2023 Kahramanmaraş Depremi sonrası başka şehre taşınan depremzedelerde beslenme durumunun değerlendirilmesi
2023 evaluation of the nutritional status of earthquake victims who moved to another city after the Kahramanmaraş Earthquake
- Tez No: 933171
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP BEGÜM KALYONCU ATASOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Kahramanmaraş Depremi, Depremden Kurtulanlar, Göç, Beslenme, Gıda Güvencesi, Kahramanmaraş Earthquake, Earthquake Survivors, Migration, Nutrition, Food Security
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremi sadece can kayıplarına ve yaralanmalara neden olmakla kalmamış, aynı zamanda depremzedeler üzerinde kalıcı fiziksel ve psikolojik etkiler bırakmıştır. Afet sonrasında bireylerin iyilik halinin sürdürülebilmesi için sağlık ve beslenme hizmetlerinin etkin bir şekilde planlanması gerekmektedir. Zorunlu göç, beslenme alışkanlıklarını değiştirerek hem fiziksel sağlığı hem de ruhsal dengeyi doğrudan etkileyebilir. Ancak afet sonrası göçün beslenme üzerindeki etkileri yeterince araştırılmamıştır. Bu çalışma, deprem nedeniyle göç eden bireylerin beslenme alışkanlıklarındaki değişimleri bütüncül bir bakış açısıyla incelemeyi amaçlamaktadır. Bu çalışmada, Kahramanmaraş Depremi nedeniyle Denizli, Antalya, İzmir ve İstanbul illerine göç etmek zorunda kalan depremzedelerde beslenme ve travma arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Kesitsel tipteki çalışmada, Denizli, İzmir, Antalya ve İstanbul şehirlerine göç eden 18 yaş üstü toplam 275 kişiye yüz yüze anket yöntemi uygulanmıştır. Ankette demografik bilgiler, beslenme sağlığı durumunu belirlemek için Akdeniz Diyetine Bağlılık Ölçeği (MEDAS), Yeme Davranışı Bozukluğu Ölçeği, deprem sonrası travma düzeyini belirlemek için ölçek, gıda güvencesizliği deneyim ölçeği (FIES) ve şehir değiştirdikten sonra beslenme alışkanlıklarına ilişkin sorular yer almıştır. Katılımcıların %53,1'i kadın, %46,9'u erkektir. Eğitim durumu çoğunlukta %54,9 olarak ön lisans veya lisans; medeni durumu %62,2 oranında evli ve yaş ortalaması 41,34 yıl olarak elde edilmiştir. Vücut ağırlığı ortalaması 71,09 kg, boy uzunluğu ortalaması 168,92 cm ve BKİ ortalaması 24,83 kg/m2 olarak elde edilmiştir. Depremden sonra göç edilen şehirlerin %18,2'si İstanbul, %22,2'si İzmir, %26,5'i Denizli ve %33,1'i Antalya'dır. Afet sonrası değişen gıdaya erişim dinamikleri, bireylerin beslenme alışkanlıklarını önemli ölçüde değiştirmekte ve sağlıksız gıda tüketimini teşvik ederek kilo alımına yol açmaktadır. Afet sonrası taşınan afetzedeler üzerinde yapılan önceki çalışmalarda, göç ile sebze ve meyve tüketiminin azaldığı, bunun sonucunda obezite riskinin artığı bulunmuştur. Bu çalışmada ise sebze ve meyve tüketiminin artığı, kırmızı et tüketiminin azaldığı, şekerli ve gazlı içecek tüketimi ile atışrımalık tüketiminin azaldığı görülmüştür. Bulgular, göç eden depremzedelerin beslenme alışkanlıklarında ve gıda güvencesi durumlarında ekonomik, sosyal ve psikolojik faktörlerden etkilenen önemli değişiklikler olduğunu göstermektedir. Ayrıca, sosyoekonomik koşullar ve deprem sonrası travmanın beslenme davranışları ve genel sağlık durumunun temel belirleyicileri olduğu tespit edilmiştir. Kapsamlı yaklaşımlar, afetlerden sonra sürdürülebilir sosyal ve bireysel refaha katkıda bulunacaktır. Beslenme, ruh sağlığı, ekonomik destek ve sağlık hizmetlerini entegre eden bütüncül bir yaklaşım, şehir değiştiren depremzedelerin refahını ve iyileşmesini sağlamak için çok önemlidir.
