Ortaokul öğrencilerinin müzik tercihleri ile sürekli öfke-öfke ifade tarzları ve kişilik özellikleri arasındaki ilişki
The relationship between middle school students' music preferences with state-trait anger expression styles and personality traits
- Tez No: 929356
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KÜBRA DİLEK TANKIZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Müzik Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 238
Özet
Bu araştırmada, ortaokul öğrencilerinin müzik dinleme tercihleri ile öfke durumları ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler ile ortaya çıkarılması amaçlanmaktadır. Araştırmada nedensel karşılaştırma, korelasyonel araştırma ve betimsel araştırma modelleri kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcı grubunu Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü'nün 2022 tarihli "İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması (SEGE) raporu dikkate alınarak ve maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemi kullanılarak seçilen ortaokul öğrencileri oluşturmaktadır (N=593). Araştırmada veri toplamak amacıyla katılımcılara Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzı Ölçeği, Büyük Beş Boyutlu Kişilik Ölçeği ve araştırmacı tarafından oluşturulan Müzik Tercihleri Anketi uygulanmıştır. Araştırmada, Tek Faktörlü Varyans Analizi (ANOVA), anlamlılık değerine göre farklılığın hangi gruplar arasında olduğunu tespit etmek için ise Post-Hoc karşılaştırma testleri, bağımsız örneklemler T-Testi ve bağımlı sürekli değişkenler arasındaki ilişkiyi saptamak amacıyla da korelasyon analizi teknikleri uygulanmıştır. Ayrıca değişkenlerin birbirini yordama durumunu saptamak amacıyla basit ve çoklu doğrusal regresyon analizleri de uygulanmıştır. Katılımcıların öfke durumlarına yönelik analizlerin sonucunda; ekonomik durum cinsiyet, müzik dinleme sıklıkları, müzik dinlemeyi tercih ettiği duygu durumu, müzik dinlerken hissedilen duygu durumu, müzik dinlerken en çok ne düşündükleri, tercih edilen ses düzeyi, müzik dinleme amacı, melodika veya blok flüt harici bir çalgı çalma durumu ve tercih edilen müzik türü değişkenleriyle Sürekli Öfke-Öfke İfade Tarzı Ölçeği boyutları arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Ayrıca katılımcıların yaş, anne ve baba eğitim durumu, ailede müzik uğraşan birisinin olup olmama durumu, müzik dinlerken en çok etkileyen unsur, müzik tercihini en çok etkileyen faktörler, yaşadıkları bölge ve müzik dinlerken en çok tercih edilen araç değişkenleriyle Sürekli Öfke-Öfke İfade Tarzı Ölçeği boyutları arasında anlamlı bir fark tespit edilmemiştir. Katılımcıların kişilik özelliklerine ilişkin analizlerin sonucunda; cinsiyet, anne eğitim durumu, baba eğitim durumu, melodika veya blok flüt harici çalgı çalma durumu, ailede müzik uğraşan birisinin olup olmama durumu, müzik dinleme sıklığı, müzik dinlemeyi tercih ettiği duygu durumu, müzik dinlerken hissedilen duygu durumu, müzik dinleme amacı, müzik tercihini en çok etkileyen faktör, müzik dinlemek için tercih edilen araç, ses düzeyi ve tercih edilen müzik türü değişkenleriyle Büyük Beş Boyutlu Kişilik Ölçeği arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Ayrıca katılımcıların yaş, ekonomik durum, müzik dinlerken en çok düşünülen durum ve müzik dinlerken en çok etkileyen faktör değişkenleriyle Büyük Beş Boyutlu Kişilik ölçeği boyutları arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Katılımcıların müzik türlerini dinleme sıklığına ilişkin analizlerin sonucunda; Türk halk müziği, Türk sanat müziği, arabesk/fantezi, Türkçe rock/metal, yabancı pop, Türkçe pop, klasik batı müziği, Türkçe rap/hiphop, elektronik müzik ve dini müzik türlerinin dinlenme sıklığıyla Büyük Beş Boyutlu Kişilik Ölçeği boyutları arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Ayrıca katılımcıların yabancı rock/metal, yabancı rap/hiphop, jazz müzik türlerini dinleme sıklığıyla Büyük Beş Boyutlu Kişilik Ölçeği boyutları arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Türk sanat müziği arabesk/fantezi, klasik batı müziği, Türkçe rap/hiphop müzik türlerinin dinlenme sıklığıyla Sürekli Öfke-Öfke İfade Tarzı Ölçeği boyutları arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Ayrıca katılımcıların Türk halk müziği, Türkçe pop, yabancı pop, Türkçe rock/metal, yabancı rock/metal, jazz müzik, elektronik müzik ve dini müzik türleri dinleme sıklığıyla Sürekli Öfke-Öfke İfade Tarzı Ölçeği boyutları arasında anlamlı fark tespit edilmemiştir. Müzik türü, müzik dinlerken hissedilen duygu durumu, müzik dinlerken en çok etkileyen unsur ve tercih edilen ses düzeyi değişkenleri ile müzik dinlemeye yönelik duygu durum değişkenleri arasında anlamlı bir fark tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, it is aimed to reveal the relationship between middle school students' music listening preferences, their anger states, and personality traits through various variables. Research utilized causal comparison, correlational research, and descriptive research models. The participant group of the research consists of middle school students selected using the maximum diversity sampling method, taking into account the 2022 report of the Regional Development and Structural Adjustment General Directorate titled“Socio-Economic Development Ranking of Districts (SEGE)”(N=593). In the study, participants were administered the Trait Anger and Anger Expression Style Scale, the Big Five Personality Scale, and a Music Preferences Questionnaire created