Icnacs Kunos'un 'Türk Masalları' adlı kitabında yer alan söz varlığı ögeleri ve bu ögelerin Türkçe eğitimine katkısı
The lexical elements in Igncaz Kunos' book 'Turkhis Fairy Tales' and their contributoion to Turkhis language education
- Tez No: 929582
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLEK YILDIRIM BİLGEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Ignácz Kunos, masal, söz varlığı, kelime hazinesi, Türkçe eğitimi, Ignácz Kunos, folktale, vocabulary, lexical richness, Turkish language education
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Ignacz Kunos'un Türk Masalları kitabı, Türk dilinin zengin söz varlığını yansıtan ve koruyan önemli bir eserdir. Anadolu'nun çeşitli bölgelerinden derlediği masalları sade bir halk diliyle aktarmış ve böylece, Türkçenin deyimlerini, atasözlerini ve anlatıma özgü zenginliklerini kayıt altına almıştır. Böylelikle Türkçenin evrensel edebiyat içindeki yerinin güçlenmesine katkı sağlamıştır. Bu eser hem Türkoloji çalışmalarında hem de Türk dilinin tarihine ışık tutmada büyük bir öneme sahiptir. Masallarında bulunan söz varlıkları Anadolu halkının dünya görüşünü, yaşam biçimini ve dilsel yaratıcılığını yansıtan unsurlardır. I. Kunos, 19. Yüzyılın başlarında Anadolu'yu dolaşarak masalları yerel halktan dinlemiş ve yazıya geçirmiştir. I. Kunos, bu masalları sadece toplamakla kalmamış, aynı zamanda onları Batı'daki akademik çevrelere tanıtarak Türk kültürünün uluslararası alanda tanınmasına da yardımcı olmuştur. Bu çalışma, Ignácz Kunos'un Türk Masalları adlı kitabında yer alan söz varlığı ögelerini (atasözleri, deyimler ve ikilemeler) belirlemek ve bu ögelerin Türkçe eğitimine katkısını değerlendirmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, söz varlığı ve bileşenleri üzerine kapsamlı bir literatür taraması yapılmış ve nitel araştırma deseni benimsenmiştir. Çalışmanın materyalini, Ignácz Kunos'un derlediği ve Türk halk kültürünü yansıtan 44 masal oluşturmuştur. Analiz sonucunda, metinlerde 3 atasözü, 115 deyim ve 55 ikileme tespit edilmiştir. Bu söz varlığı ögelerinin Türkçe eğitimine katkısını artırmak amacıyla, okuma, yazma, konuşma ve dinleme becerilerine yönelik 8. sınıf düzeyinde toplam 12 çalışma kâğıdı hazırlanmış ve 48 etkinlik geliştirilmiştir. Araştırma bulguları, masalların çocukların dil becerilerini geliştirmede önemli bir araç olduğunu ve söz varlığını zenginleştirici bir kaynak sunduğunu ortaya koymuştur.
Özet (Çeviri)
The book Turkish Folktales by Ignácz Kunos is a significant work that reflects and preserves the rich vocabulary of the Turkish language. By compiling folktales from various regions of Anatolia and narrating them in a simple folk language, Kunos has documented Turkish idioms, proverbs, and unique narrative elements. In doing so, he has contributed to strengthening the position of the Turkish language within universal literature. This work holds great importance both in Turcology studies and in shedding light on the history of the Turkish language. The vocabulary elements found in the folktales reflect the worldview, lifestyle, and linguistic creativity of the Anatolian people. In the early 19th century, Kunos traveled through Anatolia, listening to and transcribing these folktales directly from the local people. Beyond merely collecting the tales, he introduced them to Western academic circles, thereby aiding in the international recognition of Turkish culture. This study aims to identify the vocabulary elements (proverbs, idioms, and reduplications) present in Ignácz Kunos's book Turkish Folktales and to evaluate their contribution to Turkish language education. A comprehensive literature review on vocabulary and its components was conducted, and a qualitative research design was adopted. The study's material consists of 44 folktales compiled by Ignácz Kunos that reflect Turkish folk culture. As a result of the analysis, 3 proverbs, 115 idioms, and 55 reduplications were identified in the texts. To enhance the contribution of these vocabulary elements to Turkish language education, a total of 12 worksheets aimed at developing reading, writing, speaking, and listening skills for 8th-grade students were prepared, and 48 activities were developed. The findings of the study reveal that folktales are an important tool in improving children's language skills and provide a valuable resource for enriching vocabulary.