DEHB'li çocuklarda temporal adaptasyon müdahalesinin aktivite öz-yeterliliği, zaman algısı ve günlük aktivite rutini ile yürütücü becerilere etkisinin incelenmesi: 1 ay takipli randomize kontrollü çalışma
The examination of the effects of temporal adaptation intervention on activity self-efficacy, time perception, daily activity routine, and executive skills in children with ADHD: A 1-month follow-up randomized controlled study
- Tez No: 930505
- Danışmanlar: PROF. DR. GONCA BUMİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ergoterapi, Occupational Therapy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ergoterapi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ergoterapi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Bu çalışmada, 9-12 yaşında Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) tanılı çocuklarda Temporal Adaptasyon Müdahalesinin (TAM) aktivite öz-yeterliliği, zaman algısı ve günlük aktivite rutini ile yürütücü işlevleri üzerindeki etkilerini incelemek amaçlanmıştır. Çalışmaya 60 çocuk dahil edilmiş, rastgele müdahale (n=30) ve kontrol (n=30) gruplarına atanmıştır. Müdahale grubuna haftada bir geleneksel ergoterapi programı ve haftada bir TAM uygulanmış, kontrol grubuna ise yalnızca haftada bir kez geleneksel ergoterapi programı uygulanmıştır. 12 hafta süren müdahale programının öncesinde, bitiminde ve bir ay sonra, tüm katılımcılara Zaman Üretim Değerlendirmesi (TPrA), Zaman Ayırt Etme Değerlendirmesi (TDA), Çocuk Aktivite Öz-Değerlendirmesi (COSA) ve Yürütücü İşlevler ve Aktivite Rutinleri Ölçeği (YİARÖ) değerlendirmeleri uygulanmıştır. Başlangıçta yaş, TDA, TPrA, YİARÖ ve COSA skorlarında gruplar arasında anlamlı fark bulunmamıştır (p>0,05). Müdahalenin etkinliğinin analizi için çok değişkenli MANOVA ve t-testleri kullanılmış, TDA, TPrA, YİARÖ ve COSA için müdahale grubunun değerlendirme sonuçlarının kontrol grubuna göre daha fazla iyileşme gösterdiği tespit edilmiştir (p0,5). Sonuçlar, TAM'ın DEHB'li çocukların günlük yaşam işlevselliğini, zaman algısını ve yürütücü işlevlerini geliştirmede etkili olduğunu, bireyselleştirilmiş uygulama ve aile desteğinin ise kazanımların günlük yaşama aktarımında kritik rol oynadığını göstermektedir.
Özet (Çeviri)
This study aimed to investigate the effects of Temporal Adaptation Intervention (TAI) on occupational self-efficacy, time perception, daily activity routine, and executive functions in children aged 9–12 years diagnosed with Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD). A total of 60 children were included and randomly assigned to an intervention group (n = 30) and a control group (n = 30). The intervention group received both a conventional occupational therapy program and TAI once a week, whereas the control group received only the conventional occupational therapy program once a week. The Time Production Evaluation (TPrA), Time Discrimination Assessment (TDA), Child Activity Self-Evaluation (COSA), and the Executive Functions and Activity Routines Scale (YİARÖ) were administered before, immediately after, and one month following the 12-week intervention program. At baseline, there were no significant differences between the groups in age, TDA, TPrA, YİARÖ, or COSA scores (p > 0.05). Multivariate MANOVA and t-tests were used to analyze the intervention's effectiveness, revealing that the intervention group showed significantly greater improvements in TDA, TPrA, YİARÖ, and COSA (p < 0.001). Additionally, t-test analyses indicated significant improvements with medium to high effect sizes (p < 0.05; Cohen's d > 0.5) in all sub-outcomes except for social routines, school functions, and self-calming skills in the intervention group. The results suggest that TAI is effective in enhancing daily functional performance, time perception, and executive functions in children with ADHD, and that individualized application and family support are critical for transferring these gains into daily life.
Benzer Tezler
- The relationship between MOXO continuous performance test results and volumetric brain MRI in attention deficit hyperactivity disorder
Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunda MOXO sürekli performans testi sonuçları ile volumetrik beyin MR'ının ilişkisi
AHLANUR ÇOLAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
NörolojiÜsküdar ÜniversitesiNörobilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SULTAN TARLACI
- Dikkat eksikliği-hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda folklor egzersizinin etkisi
Başlık çevirisi yok
BERRİN TOPÇU ÖZCAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2005
Sporİstanbul ÜniversitesiSpor Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SAFİNAZ ALBAYRAK YILDIZ
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda yavaş bilişsel tempo belirtilerinin faktör yapısı ve DEHB metilfenidat cevabına etkisi
Sluggish cognitive tempo symptoms factor structure in children with ADHD, effect of SCT on ADHD methylphenidate response
SÜMEYRA FIRAT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYLA SOYKAN AYSEV
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olgularında kan kortizol düzeyleri ve metilfenidat uygulamasının kortizol düzeylerine etkisi
Blood cortisol leves of patients with attention deficit/hyperactivity disorder and effects of methylphenidate administration on cortisol levels
DİLEK ALTUN VARMIŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
PsikiyatriÇukurova ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞEGÜL YOLGA TAHİROĞLU
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda davranış problemlerinin ebeveynik stilleri açısından incelenmesi
An examination of behavior problems in children with attention deficit and hyperactivity disorder in terms of parenting styles
RUMEYSA ANDIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiKonya Gıda ve Tarım ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YELİZ SAYGIN