by the researcher for the purpose of data collection. In the study, the One-Way Analysis of Variance (ANOVA) technique was used. Moreover, to determine which groups showed significant differences based on the significance value, Post-Hoc comparison tests and independent samples T-Test were employed. Correlation analysis techniques were also applied to identify the relationship between dependent continuous variables. Additionally, simple and multiple linear regression analyses have been applied to determine the predictive relationship between the variables. As a result of the analyses conducted on participants' anger levels, a significant difference was found between the dimensions of the State-Trait Anger Expression Inventory and the variables of economic status, gender, frequency of music listening, emotional state in which they prefer to listen to music, emotions felt while listening to music, thoughts most frequently occurring while listening to music, preferred volume level, purpose of music listening, ability to play a musical instrument other than the melodica or recorder, and preferred music genre. Moreover, no significant difference was found between the dimensions of the State-Trait Anger Expression Inventory and the variables of age, parental education level, the presence of a family member engaged in music, the most influential factor while listening to music, the factors that most influence music preference, the region in which participants live, and the most frequently used medium for listening to music. As a result of the analyses conducted on participants' personality traits, a significant difference was found between the Big Five Personality Scale and the variables of gender, maternal education level, paternal education level, ability to play a musical instrument other than the melodica or recorder, the presence of a family member engaged in music, frequency of music listening, emotional state in which they prefer to listen to music, emotions felt while listening to music, purpose of music listening, the most influential factor in music preference, the medium preferred for listening to music, volume level, and preferred music genre. Moreover, no significant difference was found between the dimensions of the Big Five Personality Scale and the variables of age, economic status, the most frequently occurring thoughts while listening to music, and the most influential factor while listening to music. As a result of the analyses conducted on the frequency of listening to music genres, a significant difference was found between the dimensions of the Big Five Personality Scale and the listening frequency of Turkish folk music, Turkish classical music, arabesque/fantasy, Turkish rock/metal, foreign pop, Turkish pop, classical Western music, Turkish rap/hip-hop, electronic music, and religious music. Moreover, no significant difference was found between the frequency of listening to foreign rock/metal, foreign rap/hiphop and jazz music genres and the dimensions of the Big Five Personality Scale. A significant difference was found between the frequency of listening to Turkish art music, arabesque/fantasy, classical western music, Turkish rap/hiphop music genres and the dimensions of Trait Anger-Anger Expression Style Scale. In addition, no significant difference was found between the frequency of listening to Turkish folk music, Turkish pop, foreign pop, Turkish rock/metal, foreign rock/metal, jazz music, electronic music and religious music genres and the dimensions of Trait Anger-Anger Expression Style Scale. A significant difference was found between the variable of music genre, the emotional state felt while listening to music, the most influential factor while listening to music and the preferred volume level, and the emotional state towards listening to music.
Benzer Tezler
- Üniversite seçmeli resim derslerinin günümüzdeki durumu
Başlık çevirisi yok
K. BERRİN TEKİNER
Yüksek Lisans
Türkçe
1992
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiUygulamalı Resim Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SERAP ETİKE
- Lise son sınıf öğrencilerinin meslek seçimindeki sosyo-ekonomik faktörler
Başlık çevirisi yok
ZÜLGANİ KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
1988
Sosyolojiİstanbul ÜniversitesiSosyal Yapı - Sosyal Değişme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENİS ÖKSÜZ
- Ortaokul öğrencilerinin müzik tercihlerinin ve bu tercihleri etkileyen faktörlerin belirlenmesi
The determination of the music preferences and the factors affecting these preferences of secondary school students
CEREN KAMALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EBRU TEMİZ
- Güzel sanatlar lisesi öğrencilerinin duygu durumlarına göre müzik tercihleri ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkiler
The relationship between music preferences of fine arts high school students according to their personality traits and mood
PINAR NİZAMOĞLU
- Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programında yer alan müzik türlerini dinleme durumlarına ve programın müzik türü tercihleri üzerindeki etkisine ilişkin görüşleri (çankaya ilçesi örneği)
The views of 8th grade middle school students about listening to music types of music program type status and impact of preferences in elementary music curriculum program
İNCİ ERTENLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
MüzikGazi ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELÇUK BİLGİN