Türkiye'de ilk belediye başkanı seçilen kadın: Müfide İlhan 1911-1996
Turkey's first female mayor of a metropolitan municipality: Müfide Ilhan 1911-1996
- Tez No: 931273
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FAHRİYE DİNÇER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Tarih, Türk İnkılap Tarihi, Political Science, History, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
Bu çalışmada Osmanlı son dönemlerinden 1996'ya kadar Türkiye'nin geçirdiği değişimlere şahitlik etmiş, Türkiye'nin ilk kadın il belediye başkanı olan Müfide İlhan'ın yaşamöyküsü bir siyasetçi, eğitimci, kadın, anne ve eş olarak her yönüyle incelenmektedir. Çalışmanın temel kaynakları süreli yayınlar, Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı'ndaki Müfide İlhan'ın özel arşivi, İlhan'ın kızları Simla İlhan, Ayla Börekçi ve torunu Doruk Börekçi ile yapılan sözlü tarih görüşmeleri, devlet arşivlerinden elde edilebilen belgeler ve çeşitli ikincil kaynaklar olmuştur. Çalışmamız beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde tezin amacı, kapsamı, yapılan literatür araştırması, kullanılan kaynaklar ve yöntem ile tezin bölümleri hakkında detaylı bilgi verilmiştir. İkinci bölümde çok partili hayata geçiş süreci ve 1950'lerde Türkiye'nin durumu ele alınırken aynı zamanda Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminden başlayarak Müfide İlhan'ın yaşadığı dönemleri de kapsayacak şekilde Türkiye'de kadınların siyasetteki durumları anlatılmıştır. Üçüncü bölümde Müfide İlhan'ın kamusal hayatı mesleki ve siyasi hayatı olarak ikiye ayrılarak incelenmiştir. Dördüncü bölümde İlhan'ın özel hayatı çocukluk yıllarından itibaren ele alınmış ve çocuklarının, yakınlarının gözünden Müfide İlhan'ın nasıl hatırlandığı da ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmanın beşinci bölümdeyse Müfide İlhan'ın belediye başkanlığından günümüze kadar basındaki temsiliyeti ele alınmıştır. Bu araştırmaların sonucunda İlhan'ın yaşamöyküsünün Türkiye siyasetinden tamamen bağımsız olamayacağı, aile hayatının dahi birçok yönünün onun siyasete olan ilgisiyle bağlantılı olduğu görülmüştür. İlhan 1950'de belediye başkanı seçildiğinde kadınlar siyasi haklarını elde etmiş de olsalar bu haklarını kullanma konusunda sıkıntılar yaşamaya devam etmekteydiler. Bu çerçevede İlhan'ın başkan olduğu dönem bizi siyasette var olma mücadelesi veren bir kadının hayatına tanık ederken siyasette, basında ve toplumda halen erkek egemenliğinin devam ettiğine dair bir örnek olarak da karşımıza çıkmıştır. Ayrıca, İlhan'ın özel hayatıyla çalışma yaşamı incelenirken kadınların çalışma hayatına katılmalarının anne ve eş olma sorumluluklarını ortadan kaldırmadığı, toplum tarafından kadınların iki işi birlikte yürütmelerinin beklendiği de bulgularımız arasındadır.
Özet (Çeviri)
This study examines the life story of Müfide İlhan, Turkey's first female metropolitan mayor, who witnessed Turkey's changes from the late Ottoman period to 1996, in all aspects as a politician, educator, woman, mother, and wife. The main sources of the study are periodicals, İlhan's personal archive at the Women's Library and Information Center Foundation, oral history interviews with İlhan's daughters Simla İlhan, Ayla Börekçi, and her grandson Doruk Börekçi, documents from state archives and various secondary sources. In the first chapter of this study, detailed information about the purpose and content of the thesis, literature review, sources used and the chapters of the thesis are provided. In the second part, the transition period of Turkey to multi-party life and the situation of Turkey in the 1950s are described, while at the same time the situation of women in politics is explained, starting from the last period of the Ottoman Empire and including the periods in which İlhan lived. In the third chapter, İlhan's professional and political life is discussed, and in the fourth chapter, her private life is addressed. In the fifth chapter of the study, her representation in the press from her time as mayor to the present day is examined. Throughout the research process, it has been observed that İlhan's biography was not independent of Turkish politics, and moreover, many aspects of her family life were designed in relation to her interest in politics. Although women had gained political rights, they continued to face various challenges in exercising these rights. Consequently, İlhan's experiences provides a window into the struggles of a woman navigating the political sphere, while also serving as a testament to the persistent prevalence of male dominance within politics, the press, and society. Furthermore, upon examining İlhan's personal life and professional career, it has been found that women's participation in the workforce did not eliminate their responsibilities as mothers and wives. On the contrary, society expects women to manage both roles simultaneously.
Benzer Tezler
- Erillikten dişiliğe Türkiye'de kadın belediye başkanlığı
From masculinity to femininity mayoresses in Turkey
MEHMET ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Kamu YönetimiAkdeniz ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü
YRD. DOÇ. DR. FARUK ATAAY
- Türkiye'de kadınların siyasette temsili: Aydın örneği
Representation of women in politics life in Türkiye: An example from Aydın
SEVİLAY KORKMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Siyasal BilimlerAydın Adnan Menderes ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA NEVAL GENÇ
- Osmanlıdan Cumhuriyete Bursa'da öncü bir kadın: Zehra Budunç
Zehra Budunç, a pioneer woman from the Ottoman Empire to the Republic
MİNE DÖĞER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURAY ÖZDEMİR
- Türkiye'de koalisyonlar döneminde siyasi algı ve propaganda (1970-1980)
Political perception and propaganda during the coalition period in Turkey (1970-1980)
MENDERES AKDAĞ
Doktora
Türkçe
2018
Siyasal BilimlerDokuz Eylül ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET MEHMETEFENDİOĞLU
- Behçet Uz ve belediye başkanlığı faaliyetleri (1931-1941)
Activities and mayoral Behçet Uz (1931-1941)
GAMZE IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Kamu YönetimiDokuz Eylül ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET EMİN ELMACI