Adölesanlarda beslenme ile psikolojik durumun tahmini: İkincil öğrenci verileri ile bir yapay sinir ağı uygulaması
Predicting psychological state through nutrition in adolescents: An artificial neural network application with secondary student data
- Tez No: 930733
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLNAZ NURAL BEKİROĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoistatistik, Biostatistics
- Anahtar Kelimeler: Adölesan dönem, beslenme durumu, besin ögeleri, psikolojik durum, yapay sinir ağları, Adolescence, nutritional status, nutrients, psychological status, artificial neural networks
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoistatistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Biyoistatistik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 76
Özet
Amaç: Bu çalışmanın öncelikli amacı, adölesan dönem öğrencilerinin verileri kullanılarak bir yapay sinir ağı (YSA) modelinin eğitilmesi ve beslenme verileri ile psikolojik durumun tahmin edilmesidir. Spesifik besin ögelerinin yeterli miktarda alınmasının yanı sıra tüketilen besinlerden elde edilecek enerji miktarının da önemli olduğu düşünülmektedir. Okul yemekhanesi ya da kantinler gibi okul içerisinde yemek satışı yapacak yerlerin öğün içeriklerine karar verme aşamasında bu durumun göze alınması önemlidir. Gereç ve Yöntem: Çalışmada kullanılan veri, rastgele seçilen 451 öğrenciye uygulanan Demografik Form, Beck Anksiyete Ölçeği, Beck Depresyon Ölçeği, Conners-Wells Ergen Özbildirim Ölçeği ve Besin Tüketim Sıklığı (FFQ) ölçeklerinden elde edilmiştir. Modelin eğitilmesi ve tahmin süreçlerinde Python programlama dili kullanılmıştır. Doğru tahmin oranının %70'in üzerinde olması durumunda sonuçlar istatistiksel olarak anlamlı kabul edilecektir. Bulgular: Çalışmada, adölesanların beslenme alışkanlıkları ile psikolojik durumlarının tahmini için bir YSA modeli kurulmuştur. Modelin eğitim süreci boyunca, veri setindeki özellikler değerlendirilmiş ve farklı parametrelere sahip YSA modelleri ile sınıflandırma başarıları karşılaştırılmıştır. Sonuçlar, beslenme verileri kullanılarak psikolojik durumun tahmin edilebileceğini ve yapılan tahminin istatistiksel olarak anlamlı olduğunu ortaya koymuştur. Farklı nöron sayılarına sahip modeller karşılaştırıldığında bazılarının diğerlerine göre daha iyi performans gösterdiği belirlenmiştir. Bununla birlikte, nöron sayısının artırılmasının her zaman model performansını artırmadığı görülmüştür. Bu bulgu, her veri seti için en uygun model parametrelerinin dikkatlice belirlenmesi gerektiğini göstermektedir. Sonuç: Modelin başarılı tahmin yeteneği, bu tür yapay zekâ modellerinin eğitim ve sağlık politikalarına karar verme süreçlerinde kullanılabilir araçlar olabileceğini göstermektedir. Adölesanlara sunulan besinlerin içeriklerinin, psikolojik sağlığı destekleyici nitelikte olmasının önemi vurgulanmıştır. Eğitim ve sağlık otoritelerinin, adölesanların sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmaları için gerekli önlemleri almaları ve bu konuda farkındalık yaratmaları önem arz etmektedir.
Özet (Çeviri)
Objective: The primary objective of this study is to train an artificial neural network (ANN) model using data from adolescent students and predict psychological status using nutritional data. Considering both nutrient intake and the energy obtained from food is important when planning meal contents in school settings, such as canteens. Materials and Methods: Data were collected from 451 randomly selected students using the Demographic Form, Beck Anxiety Scale, Beck Depression Scale, Conners-Wells Adolescent Self-Report Scale, and Food Frequency Questionnaire (FFQ). The Python programming language was used for model training and prediction. The results will be considered statistically significant if the prediction accuracy exceeded 70%. Results: An ANN model was developed to predict the dietary habits and psychological states of adolescents. During model training, different parameters were tested to compare classification accuracy. The findings indicate that psychological status can be predicted from dietary data with statistical significance. Models with varying neuron numbers showed that some performed better, but increasing neurons did not always improve performance, emphasizing the need for careful parameter selection. Conclusion: The successful predictive ability of the model suggests that such artificial intelligence models can be useful tools in educational and health policy decision-making processes. The importance of the content of food offered to adolescents to support mental health was highlighted. It is important for education and health authorities to take the necessary precautions to help adolescents develop healthy eating habits and to raise awareness on this issue.
Benzer Tezler
- Adölesan dönem öğrencilerde beslenme durumu ile psikolojik durum arasındaki ilişkinin başarı durumu üzerine etkisinin kanonik korelasyon analizi ile incelenmesi
The effects of the relationship between psychological status and nutritional status on success in adolescent students with canonical correlation analysis
ESRA SEVİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
BiyoistatistikMarmara ÜniversitesiBiyoistatistik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLNAZ NURAL BEKİROĞLU
- Adölesanlarda beslenme egzersiz davranışları ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between nutrition exercise behavior and internet addiction in adolescents
ÖZNUR ÇELTEK ORHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HemşirelikMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GONCA KARAYAĞIZ MUSLU
- Adölesanlarda fiziksel aktivite, beslenme, egzersiz ve zaman yönetimi arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between physical activity, nutrition, exercise and time management in adolescents
NUMAN YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
SporUşak ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA AKIL
- Adölesanlarda sorunlarla baş etme yöntemlerinin ve akıllı telefon bağımlılığının fazla kiloluluk ve obezite ile ilişkisi
The relationship of coping strategies and smartphone addiction with overweight and obesity in adolescents
OSMAN KARABOĞA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Beslenme ve DiyetetikEge ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜR HASSOY
DOÇ. DR. RECİ MESERİ DALAK
- Adolesanlarda internet bağımlılığı ile ruhsal sorunlar ve obezite arasındaki ilişki
The relationship between internet addiction in adolescents, and religious problems and obesity
EBRU ERGÜN ARSLANTAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Halk SağlığıErciyes ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSKENDER GÜN