Limited şirketten çıkma ve çıkarılmaya dair mahkeme kararının alınması ve icrasına ilişkin sorunlar
Problems related to the court decision on the exit and exclusion from a limited liability company and its execution
- Tez No: 930875
- Danışmanlar: PROF. DR. HAYRETTİN ÇAĞLAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 331
Özet
Limited şirketler, sermaye şirketi niteliği taşımakla birlikte şahıs şirketlerine özgü unsurları da barındırmaktadır. Bu bağlamda, anonim şirketlerden farklı olarak, limited şirketlerde haklı sebeple çıkma veya çıkarılma müesseseleri düzenlenmiştir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, mülga 6762 sayılı Kanuna nazaran, bir ortağın şirketten ayrılmasının sonuçlarını ve ayrılma akçesi alacağını ayrıntılı bir şekilde ele almasına rağmen, uygulamada karşılaşılan sorunlar ve doktrindeki tartışmalar devam etmektedir. Bu sorunların önemli bir kısmı, ayrılan ortağa tanınan ayrılma akçesi alacağıyla ilgilidir. Ayrılma akçesi alacağı bağlamındaki sorunlar; bu alacağın hesaplanması, değerinin yargılama sürecinde korunması, alacağın talep ve tahsil edilme zamanı, muacceliyeti ile ödeme kaynakları arasındaki ilişki ve alacağın kısmen ödenmesi durumunda bakiye tutarın akıbeti gibi konularda yoğunlaşmaktadır. Kanun koyucu, bir ortağın şirketten çıkmasının veya çıkarılmasının cezalandırıcı bir nitelik taşımaması adına, ayrılan ortağa esas sermaye payının gerçek değerine uygun bir ayrılma akçesi isteme hakkı tanımıştır. Ancak, bu hak tanınırken, şirketin zamansız bir ödeme yükümlülüğüyle karşı karşıya kalmaması ve alacaklıların menfaatlerinin korunması amacıyla, ayrılma akçesi alacağının muacceliyeti ile şirketin mali durumu arasında bir bağlantı kurulmuştur. Ne var ki, kanuni düzenlemeler bazı açılardan belirsizlikler içermektedir. Öğretide ve içtihatlarda, ayrılma akçesinin muacceliyetine ilişkin farklı yorumlar bulunmaktadır. Kanuni düzenlemeler, bazı kritik noktalarda ayrılan ortağın haklarını korumakta yetersiz kalabilmektedir. Bunun yanı sıra, çıkma veya çıkarılma kararının icrası sırasında, ayrılan ortağa ait payların değerlemesi ve bu değerlendirmenin şirketin kendi paylarını iktisap sınırıyla olan ilişkisi gibi konular tartışmalıdır. Özellikle iki ortaklı şirketlerde çıkma ve çıkarılma müesseselerinin işletilmesi, kararın şirket üzerindeki etkileri düşünüldüğünde, öğretide sıkça tartışılan ve uygulamada sorun yaratan bir diğer konudur. Ayrıca, haklı sebeple çıkma veya çıkarılma davalarına ilişkin usule yönelik bazı meselelerin de açıklığa kavuşturulması gerekmektedir. Bu çalışmada, limited şirketlerden çıkma veya çıkarılma süreçlerinde mahkeme kararının alma ve kararın icrası aşamalarındaki sorunlar tespit edilmiş; bu sorunların mevcut yasal düzenlemeler çerçevesinde nasıl aşılabileceği analiz edilmiştir. Ayrıca, kanuni çerçeveyi iyileştirebilecek düzenleme önerileri sunulmuştur. Çözüm önerileri geliştirilirken, karşılaştırmalı hukuk uygulamaları da dikkate alınmıştır.
Özet (Çeviri)
Limited liability companies, while being categorized as capital companies, also encompass elements specific to partnerships. In this context, unlike joint-stock companies, the institutions of exit or exclusion for just cause are regulated in limited liability companies. Although the Turkish Commercial Code No. 6102, in comparison to the repealed Code No. 6762, addresses in detail the consequences of a partner's departure from the company and the financial settlement claim arising from such departure, challenges in practice and debates in the doctrine persist. A significant portion of these issues pertains to the financial settlement claim granted to the departing partner. Issues related to the financial settlement claim focus on aspects such as the calculation of this claim, its preservation during litigation, the timing of its demand and collection, its maturity and the relationship with the company's payment resources, and the fate of any remaining balance in case of partial payment. To ensure that a partner's exit or exclusion does not bear a punitive character, the legislator has granted the departing partner the right to demand compensation corresponding to the real value of their equity share. However, while granting this right, a link has been established between the claim's maturity and the company's financial condition to prevent the company from facing untimely payment obligations and to protect creditors' interests. Nevertheless, legal regulations contain certain ambiguities, which give rise to uncertainties regarding the fate of the financial settlement claim. In doctrine and case law, differing interpretations exist concerning the maturity of the financial settlement claim. Moreover, the legal framework is insufficient in protecting the rights of the departing partner in some critical aspects. In addition, during the execution of the exit or exclusion decision, issues such as the valuation of the departing partner's shares and the relationship between this valuation and the company's acquisition limits for its own shares are subject to debate. The functioning of exit and exclusion mechanisms in companies with two partners, in particular, is another frequently discussed and practically problematic issue in doctrine, considering the impact of such decisions on the company. Furthermore, procedural issues concerning lawsuits for exit or exclusion based on just cause also need to be clarified. In this study, the problems encountered during the decision-making and execution stages of exit or exclusion processes in limited liability companies have been identified. The potential solutions to these problems within the framework of existing legal regulations have been analyzed. Additionally, legislative proposals aimed at improving the legal framework have been presented. Comparative law practices have also been taken into consideration while developing these proposals.
Benzer Tezler
- Limited şirketten ortağın çıkması ve çıkarılmasında ayrılma akçesinin gerçek değerinin tespiti, öneriler ve bir uygulama
Determination of the fair value in limited liabilty companieswhen a partner is withdrawn or is expelled from thepartnerhsip and a practice
İSA TEKİN
- Limited şirkette haklı sebep kavramı ve sonuçları
The righteous cause and its results in limited liability companies
ALİ KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
HukukMarmara ÜniversitesiHukuk Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. REMZİ TAMER PEKDİNÇER
- Limited şirketlerde ortaklıktan çıkma ve çıkarılma
Resignation and exclusion from partnership in limited companies
AYBÜKE ERDEM
- Limited şirkette çıkma ve çıkarılma
Withdrawal and dismissal from the limited liability company
MUHAMMED FURKAN SİDİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HukukBursa Uludağ ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEKERİYYA ARI
- Limited şirketlerde çıkma ve çıkarılma
Withdrawal and expulsion in limited liability companies
YUNUS EMRE HAMİDİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
HukukİSTANBUL BEYKENT ÜNİVERSİTESİHukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METE ÖZGÜR FALCIOĞLU