Özet (Çeviri)
The February 6, 2023 Kahramanmaraş earthquake not only caused loss of life and injuries, but also left lasting physical and psychological effects on earthquake victims. In order to maintain the well-being of individuals after a disaster, health and nutrition services need to be planned effectively. Forced migration can directly affect both physical health and mental balance by changing nutritional habits. However, the effects of post-disaster migration on nutrition have not been sufficiently investigated. This study aims to examine the changes in nutritional habits of individuals who migrated due to earthquake from a holistic perspective. In this study, it was aimed to evaluate the relationship between nutrition and trauma in earthquake victims who had to migrate to Denizli, Antalya, Izmir and Istanbul provinces due to Kahramanmaraş Earthquake. In this cross-sectional study, a total of 275 people over the age of 18 who migrated to Denizli, Izmir, Antalya and Istanbul were surveyed face-to-face. The questionnaire included demographic information, the Mediterranean Dietary Adherence Scale (MEDAS) to determine nutritional health status, the Eating Behavior Disorder Scale, a scale to determine the level of post-earthquake trauma, the Food Insecurity Experience Scale (FIES), and questions about eating habits after changing cities. 53.1% of the participants were female and 46.9% were male. The educational status was 54.9% associate or bachelor's degree; marital status was 62.2% married and the mean age was 41.34 years. The mean body weight was 71.09 kg, the mean height was 168.92 cm and the mean BMI was 24.83 kg/m2. The cities of migration after the earthquake were Istanbul (18.2%), Izmir (22.2%), Denizli (26.5%) and Antalya (33.1%). Changing food access dynamics after the disaster significantly alters the dietary habits of individuals and encourages unhealthy food consumption, leading to weight gain. Previous studies on disaster survivors who moved after the disaster found that the consumption of vegetables and fruits decreased with migration, resulting in an increased risk of obesity. In this study, it was observed that vegetable and fruit consumption increased, red meat consumption decreased, sugary and carbonated beverage consumption and snack consumption decreased. The findings suggest that there are significant changes in the dietary habits and food security status of migrant earthquake survivors, which are influenced by economic, social and psychological factors. Moreover, socioeconomic conditions and post-earthquake trauma were found to be key determinants of dietary behaviors and general health status. Comprehensive approaches will contribute to sustainable social and individual well-being after disasters. A holistic approach integrating nutrition, mental health, economic support and health services is crucial to ensure the well-being and recovery of displaced earthquake survivors.
Benzer Tezler
- Kentsel dönüşüm projeleri ile değişen kent dokusunda termal konfor etkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the thermal comfort effect on the changing urban pattern with urban transformation projects
YAĞMUR AKSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN SERDAR KAYA
- 6 Şubat depremlerini yaşayan bireylerde travma sonrası stres bozukluğunu etkileyen değişkenler üzerine bir araştırma
A study on the variables affecting post-traumatic stress disorder in individuals experiencing 6 February earthquakes
DİLAN UÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiDicle ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OKTAY TATLICIOĞLU
- Kentsel dönüşüm alanlarına yönelik CBS veri modelinin oluşturulması: Beykoz Çubuklu Mahallesi örneği
Creating GIS data model for urban transformation areas: A case study of Beykoz Çubuklu Neighbourhood
ERCAN AVCIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Jeodezi ve FotogrametriYıldız Teknik ÜniversitesiHarita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ALKAN
- Depremler sonrası ikincil afetler: 2023 Kahramanmaraş depremlerinden örnekler
Secondary disasters after earthquakes: Examples from the 2023 Kahramanmaraş earthquakes
GÖZDE BOZKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiAfet Eğitimi ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERDEM GÜNDOĞDU
- 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş deprem serisini başlatan olay: Mw 7.0 Narlı Depremi ve yüzey deformasyonu
February 6, 2023, the event that initiated the Kahramanmaraş earthquake series: Mw 7.0 Narlı Earthquake and its surface deformation
HAVVA NESLİHAN KIRAY CANİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CENGİZ ZABCI