Yüksek basınçta uygulanan karbondioksitin kuru incir zararlısı Carpophilus hemipterus (L.) (Coleoptera: Nitidulidae)'a karşı etkinliğinin belirlenmesi
Determination of the efficacy of high pressure carbon dioxide against the driedfruit bettle, Carpophilus hemipterus (L.)(Coleoptera: Nitidulidae)
- Tez No: 930825
- Danışmanlar: PROF. DR. MEVLÜT EMEKCİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 65
Özet
Türkiye incir, kayısı, kuru üzüm ve fındık gibi kuru meyve ve sert kabukluların yıllık 1.5 milyar ABD Doları ihracat geliri ile dünya genelinde en büyük üreticisi ve ihracatçısıdır. Kuru meyve ve sert kabuklularda zararlı böceklerle savaşım, genellikle toksik fümigantların kullanımına dayanmaktadır. Pestisitlerin insan, hayvan ve çevresel sağlık üzerindeki olumsuz etkilerine yönelik artan endişeler, aynı zamanda daha kısa uygulama sürelerine duyulan ihtiyaç, alternatif yöntemlerin geliştirilmesini zorunlu kılmaktadır. Bu nedenle, bu araştırma, Metil bromid (MeBr) ve diğer toksik fümigantların alternatifi olarak yüksek basınç CO2 uygulaması üzerine odaklanmıştır. Araştırmada kurutulmuş incirin en önemli zararlılarından biri olan olan ekşilik böceği, Carpophilus hemipterus, model organizma olarak kullanılmıştır. Zararlının yumurta (0- 24, 24-48 sa), larva (genç ve olgun larva), pupa (0-24, 24-48, 48-72 sa) ve ergin evreleri laboratuvarda 20, 25 ve 30°C olmak üzere üç farklı sıcaklıkta, değişik sürelerde 5 ve 10 bar basınç CO2 gazına maruz bırakılmıştır. Elde edilen verilere göre tüm biyolojik evrelerde basınç miktarı, sıcaklık ve uygulama süresinin ölüm oranı üzerinde önemli bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Yüksek basınç CO2 (5 ve 10 bar) uygulamasında tüm sıcaklık koşullarında mutlak ölümün sağlanması için en uzun uygulama süresi (sırasıyla 29 ve 9 sa) gerektiren biyolojik evrenin olgun larva; en kısa uygulama süresi (sırasıyla 3 ve 1 sa) gerektiren evrenin ise genç larva olduğu tespit edilmiştir. Basınç ve sıcaklığın artmasıyla tüm biyolojik evrelerde mutlak ölümün sağlanması için gereken uygulama süresinin kısaldığı gözlenmiştir. Yüksek basınç CO2 uygulamalarının hedeflenen tür/evre, basınç, sıcaklık, uygulama süresi ve kalite yönünden çalışılması ve bu alandaki çalışmaların artması önemlidir.
Özet (Çeviri)
Türkiye is the world's largest producer and exporter of dried fruits&nuts such as figs, apricots, raisins and hazelnut with a total annual export revenue of USD 1.5 billion.The control of insect pests in dried fruits and nuts relies heavily on the use of toxic fumigants.Increasing concerns about the adverse effects of pesticides on human, animal and the environmental health, as well as the need for shorter fumigation periods necessitate the development of alternative methods.Therefore, this research focuses on high-pressure CO2 treatments as an alternative to methyl bromide (MeBr) and other toxic fumigants, using Carpophilus hemipterus,a major pest of dried figs, as the model organism.Eggs(0-24,24-48h),larvae(young and mature),pupae(0-24,24-48,48-72h) and adults of the pest were exposed to CO2 at the pressures of 5 and 10 bars for different exposure periods under the laboratory at three different temperatures of 20,25 and 30°C.The data obtained indicate that pressure level, temperature and exposure periods have a significant impact on mortality rates across all biological stages. In high-pressure CO2 (5 and 10 bars) treatments,the biological stage requiring the longest exposure periods to achieve absolute mortality under all temperature conditions was the mature larva (29 and 9h), while the stage requiring the shortest periods was the young larva (3 and 1h).It was determined that increasing pressure and temperature reduced the exposure duration required to achieve absolute mortality in all stages.Comprehensive studies on high-pressure CO2 treatments are needed,focusing on target species or biological stages,pressure levels,temperature conditions,exposure durations, and quality aspects, highlighting the importance of advancing research in this field.
Benzer Tezler
- Optimization of cultivation conditions and engineering by random mutagenesis for high lipid production in Schizochytrium sp. S31
Schizochytrium sp. S31'in üretim koşullarının iyileştirilmesi ve rastlantısal mutasyon ile geliştirilmesiyle yüksek oranda lipid eldesi
NURCAN VARDAR
Doktora
İngilizce
2016
Biyoteknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMoleküler Biyoloji-Genetik ve Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEVİN GÜL-KARAGÜLER
PROF. MELEK TÜTER
- Investigation of biogas production potential of three different sludges after thermal hydrolysis
Üç farklı çamurun biyogaz üretim potansiyelinin termal hidroliz sonrası incelenmesi
ECE ARI AKDEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Çevre MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAİKA DİLEK SANİN
DOÇ. DR. LATİF SELİM SANİN
- Bazı hidrolitik enzimlerin süperkritik karbondioksit ortamında kararlılığı ve yapısal bozunmalarının incelenmesi
Researches on stability and structural degradations of some hydrolytic enzymes under supercritical carbon dioxide conditions
DENİZ ŞENYAY ÖNCEL
Doktora
Türkçe
2013
BiyomühendislikEge ÜniversitesiBiyomühendislik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM YEŞİL ÇELİKTAŞ
- Prediction of carbon dioxide solubility in potassium carbonate aqueous solution with electrolyte non random two liquid (ENRTL) model
Rastgele olmayan iki elektrolit sıvı (ENRTL) modeli ile potasyum karbonat eriyiğinde karbondioksit çözünürlüğü hesaplanması
YAN PROVİNTA LAKSANA
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Kimya MühendisliğiGebze Yüksek Teknoloji EnstitüsüKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ALAİTTİN HASTAOĞLU
- Trendelenburg pozisyonunda laparoskopik cerrahi yapılan hastalarda optik sinir kılıf çapının değerlendirilmesi
Assessment of optic nerve sheath diameters of patients undergoing laparoscopic surgery in trendelenburg position
BURAK ÖMÜR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Anestezi ve Reanimasyonİstanbul Medipol ÜniversitesiAnesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. PELİN KARAASLAN