Hastanede COVID-19 tedavisi görmüş sağlık çalışanlarının hastalık deneyimlerinin incelenmesi
Examination of illness experiences of healthcare workers who received COVID-19 treatment in the hospital
- Tez No: 932546
- Danışmanlar: PROF. DR. RAMAZAN ERDEM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sağlık Yönetimi, Healthcare Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 311
Özet
Sağlık çalışanları, pandemi sürecinde COVID-19 vakalarının merkezinde yer almış ve yüksek enfeksiyon riskiyle karşı karşıya kalmışlardır. COVID-19'un yüksek bulaşıcılığı ve sağlık çalışanlarının hastalarla doğrudan teması, enfeksiyona maruz kalma olasılıklarını önemli ölçüde artırmış ve hastalığa yakalanmalarını kaçınılmaz hale getirmiştir. Bu çalışmanın amacı COVID-19 hastalığına yakalanan ve hastanelerin klinik ve/veya yoğun bakım servislerinde tedavi görerek yeniden sağlığına kavuşan sağlık çalışanlarının tanı, tedavi ve tedavi sonrası süreçte yaşadıkları deneyimleri derinlemesine incelemektir. Nitel araştırma yöntemi kullanılarak yürütülen bu çalışmada, sağlık çalışanlarının hastalık sürecinde yaşadıkları deneyimlerin ayrıntılarını ve derinliklerini keşfetmek amacıyla fenomenoloji deseni tercih edilmiştir. Araştırma kapsamında amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt ve kartopu örnekleme yöntemleri kullanılarak 22 sağlık çalışanına ulaşılmıştır. Katılımcılarla yapılan görüşmelerden elde edilen bulgular, tematik analize tabi tutulmuş ve hastanede yatarak tedavi gören sağlık çalışanlarının hastalık deneyimleri: tanı, tedavi ve tedavi sonrası sürece ilişkin deneyimler olmak üzere üç ana tema altında incelenmiştir. Tanı sürecine ilişkin deneyimler sağlık çalışanlarının COVID-19 enfeksiyonuna bağlı olarak geliştirdikleri semptomlar, hastalığa yakalanmalarına yol açan faktörler, pozitif tanısı aldıktan sonraki duygu ve düşünceleri ile çevrelerindeki kişilerin kendilerine karşı sergiledikleri yaklaşımlar çerçevesinde; tedavi sürecine ilişkin deneyimler sağlık çalışanlarının mesleki kimliklerinin tedavi sürecine olan yansımaları, iyileşme sürecini hızlandıran unsurlar çerçevesinde; tedavi sonrası sürece ilişkin deneyimler, sağlık çalışanlarının kişisel yaşantılarında ve mesleki yaşantılarında meydana gelen değişim ve dönüşümler çerçevesinde ele alınarak incelenmiştir. Ayrıca hastalık sürecinde hasta konumuna geçen sağlık çalışanlarının yaşadıkları bu rol değişiminin yansımaları da ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır. Çalışma sonucunda sağlık çalışanlarının hastane ortamı, aile ortamı ve sosyal ortamlar gibi ortamlarda enfekte hastalarla sürekli temas, koruyucu önlem eksiklikleri ve yoğun çalışma koşulları nedeniyle enfekte oldukları; tanının kendilerinde korku, kaygı, kabullenme, damgalanma endişesi ve yaşam sorgulaması gibi duygusal, bilişsel ve davranışsal etkiler yarattığı; çevrelerinin yaklaşımının destekleyici davranışlardan damgalayıcı tutumlara kadar geniş bir yelpazede şekillendiği; mesleki kimliklerinin, tedavi süreçlerinde hem olumlu hem de olumsuz etkiler yarattığı; iyileşme sürecinde fiziksel sağlığı koruma, çevresel ve manevi destek mekanizmalarından yararlanma, pozitif düşünceyi sürdürme gibi faktörlerin önemli bir rol oynadığı tespit edilmiştir. Ayrıca hastalığın, sağlık çalışanlarının bireysel yaşamları üzerinde hem olumlu hem de olumsuz etkiler bıraktığı; mesleki yaşamlarında ise hizmet sunum alanlarında ve mesleki tutumlarında dönüşümlere yol açtığı sonucuna ulaşılmıştır. Sağlık çalışanlarının bu süreçte sağlık hizmeti alıcı rolüne geçmeleri hem sağlık sistemine yönelik bir farkındalık kazanmalarına hem de hasta ihtiyaçlarını daha iyi anlayarak empati becerilerini geliştirmelerine katkı sağlamıştır.
