Sanal evren uygulamalarının temporomandibular eklem eğitiminde etkinliğinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effectiveness of metaverse applications in temporomandibular joint training
- Tez No: 931163
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ALİ KILIÇARSLAN
- Tez Türü: Diş Hekimliği Uzmanlık
- Konular: Diş Hekimliği, Dentistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Diş Hekimliği Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Protetik Diş Tedavisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Protetik Diş Tedavisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Eğitim amaçlı sanal evren tabanlı uygulamaların kullanımı günümüzde giderek artmaktadır. Teknolojinin gelişimi ile birlikte geleneksel yöntemlere dayalı eğitimlerin yerini sanal gerçeklik, artırılmış gerçeklik ve simülasyon tabanlı eğitimler almıştır. Tıp ve diş hekimliği temel eğitimlerindeki anatomi, nöro anatomi, temporomandibular eklem anatomisi gibi bazı 3B yapıların geleneksel eğitim yolları ile öğrenilmesi zorluk yaratmaktadır. Bu nedenle bazı alanlarda sanal evren tabanlı eğitimlerin kullanılması hem eğitmenler hem de öğrenciler açısından kolaylık sağlayacaktır. Bu tez çalışmasının amacı; diş hekimliği fakültesi öğrencilerine temporomandibular eklem ile ilgili hem geleneksel hem de sanal evren tabanlı eğitim verilerek etkinliklerini karşılaştırmalı olarak değerlendirmek ve diş hekimliği fakültesi öğrencileri ile eğitmenlerinin eğitimde sanal evren tabanlı uygulamalara bakış açısını değerlendirmektir. Bu amaçla tez çalışmasına katılacak gruplar Power analizi ile belirlenmiş ve örnekler n=40 olacak şekilde eğitmen, teorik, SG ve karma grup şeklinde 4 gruba ayrılmıştır. Teorik gruba temporomandibular eklem ile ilgili sadece geleneksel eğitim verilmiş, SG gruba sadece sanal evren tabanlı eğitim verilmiş ve karma gruba her 2 yöntemle de eğitim verilmiştir. Eğitimlerden hemen sonra ve 2 ay sonra ölçme değerlendirme sınavı yapılmış ve hem sanal evren tabanlı uygulamaların eğitimdeki etkinliği objektif olarak değerlendirilmiş hem de bilgilerin akılda kalma düzeyi değerlendirilmiştir. Ayrıca her gruba geri bildirim anketleri ve sanal evrende TME eğitimi görüş anketleri uygulanarak kullanıcıların teknolojiye yönelik kullanım amaçları ve tutumları değerlendirilmiştir. Eğitmen grubunda TME eğitimi ile daha yakından ilgili olan 4 farklı branştaki öğretim üyelerine geri bildirim anketi ve sanal evren uygulaması görüş anketi uygulanmıştır. Sanal gerçeklik gözlükleri (Oculus Meta Quest 2) ile verilen eğitimlerde kullanılan sanal evren tabanlı TME uygulaması bu tez çalışması ve başka çalışmalarda kullanılmak üzere Medeasoft (TMJ models, Medeasoft, Türkiye) tarafından oluşturulmuş ve uzmanlık öğrencisinin de (araştırmacı) içinde bulunduğu 3 yazılım ve bilgisayar mühendisi, diş hekimliği fakültesi anatomi bölümünde eğitim veren 1 Dr. Öğr. Üyesi, farklı