Türkçe öğretiminde ağızların yazma becerisi üzerine etkisi
The effect of dialects on writing skills in Turkish language teaching
- Tez No: 930876
- Danışmanlar: PROF. DR. GIYASETTİN AYTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 146
Özet
BBu araştırma, Türkiye'deki ağız farklılıklarının Türkçe yazma becerisine etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Türkçe, geniş bir coğrafyada konuşulması sebebiyle çeşitli ağız farklılıkları içermektedir. Bu farklılıklar, bireylerin yazılı dil kullanımını etkileyebilmekte ve özellikle öğrencilerin kompozisyon yazma sürecinde karşılaşılan dilbilgisel ve sözdizimsel hatalara sebep olabilmektedir. Çalışma, bu etkileri analiz ederek Türkçe öğretiminde ağız farkındalığı oluşturmayı ve yazma becerisinin geliştirilmesine katkıda bulunmayı hedeflemektedir. Araştırmada karma yöntem kullanılmıştır. Literatür taraması yapılarak ağız farklılıklarının yazılı dil becerisi üzerindeki etkileri ve daha önce yapılan çalışmalara ilişkin bilgiler toplanmıştır. Araştırmanın uygulama aşamasında ise farklı bölgelerden seçilen öğrencilerden belirlenen konular çerçevesinde kompozisyon yazmaları istenmiştir. Öğrencilerin yazılı anlatım becerilerindeki ağız etkileri ve dilbilgisel hatalar içerik analizi ve hata analizi yöntemleri ile değerlendirilmiştir. Bu analizler, ağız farklılıklarının yazma becerisine etkilerini daha kapsamlı bir şekilde incelemek ve yazma eğitimi süreçlerinde karşılaşılan sorunlara çözüm önerileri sunmak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada elde edilen veriler, öğrencilerin yazılı anlatımında ağız farklılıklarının önemli bir rol oynadığını ve bu farklılıkların standart Türkçe ile yazma becerisini olumsuz yönde etkileyebildiğini göstermiştir. Özellikle yerel ağız özelliklerinin sözcük seçimi, sözdizimi ve imla hatalarına yol açtığı gözlemlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda, Türkçe öğretiminde ağız farkındalığını artırıcı ve yazılı anlatım becerisini geliştirmeye yönelik çeşitli öneriler sunulmuştur. Bu çalışma, dil eğitimi alanında yeni bir bakış açısı sunarak ağızların yazılı dil üzerindeki etkilerini ele almakta ve Türkçe öğretiminde daha etkili yöntemlerin geliştirilmesine katkı sağlamaktadır. Bu araştırma, Türkiye'deki yerel ağız farklılıklarının ortaokul öğrencilerinin yazma becerisi üzerindeki etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Türkçenin geniş bir coğrafyada konuşulması sebebiyle farklı ağız özellikleri barındırması, öğrencilerin yazılı anlatımında dilbilgisi, sözdizimi ve kelime kullanımı açısından çeşitli hatalara yol açabilmektedir. Bu bağlamda, araştırma, Iğdır ilinde öğrenim gören 7. sınıf öğrencileri üzerinde gerçekleştirilmiş ve öğrencilerin yazılı anlatım becerilerinde yerel ağız etkilerinin ne ölçüde görüldüğü analiz edilmiştir. Çalışmada karma yöntem benimsenmiş olup, hem nitel hem de nicel araştırma yöntemleri kullanılmıştır. İlk olarak, geniş bir literatür taraması yapılarak ağız farklılıklarının yazma becerisi üzerindeki etkilerine ilişkin mevcut çalışmalar incelenmiştir. Araştırmanın uygulama aşamasında ise, farklı mahallelerdeki üç ortaokuldan (Hürriyet Ortaokulu, Iğdır Ortaokulu ve Mimar Sinan Ortaokulu) rastgele seçilen 40 öğrenciden, belirlenen konular çerçevesinde kompozisyon yazmaları istenmiştir. Elde edilen yazılı metinler, içerik analizi ve hata analizi yöntemleri kullanılarak değerlendirilmiş, yerel ağız etkileri, dilbilgisi hataları ve anlam bütünlüğü açısından incelenmiştir. Araştırma bulguları, öğrencilerin yazılı anlatımında yerel ağız özelliklerinin önemli bir rol oynadığını ve bu durumun yazım yanlışları, sözdizimi hataları ve kelime seçiminde belirgin etkiler yarattığını ortaya koymuştur. Özellikle yerel ağız unsurlarının standart Türkçeye uyum sağlama sürecinde öğrencilere zorluk yaşattığı gözlemlenmiştir. Elde edilen veriler, öğretmenlerin görev yaptıkları bölgedeki ağız özelliklerini tanımalarının ve bu farkındalıkla yazma eğitiminde daha bilinçli yaklaşımlar sergilemelerinin gerekliliğini ortaya koymaktadır. Bu doğrultuda, araştırma sonucunda Türkçe öğretiminde ağız farkındalığını artırmaya yönelik çeşitli öneriler sunulmuştur. Yerel ağız farklılıklarının öğrencilerin yazma becerileri üzerindeki etkisini azaltmak amacıyla, yazma eğitimi süreçlerinde ağız özelliklerini dikkate alan öğretim tekniklerinin geliştirilmesi önerilmektedir. Çalışma, dil eğitimi alanında yeni bir bakış açısı sunarak, ağızların yazılı dil üzerindeki etkilerini ele almakta ve Türkçe öğretiminde daha etkili yöntemlerin geliştirilmesine katkı sağlamaktadır.
