İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin iktidarı ve iktidarı kullanma biçimi (1908-1918)
The Committee of Union and Progress: Its rule and modes of exercising power (1908-1918)
- Tez No: 933375
- Danışmanlar: PROF. DR. FUNDA SELÇUK ŞİRİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Tarih, Political Science, History
- Anahtar Kelimeler: İttihat ve Terakki Cemiyeti, Karar Alma ve İcra, iktidar, Osmanlı Modernleşmesi, The Committee of Union and Progress, Decision-making and Execution, power, Ottoman Modernization
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarih Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 347
Özet
İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin (İTC) karar alma ve icra mekanizmalarını konu edinen bu tez, cemiyetin tarihsel bağlamda siyasal, askeri, ideolojik ve ekonomik toplumsal yapılarla kurduğu ilişkileri ele almaktadır. Çalışma, İTC'nin iktidar yapılarının toplumsal katmanlardaki etkilerini, güç ilişkilerini ve bu yapıların dönüşümünü incelemek amacıyla farklı teorik yaklaşımlardan bir sentez elde etmektedir. İktidarın toplumsal alanlardaki dağılımı, sermaye türlerinin (ekonomik, sosyal, kültürel, simgesel) örgütleniş biçimleri ve bu sermayelerin iktidar yapılarına etkisi merkeze alınmıştır. Çalışmada, İTC'nin karar alma ve icra süreçleri doğrultusunda kendi iktidarını kurmasını, üretmesini ve sürekli yeniden üretmesini mümkün kılan bir iktidar mekanizmasını açığa çıkarmak için incelenmiş, bu sebeple İTC'nin kendi iç teşkilat yapısı olduğu kadar toplumsal örgütlenmesi de esas alınmıştır. Bu bağlamda, örgüt içindeki hiyerarşik yapının, sermaye dağılımına ve sosyal yapıdaki değişimlere bağlı olarak nasıl şekillendiği tartışılmış, iktidarların karar ve uygulamalarıyla ortaya çıkan iç dinamiklerinin topluma etkisi kadar, çok katmanlı toplumsal ağların iktidarların karar ve uygulamalarına olan etkileri de göz önüne alınmıştır. Bu eksende çalışma, iktidar yapılarını toplumsal dinamiklerin bağıl bir uzantısı şeklinde değerlendirerek, İTC'nin karar alma mekanizmalarının modern Türkiye'nin siyasal ve toplumsal yapısı üzerindeki etkilerini açıklamaktadır. Bu araştırma, iktidar kavramının tanımını çok katmanlı bir toplumsal fenomenoloji dahilinde tanımlayarak, bireylerin ve toplulukların sosyal ve siyasal sistemlerle kurduğu ilişkilerin tarihsel bağlamını genişletilmiş bir izlekle sunmaktadır. İTC'nin toplumsal dönüşüm süreçlerindeki rolü çalışma boyunca analiz edilen temel konu olup konunun incelenmesi ve tartışılmasında Türkiye Büyük Millet Meclisi Arşivi, Türk Tarih Kurumu Arşivi, Osmanlı ve Cumhuriyet Arşivleri, ATASE Arşivi, Britanya Ulusal Arşivleri, Britanya Parlamento Arşivi gibi resmi kurumlardaki evrakla birlikte, yayınlanmış ve/veya yayınlanmamış özel arşivlerden, hatıra ve günlüklerden, gazete ve mecmualardan yararlanmıştır. Çalışma, İTC'nin karar alma ve icra mekanizmalarının bir örgütün toplumsal meşruiyetini nasıl pekiştirdiğini ve iktidarını nasıl inşa ettiğini anlamak için sentez bir model kurmaya teşebbüsle araştırma ve tartışmalar için yeni bir zemin oluşturmaya çalışmaktadır.
Özet (Çeviri)
This dissertation examines the decision-making and execution mechanisms of the Committee of Union and Progress (CUP) within the historical context of its relationships with political, military, ideological, and economic structures. The study synthesizes various theoretical approaches to analyze the impact of the CUP's power structures on different social strata, the dynamics of power relations, and the transformation of these structures. It focuses on the distribution of power across societal domains, the organization of various types of capital (economic, social, cultural, and symbolic), and the influence of these capitals on power mechanisms.The research investigates the decision-making and execution processes that enabled the CUP to establish, maintain, and continuously reproduce its power. In doing so, it considers both the internal organizational structure of the CUP and its broader social organization. The study discusses how the hierarchical structure within the organization was shaped by changes in the distribution of capital and social structures. It also examines the effects of internal dynamics, emerging through the CUP's decisions and actions, on society, as well as the influence of complex social networks on these decisions and actions. By evaluating power structures as relative extensions of societal dynamics, this dissertation explains the influence of the CUP's decision-making mechanisms on the political and social framework of modern Turkey. It defines the concept of power within a multilayered societal phenomenology, offering an expanded perspective on the historical context of relationships individuals and communities establish with social and political systems. The CUP's role in societal transformation processes serves as a central theme throughout the study. The research draws on official archives, including those of the Grand National Assembly of Turkey, the Turkish Historical Society, the Ottoman and Republican Archives, the British National Archives, and the British Parliamentary Archives. Additionally, it utilizes published and unpublished private archives, memoirs, diaries, newspapers, and periodicals. This study attempts to construct a synthetic model to analyze and understand how the CUP's decision- making and execution mechanisms reinforced organizational legitimacy and constructed its power. In doing so, it seeks to provide a new foundation for further research and discussions.
Benzer Tezler
- İttihat Terakki iktidarı ve Halaskaran-ı Zabitan Grubu (1908-1913)
İttihat Terakki power and Halaskaran-ı Zabitan Group (1908-1913) (Power of Committee of Union and Progress & Group of Halaskaran Officers)
AYŞİM PETEK YÖRÜKOĞLU
- İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne muhalefeti yönüyle Âsaf Muammer
Asaf Muammer, in respect to his opposition against Committee of Union and Progress
GÖKMEN KÜÇÜKALİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
TarihMardin Artuklu ÜniversitesiYakınçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. LOKMAN ERDEMİR
- Demokrat Parti'nin gençlik politikaları ve gençlik teşkilatı 1946-1960
Youth policy and youth organizations of Demokratik Party 1946-1960
İSMAİL ÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Siyasal BilimlerFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA GÖLEÇ
- İttihat ve Terakki Döneminde Osmanlı ekonomisi
Ottoman economy in the Period of Committe of Union
İSMAİL KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
EkonomiAnkara ÜniversitesiYakınçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELDA KAYA KILIÇ
- Halâskâr Zâbitân Grubu'ndan Edirne'nin kurtarılmasına iktidar mücadelesi
From the Group of the defiant Zâbitân to the liberation of Edirne struggle for power
MEHMET BATUHAN ZORLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASİP SAYGILI