diş hekimliği fakültelerinin protetik diş tedavisi bölümünde eğitim veren 1 Prof. Dr. , 1 Doç. Dr. ve 1 Dr. Öğr. Üyesi tarafından geliştirilmiştir. Sanal evrende TME eğitim uygulaması; Unity ( Unity Real-time Development Platform, Unity Technologies, ABD) uygulama geliştirme platformu üzerinde ve Blender (Blender Foundation,ABD), Zbrush (Maxon Computer GmbH, Almanya), Substance Painter (Adobe Substance 3D, Adobe Inc, San Jose, California, ABD) 3B modelleme yazılımları kullanılarak üretilmiştir. Eğitim sonunda uygulanan sanal evrende TME eğitimi görüş anketi ve sanal evren uygulaması geri bildirim anketindeki sorular; diş hekimliği alanında TME eğitiminde sanal evren kullanan başka bir çalışma olmadığı için; uygulamalı eğitimin ön planda olduğu uçuş simülasyon eğitimleri ve sanal evrende nöro anatomi eğitimleri ile ilgili makalelerden referans alınarak ve ilgili çalışmalardaki sorular kendi alanımıza uyarlanarak oluşturulmuştur. Anket yanıtlarından elde edilen verilerin analizleri IBM SPSS statistics 25.0 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. İki grup arasındaki puan ortalamalarının karşılaştırması için Bağımsız İki Örnek T Testi, ikiden çok grubun puan ortalamalarının karşılaştırması için ANOVA (Tek Yönlü Varyans Analizi) kullanılmıştır. ANOVA sonunda hangi grubun anlamlı farklılığı oluşturduğu Bonferroni testi ile incelenmiştir. Öncesi ve sonrası puan ortalamaları arasındaki fark, Bağımlı İki Örnek T Testi uygulanarak analiz edilmiştir. Yapılan analizler %95 güven düzeyinde yorumlanmıştır. Yapılan analizlerin sonucunda sanal evren tabanlı uygulamaların TME eğitiminde kullanılmasının öğrencilerin öğrenme motivasyonlarını artırarak akademik başarı düzeylerini yükselttiği bulunmuştur. Ayrıca geri bildirim anketlerinden elde edilen veriler ışığında öğrenciler ve çalışmaya dahil edilen branşlardaki diş hekimliği fakültesi eğitmenlerinin eğitimde sanal evren tabanlı uygulamaların kullanımına olumlu baktığı görülmüştür. Tezde kullanılan sanal evrende TME eğitimi aplikasyonu daha çok protetik diş tedavisi branşındaki konuları içerdiğinden bu branştaki eğitmenler diğer branşlara göre daha olumlu bakmıştır. Yapılan analizler sonucunda uygulamanın kullanımı ile ilgili en çok alınan olumsuz geri bildirim kullanılan cihazın başta ağırlaşma hissine neden olduğu yönündedir. Tez çalışmamızda kullanılan sanal gerçeklik gözlüğü en yeni model olmadığı için şu an üretilmiş olan ve ileride de üretilecek olan yeni modellerin başlıklarının daha hafif olması bu cihazların eğitimde kullanım kabulü ve niyetini artıracaktır. Sanal evren tabanlı uygulamalar gerek teknik nedenler gerekse maaliyet gibi koşullar nedeniyle geleneksel eğitimin yerini alamayacağı için potansiyel faydalarından yararlanmak adına diğer eğitim sistemlerine yardımcı bir eğitim aracı olarak ve geleneksel sistemlerle birlikte kullanımı diş hekimliği eğitiminde büyük faydalar sağlayacaktır.