Özet (Çeviri)
Thisstudyaimstoexamine the impact of dialectaldifferences in Turkey on Turkishwritingskills. Dueto the widespreaduse of Turkishacross a vastgeographicalarea, the languageincludesvariousdialectaldifferences. Thesevariations can influenceindividuals' writtenlanguageuse and mayparticularlyleadtogrammatical and syntacticerrors in students' compositionwritingprocesses. The studyseekstoanalyzetheseeffectstoraiseawareness of dialectaldifferences in Turkishlanguageteaching and contributeto the development of writingskills.A mixed-methodsapproachwasused in the research. A literaturereviewwasconductedtocollectinformation on the effects of dialectaldifferences on writtenlanguageproficiency and previousstudies on the subject. In the applicationphase of the study, studentsfromdifferentregionswereaskedtowritecompositions on specifiedtopics. The influence of dialectalfeatures on students' writtenexpressionskills and grammaticalerrorswereassessedusingcontentanalysis and erroranalysismethods. Theseanalyseswerecarriedouttoexamine the effects of dialectaldifferences on writingskillsmorecomprehensively and toproposesolutionstoproblemsencountered in writingeducation.The findings of the studyrevealedthatdialectaldifferencesplay a significant role in students' writtenexpression and thatthesevariations can negativelyaffecttheirabilitytowrite in standardTurkish. Itwasobservedthatlocaldialectalfeaturesparticularlyleadtoerrors in wordchoice, syntax, and spelling. Based on theseresults, variousrecommendationsweremadetoincreasedialectawareness in Turkishlanguageteaching and toenhancewrittenexpressionskills.Thisstudyaimstoinvestigate the impact of localdialectaldifferences on the writingskills of middleschoolstudents in Turkey. Since Turkishcontainsdifferentdialectalfeaturesduetoitswidespreaduse, studentsmayencountervariouslinguisticerrors in theirwrittenexpression, includinggrammar, syntax, and wordusagemistakes. In thiscontext, the researchwasconductedwithseventh-gradestudentsstudying in Iğdır provincetoanalyze the extenttowhichlocaldialectinfluencestheirwrittenexpressionskills.A mixed-methodsapproachwasadopted in the study, incorporatingbothqualitative and quantitativeresearchmethods. First, an extensiveliteraturereviewwasconductedtoexaminepreviousstudies on the effects of dialectaldifferences on writingskills. In the applicationphase, 47studentsrandomlyselectedfromthreedifferentmiddleschools in variousneighborhoods (Hürriyet Middle School, Iğdır Middle School, and Mimar Sinan Middle School) wereaskedtowritecompositions on predeterminedtopics. The collectedwrittentextswereanalyzedusingcontentanalysis and erroranalysismethods, focusing on dialectalinfluences, grammaticalerrors, and coherence.The researchfindingsdemonstratedthatlocaldialectalfeaturesplay a significant role in students' writtenexpression, contributingtospellingmistakes, syntacticerrors, and wordchoiceissues. Itwasparticularlyobservedthatlocaldialectalelementsposedchallengesforstudents in adaptingtostandardTurkish. The data obtainedhighlight the necessityforteacherstorecognize the dialectalfeatures of the region in which they work and toadopt a moreinformedapproachtowritingeducationbased on thisawarenessAccordingly, the studypresentsseveralrecommendationsforincreasingdialectalawareness in Turkish language teaching. To minimize the impact of localdialectaldifferences on students' writingskills, it is suggested thatinstructionaltechniquesthatconsiderdialectalcharacteristics be developedforwritingeducation. Thisstudyoffers a newperspective in the field of languageeducationbyaddressing the impact of dialects on writtenlanguage and contributingto the development of moreeffectivemethods in Turkishlanguageteaching.
Benzer Tezler
- Türkçe dilbilgisi öğretiminde yapım eki ve çekim eki kategorilerinin belirlenmesi
Determination of derivational and inflectional suffix categories in Turkish grammar teaching
UMUTCAN GÖNCÜOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
DilbilimDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CANER KERİMOĞLU
- Tokat ağzı söz varlığından hareketle standart Türkçe öğretiminde dikkat edilmesi gereken hususlar
Matters to attention in standard Turkish teaching according to the Tokat dialect version
FATIMA HÜMEYRA ARAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RIDVAN ÖZTÜRK
- Ortaokul matematiğinde istatistik öğretimi: Öğretim programı ve ders materyalleri açısından bir inceleme
Teaching statistics in middle school mathematics: İnvestigation of the curriculum and course materials
MERVE BALCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İFFET ELİF YETKİN ÖZDEMİR
- An analysis of the functional moves in the introduction sections of research articles written by Turkish scholars
Türk araştırmacılar tarafından yazılan bilimsel makalelerin giriş bölümlerinde yer alan işlevsel adımların çözümlenmesi
EDA DURUK
Doktora
İngilizce
2014
DilbilimAnadolu Üniversitesiİngilizce Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜMİT DENİZ TURAN
- Fen bilgisi öğretmen adaylarına yönelik bir STEM eğitimi dersinin tasarlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi
The design, implementation, and evaluation of a STEM education course for prerservice science teachers
KİBAR GÜL
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiFen Bilgisi Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET FATİH TAŞAR