Özet (Çeviri)
Healthcare workers have been at the center of COVID-19 cases during the pandemic and faced a high risk of infection. The high contagiousness of COVID-19 and direct contact of healthcare workers with patients has significantly increased their exposure to infection. The aim of this study is to explore the experiences of healthcare professionals hospitalized due to COVID-19 focusing on their diagnosis, treatment, and post-treatment processes. In this study, which was conducted using qualitative research method, phenomenology design was preferred in order to explore the details and depths of the experiences of healthcare workers during the illness process. Within the scope of the research, 22 health workers were reached by using criterion and snowball sampling methods. Thematic analysis was conducted for the findings obtained from the interviews. The illness experiences of inpatient healthcare workers were examined under three main themes: experiences during the diagnosis process, experiences during the treatment process and experiences during the post-treatment process. Experiences during the diagnosis process were examined within the framework of the symptoms that healthcare workers developed due to COVID-19 infection, factors leading to their contraction of the disease, their feelings and thoughts after receiving a positive diagnosis, and the attitudes exhibited by those around them. Experiences during the treatment process were examined through the reflections of their professional identity on the treatment process and factors that accelerated recovery. Post-treatment experiences were analyzed in terms of the changes and transformations in their personal and professional lives. Additionally the reflections of role change experienced by health workers who become patients in the disease process are also discussed in detail. The study revealed that healthcare workers contracted the virus in environments such as hospitals, family settings, and social settings. The diagnosis triggered emotional, cognitive, and behavioral effects such as fear, anxiety, acceptance, stigma concerns, and existential reflection. Reactions from those around them ranged from supportive behaviors to stigmatizing attitudes. Their professional identity had both positive and negative impacts on the treatment process. Factors such as maintaining physical health, utilizing environmental and spiritual support mechanisms, and sustaining positive thinking played a critical role in the recovery process. Furthermore, the illness had both positive and negative effects on the personal lives of healthcare workers and led to transformations in their professional lives, including changes in service delivery practices and professional attitudes. Transitioning to the role of a healthcare service recipient contributed to their awareness of the healthcare system and enhanced their empathy skills by enabling them to better understand patient needs.
Benzer Tezler
- COVİD-19 tanısı ile Hacettepe Üniversitesi erişkin hastanesinde izlenen hastaların hastalık ile ilgili risk algıları ve yaşam tarzı değişikliği planlarının değerlendirilmesi
Evaluation of disease-related risk perceptions and lifestyle change plans of patients followed up at Hacettepe University adult hospital with the diagnosis of COVİD-19
KAMIL ZARNISHANOV
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
İç HastalıklarıHacettepe Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLAY SAİN GÜVEN
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURSEL ÇALIK BAŞARAN
- COVİD-19 tanılı hastaların; klinik, laboratuvar, görüntüleme, tedavi ve prognozların retrospektif incelenmesi
Patients diagnosed with COVİD-19; retrospective examination of clinical, laboratory, imaging, treatment and prognoses
ECEM NARİN ÇOPUR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Göğüs HastalıklarıSelçuk ÜniversitesiGöğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK ERGÜN
- Tüberküloz tanılı hastalarda normal toplum ile kıyaslandığında COViD-19 sıklığının araştırılması
Investigation of COViD-19 Frequency in Patients with Tuberculosis Diagnosed Compared to Normal Society
GÜLCAN YEŞİLMEN BERTAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Göğüs HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiGöğüs Hastalıkları ve Tüberküloz Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEDİHA GÖNENÇ ORTAKÖYLÜ
- Bilim, tıp ve teknolojiyi edebiyat aracılığıyla okumak: Tüberküloz ve ilgili sağlık mekânları bağlamında Türkiye'deki deneyimler (1900–1950)
Reading science, medicine and technology through literature: Experiences in Türkiye in the context of tuberculosis and places of healthcare (1900–1950)
MELİKE KARALİ
Doktora
Türkçe
2025
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiBilim ve Teknoloji Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUNCAY ZORLU
- COVİD 19 enfeksiyonunda hepatit B reaktivasyonun değerlendirilmesi
Evaluation of hepatitis B reactivation in COVİD 19 infection
MERVE TOR
Doktora
Türkçe
2024
Eczacılık ve Farmakolojiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiFarmakoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BARIŞ KARADAŞ
DOÇ. DR. MEMDUH ŞAHİN
DOÇ. DR. İSMAİL YILMAZ