Özet (Çeviri)
The use of metaverse-based applications for educational purposes is increasingly growing today. With the development of technology, virtual reality, augmented reality, and simulation-based education have replaced traditional methods. Some 3D structures, such as anatomy, neuroanatomy, and temporomandibular joint anatomy in basic medical and dental education, are challenging to learn through traditional educational methods. Therefore, the use of metaverse-based education in some fields will provide convenience for both instructors and students. The aim of this thesis is to evaluate the effectiveness of traditional and virtual metaverse-based education methods in temporomandibular joint training for dental students and compare their effectiveness, as well as assess the perspectives of dental students and instructors on the use of virtual metaverse-based applications in education. For this purpose, the groups participating in the thesis study were determined by Power analysis, and the sample size was set to n=40. The participants were divided into four groups: instructor, theoretical, SG (virtual reality-based), and combined groups. The theoretical group received only traditional training on the temporomandibular joint, the SG group received only virtual metaverse-based training, and the combined group received both training methods. Immediately after the training and two month later, assessment exams were conducted. Both the effectiveness of virtual metaverse-based applications in education and the retention of information were objectively evaluated. Additionally, feedback surveys and views on temporomandibular joint training in metaverse were applied to each group to assess users' purposes and attitudes towards the technology. The instructor group, consisting of faculty members from four different disciplines closely related to temporomandibular joint training, also completed feedback and metaverse application opinion surveys. The metaverse-based temporomandibular joint training used in this thesis and other studies was developed by Medeasoft (TMJ models, Medeasoft, Turkey) and created with the involvement of a specialist student (researcher), three software and computer engineers, and one faculty member from the anatomy department of a dental school and faculty members from the prosthodontics departments of various dental schools, including one Professor, one Associate Professor, and one Assistant Professor. The virtual metaverse-based training was developed using Unity (Unity Real-time Development Platform, Unity Technologies, USA), Blender (Blender Foundation, USA), Zbrush (Maxon Computer GmbH, Germany), and Substance Painter (Adobe Substance 3D, Adobe Inc, San Jose, California, USA) 3D modeling software. The feedback and metaverse application opinion surveys used at the end of the training were designed based on references from studies on applied training, such as flight simulation and neuroanatomy education in virtual reality, as there were no other studies using metaverse in temporomandibular joint education in the dental field. The data obtained from the survey responses were analyzed using the IBM SPSS statistics 25.0 software. An Independent Two-Sample T Test was used to compare the mean scores between two groups, and ANOVA (One-Way Analysis of Variance) was used to compare the mean scores between more than two groups. Post-hoc analysis with the Bonferroni test was conducted to determine which group showed significant differences. The differences in pre- and post-test scores were analyzed using the Dependent Two-Sample T Test. The results were interpreted at a 95% confidence level. The analysis results indicated that the use of metaverse-based applications in temporomandibular joint training increased students' motivation and improved their academic performance. Additionally, feedback surveys showed that students and faculty members in the participating dental school disciplines had a positive view of using metaverse-based applications in education. Faculty members in the prosthodontics department, as the training included more topics related to their field, had a more favorable opinion of the application compared to other departments. The most frequent negative feedback regarding the use of the application was that the virtual reality headset caused discomfort due to its weight. Since the virtual reality headset used in this study was not the latest model, future models with lighter headsets will likely increase the acceptance and intention to use these devices in education.Due to technical limitations and costs, metaverse-based applications will not replace traditional education. However, they will offer significant benefits when used as a complementary educational tool alongside traditional methods in dental education.
Benzer Tezler
- Metaverse araçlarının yabancı dil olarak Türkçe öğrenen çocukların dinleme ve konuşma tutumlarına etkisi
The effect of metaverse tools on the listening and speaking attitudes of children learning Turkish as a foreign language
GÜRKAN BİLGİSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
DilbilimDokuz Eylül ÜniversitesiYabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FUNDA UZDU YILDIZ
- Fen bilgisi öğretmen adaylarının fen laboratuvarında sanal gerçeklik ve metaverse kullanımı ile ilgili görüşlerinin ve ihtiyaçlarının belirlenmesi
Determining the opinions and needs of science teacher candidates regarding the use of virtual reality and metaverse in the science laboratory
ASİYE BİLGE KOCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimErciyes ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESRA KIZILAY
- İnmeli bireylerde lokomat sanal gerçeklik uygulamalarının denge ve yürüyüşün spatiotemporal parametreleri üzerine etkileri
The effects of lokomat virtual reality applications on balance and spatiotemporal parameters of gait in stroke patients
MURAT AKINCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Fizyoterapi ve RehabilitasyonAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RABİA TUĞBA KILIÇ
PROF. DR. EVREN YAŞAR
- Dünya ve evren konu alanına ait mobil uygulamaların incelenmesi
Review of mobile applications within the scope of the world and universe
İBRAHİM ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimTrabzon Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MİRAÇ AYDIN
- Metaverse ekosisteminde arayüz tasarımı
In the metaverse ecosystem interface design
OSMAN ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarNecmettin Erbakan ÜniversitesiGrafik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KINIK