philosophy and how it is reflected in unique forms established in daily life. An attempt is made to analyze how surrealist art questions the perception of reality by creating illusions and the feeling of uncanny that this questioning creates in the viewer. The aim of this study is to examine how surrealism is arrived at by starting from reality and how it can be sustained without breaking its connection with reality. In this context, the question of whether surrealism is achieved when reality is removed from its defined reality is addressed. By imagining a utopian world where surrealism does not exist at all, it is investigated what kind of an impact this situation will have on art and how it will find meaning in certain concepts. In addition, this literature research examines how a new concept emerges with the combination of the two concepts and how it creates an impact on the audience by creating new emotions. Surrealism pushes the boundaries of the scope of reality based on concepts such as the subconscious and imagination, dreams. Surrealist artists focus on transforming reality and creating new meaning by using dream and subconscious elements. Here, it is questioned how surrealism transforms the everyday process through dreams and creative thinking. Through examples such as Duchamp's Fountain and Manzoni's Comedy, the feeling of the transformation into surrealism that emerges by exaggerating the reality in the works is discussed. The viewer is directed to question reality and it is analyzed that this questioning transforms the perception of reality. In the thesis, a utopian world where only reality exists is fictionalized and exemplified through the subconscious and personality dynamics in the individual's world through the concepts of id, ego and superego defined by Freud. According to Freud's theory, changes resulting from a situation in the absence of any two of these three definitions are discussed. According to Freud, anxiety is a trigger that activates defense mechanisms. However, Lacan tries to analyze that anxiety never appears to be misleading and that the perception of reality is related to the psychological structure of the human being. How the individual experiences anxiety in a world limited only by reality and the effects of surrealism on it are questioned. Another part of this thesis focuses on the impact of the id on surrealism and how the artist's personal memories transform his/her work. In the literature research, the results of how surrealist feelings on the viewer are created in the works of some artists, even if they do not adopt the surrealist approach, are tried to be understood. Finally, the dialog that the artist establishes with his/her own works is analyzed. Both the personal reflections of the artist's inner conflicts in the creative process and the multi-layered connections established with the work are examined, as well as the contribution of the work's independent identity gains.
Benzer Tezler
- A study on Joseph Conrad's Heart of Darkness, Lord Jim and Nostromo in a new historicist perspective
Joseph Conrad'ın Deart of darkness, Lord Jim ve Nostromo romanlarının yeni tarihselcilik bağlamında incelenmesi
MEVLÜDE ZENGİN
Doktora
İngilizce
2007
İngiliz Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BELGİN ELBİR
- Face recognition using eigenfaces
Başlık çevirisi yok
İLKER ATALAY
Yüksek Lisans
İngilizce
1996
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF.DR. MUHİTTİN GÖKMEN
- Gustavo Gutiérrez'de özgürlük teolojisi
Liberation theology in Gustavo Gutiérrez
ALPARSLAN EMİN ÖZTÜRK
Doktora
Türkçe
2024
DinRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN TURAN
- Virtual and augmented reality based interfaces for choreography generation
Koregrafi üretimi için sanal ve artırılmış gerçeklik tabanlı arayüzler
TAFADZWA JOSEPH DUBE
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar ve Bilişim Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÖKHAN İNCE
- Hibrid elektrikli araçlar için enerji yönetim sistemleri
Energy management system for hybrid electric vehicles
EMRE KURAL
Doktora
Türkçe
2015
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLİN AKSUN GÜVENÇ