Rize'de 3.basamak sağlık kuruluşuna başvuran kadınlarda ev temizliği davranışlarının solunum semptomlarıyla ilişkisi
Assocition of house cleaning behaviors with respiratory symptoms in women to applying to a tertiary health care institution in Rize
- Tez No: 932989
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TAHSİN GÖKHAN TELATAR
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Temizlik Maddeleri, Solunum Sağlığı, Astım, ECHRS, Cleaning Agents, Respiratory Health, Asthma, ECHRS
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
- Enstitü: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı Rize il merkezinde 3.basamak sağlık kuruluşuna başvuran 18 yaş ve üstü kadınların temizlik davranışlarını ve bu davranışların solunum semptomlarıyla ilişkisini saptamaktır. Gereç ve yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırma, Rize İl Merkezi'nde bulunan RTEÜ EAH kan alma biriminde yapılmıştır. Araştırmada ulaşılması gereken en düşük kişi sayısı, %95 güç ve α=0,05 düzeyinde %20 etki büyüklüğü serbestlik derecesi 3 alındığında 430 kişi olarak belirlenmiş olup 433 kişiye anket uygulaması yapılmıştır. Çalışmaya kanser, kalp yetmezliği, böbrek yetmezliği, KOAH hastalığına sahip olan kişiler dahil edilmemiştir. Araştırmada veriler RTEÜ EAH Kan Alma Birimi önünde bekleyen hasta ve hasta yakınlarından 18 yaş üstü kadınlara yüz yüze anket uygulanarak yapılmıştır. Veriler araştırmacılar tarafından Ocak-Mart 2024 tarihleri arasında toplanmıştır. Araştırmada ankette sosyodemografik ve olası risk faktörleri, ev temizliği görevlerinin ve kullanılan temizlik maddelerinin sıklığı, ECRHS anketi soruları sorulmuştur. ECRHS anketinden astım skoru hesaplanmıştır. Veri girişi ve analizi SPSS 29 programı ile yapılmıştır. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 42,20±13,05 yıldır. Katılımcıların %75,3'ü evli, %24,7'si bekardır. VKİ ortalaması 28,12±6,01'dir. Çocuk sayısı ortalaması 1,86±1,43'tür. Çoğunluğu il merkezinde (%56,1) yaşamaktadır. Katılımcıların %69,7'si hiç sigara kullanmamış, %21,0'ı sigara kullanıyorken, %9,2'si sigarayı bırakmıştır. Yaşadığı evde sigara dumanına maruziyet %20,8'dir. Evin temizlik işini yaparken yardım almayan kişilerin oranı %52,9'dur. Ev temizliği görevlerinden haftalık en sık yapılan mutfak temizliği, haftalık en sık kullanılan temizlik maddesi çamaşır deterjanıdır. Araştırmamızda astım skorunda 0 ya da 1 alanlar %68,8 iken 2 ya da daha fazla alanlar %31,2'dir. Astım skoruna, sigara kullanım durumunun, evde sigara maruziyetinin, ev temizliğinde yardım almanın, evi temizleme sıklığının, zemin paspaslama-ıslak silmenemli silme ve parlatma-cilalama-şampuanlama durumu, parfümlü ürün veya temizlik spreyi kullanımının, alerji durumu, astım tanı yaşı, astım krizi geçirmiş olmanın etkisi anlamlı bulunmuştur. Sonuç: Temizlik maddelerine sık maruziyetlere bağlı oluşan solunum sağlığı sorunları riskini azaltmak için daha az toksik temizlik ürünlerinin kullanılması önemlidir.
Özet (Çeviri)
Objective: The aim of this study was to determine the cleaning behaviours of women aged 18 years and older who applied to a tertiary health care institution in Rize city center and the relationship between these behaviours and respiratory symptoms. Materials and methods: This descriptive study took place at the RTEU EAH blood collection unit in Rize city center. With a 95% power and a 20% effect size at α=0.05, we aimed to survey at least 430 people; 433 individuals participated. Those with cancer, heart failure, kidney failure, and COPD were excluded. Data were gathered via face-to-face questionnaires from women over 18, including patients and their relatives waiting at the blood collection unit, between January and March 2024. The survey included sociodemographic data, potential risk factors, frequency of house cleaning tasks and cleaning agents used, and ECRHS questions. An asthma score was derived from the ECRHS questionnaire. Data entry and analysis were conducted using SPSS 29 software. Results: The mean age of the participants was 42,20±13,05 years. 75,3% of the participants were married and 24,7% were single. The mean BMI was 28,12±6,01. The mean number of children was 1,86±1,43. Most of them lived in the city centre (56,1%). Among the participants, 69,7% had never smoked, 21,0% were smokers, and 9,2% had quit smoking. Exposure to cigarette smoke at home is 20,8%. The proportion of people who did not receive help while cleaning the house was 52,9%. The most common weekly household cleaning task was kitchen cleaning, and the most frequently used weekly cleaning agent was laundry detergent. In our study, 68,8% had an asthma score of 0 or 1, while 31,2% had an asthma score of 2 or more. The effect of smoking status, smoking exposure at home, receiving help in cleaning the house, frequency of cleaning the house, floor mopping-wet wiping-damp wiping and polishing-polishing-shampooing status, use of perfumed products or cleaning sprays, allergy status, age at diagnosis of asthma, and having had an asthma attack on asthma score was found to be significant. Conclusion: It is important to use less toxic cleaning products to reduce the risk of respiratory health problems due to frequent exposure to cleaning agents.
Benzer Tezler
- Benzer iklim ve anamateryal üzerinde oluşmuş farklı kullanım altındaki toprakların kalite parametrelerinin değerlendirilmesi
Evaluating quality parameters of soils formed on similar parent material and climatic conditions but under different land use types
MİRAÇ GÜLNAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
ZiraatAtatürk ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. KENAN BARİK
- Rize'de çay işleme aşamalarında izole edilen maya mantarlarının tanımlanması
Identification of yeast fungi isolated from tea processing levels in Rize
HACER TAŞKIRAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
BiyolojiRize ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞENGÜL ALPAY KARAOĞLU
- Rize'de siyasi hayat (1946-1980)
Political life in Rize (1946-1980)
KAAN CEM GENİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Siyasal BilimlerMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAYRAM AKÇA
- Rize'de yetişen bazı bitkilerden elde edilen özütlerin kanser ve normal hücreler üzerindeki etkilerinin in-vitro araştırılması
In-vitro investigation of activities of extracts from some plants growing in Rize on cancer and normal cell lines
NEBAHAT EJDER
Doktora
Türkçe
2020
BiyolojiRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH ŞABAN BERİŞ
DR. SALİHA EKŞİ
- Rize'de eğitim fakültesi öğrencilerinde hastalık nedenlerine yönelik inanışlar ve etkileyen faktörler
Beliefs about the causes of diseases and affecting factors among students of the faculty of education in Rize
MEHTAP KENAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Halk SağlığıSağlık BakanlığıHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEYLA KARAOĞLU