Türk tamgalarının geleneksel motiflerle ilişkisi ve çağdaş moda tasarımlarında kullanımı
The relationship of turkish tamgas with traditional motifs and their use in contemporary fashion designs
- Tez No: 933882
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR TÜRKDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Başkent Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tekstil ve Moda Tasarımı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Moda Tasarımı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
Bu çalışmada, Türk kültürünün köklü bir unsuru olan Türk tamgalarının çağdaş moda tasarımındaki yeri ve kullanımı kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Tamgalar, tarih boyunca Türk toplulukları arasında kimlik, güç ve inanç gibi unsurları ifade etmek amacıyla kullanılmıştır. Bu semboller, Orta Asya'daki eski Türklerden günümüze kadar süregelen kültürel mirasın önemli bir parçası olup, çağdaş moda tasarımında yeniden keşfedilmekte ve yorumlanmaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde, Türk tamgalarının tarihsel gelişimi, kullanım alanları ve taşıdığı sembolik anlamlar derinlemesine ele alınmıştır. Türk toplumlarındaki tamga geleneği ve bu sembollerin sosyal, dini ve politik anlamları üzerine yapılan literatür taramasıyla birlikte, tamgaların kültürel kimlik oluşturmadaki önemi vurgulanmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde, moda tasarımında geleneksel motiflerin kullanımı ve kültürel sembollerin modaya etkisi ele alınmıştır. Özellikle Türk tamga ve motiflerinin küresel moda dünyasındaki yerini inceleyen bu bölüm, geleneksel ile modern arasında bir köprü kurarak, Türk tamgalarının günümüz tasarımlarında nasıl yeniden yorumlandığını ortaya koymaktadır. Bu bağlamda, tamgaların estetik anlamı ve modaya kattığı özgünlük vurgulanmış olup, çağdaş tasarımlar üzerinden kültürel kimlik ve tarihsel mirasın nasıl yeniden şekillendiği araştırılmıştır. Çalışmanın bir diğer odak noktası, Türk tasarımcıların ve markaların koleksiyonlarında bu sembolleri nasıl değerlendirdikleri olmuştur. Bu kapsamda, güncel moda trendlerinde Türk tamgalarının kullanımına dair vaka çalışmaları ve örnekler sunulmuştur. Hem yerel hem de uluslararası moda dünyasında, bu sembollerin kültürel bir ifade aracı olarak nasıl benimsendiği ve tasarımlara entegre edildiği ayrıntılı şekilde incelenmiştir. Aynı zamanda bu sembollerin küresel moda endüstrisindeki etkisi ve moda tasarımcıları tarafından kültürel bir yenilenme unsuru olarak nasıl kullanıldığı araştırılmıştır. Çalışmanın son bölümünde ise, Türk tamgalarının moda tasarımında gelecekteki rolü ve etkisi üzerine değerlendirmeler yapılmıştır. Moda tasarımındaki bu sembollerin hem Türkiye'de hem de dünya genelinde kültürel farkındalık yaratma ve kimlik oluşturma süreçlerine olan katkısı irdelenmiştir. Ayrıca, bu mirasın modern tasarım dünyasında sürdürülebilirliği ve Türk tamgalarının çağdaş moda akımları içerisindeki potansiyeli ele alınmıştır. Bu çalışma, genel olarak Türk tamgalarının, moda dünyasında sadece estetik bir unsur olarak değil, aynı zamanda kültürel mirası yansıtan ve onu geleceğe taşıyan bir araç olduğunu ortaya koymaktadır. Bu bağlamda, çalışmanın sonuçları hem moda tasarımcıları hem de kültürel araştırmalar için önemli bir referans niteliği taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
This study comprehensively examines the place and usage of Turkish symbols (tamgas), a deep-rooted element of Turkish culture, in contemporary fashion design. Throughout history, tamgas have been used by Turkish communities to express concepts such as identity, power, and beliefs. These symbols, which have been a significant part of cultural heritage from the ancient Turks of Central Asia to the present day, are being rediscovered and interpreted in modern fashion design. In the first section of the study, the historical development of Turkish tamgas, their areas of use, and the symbolic meanings they carry are discussed in depth. The tradition of tamgas in Turkish societies and the social, religious, and political meanings of these symbols are explored, emphasizing their importance in forming cultural identity. In the second section, the use of traditional motifs in fashion design and the impact of cultural symbols on fashion are addressed. This section, particularly focusing on the place of Turkish tamgas and motifs in the global fashion world, bridges the traditional and modern, revealing how Turkish symbols are reinterpreted in contemporary designs. In this context, the aesthetic meaning of tamgas and their contribution to fashion's originality are highlighted, and the reshaping of cultural identity and historical heritage through contemporary designs is investigated. Another focus of the study is how Turkish designers and brands incorporate these symbols in their collections. In this scope, case studies and examples of the use of Turkish tamgas in current fashion trends are presented. Both in the local and international fashion worlds, the adoption of these symbols as a cultural expression and their integration into designs are examined in detail. Additionally, the influence of these symbols in the global fashion industry and how designers use them as a cultural renewal element is researched. In the final section of the study, the future role and impact of Turkish tamgas in fashion design are evaluated. The contribution of these symbols to creating cultural awareness and forming identity both in Turkey and globally is discussed, and their sustainability in modern design and potential within contemporary fashion trends are examined. As a result, it is revealed that Turkish tamgas are not only an aesthetic element in the fashion world but also a tool reflecting and carrying cultural heritage into the future.
Benzer Tezler
- Kirkitli dokumalarda 'Türkmen aynası' motifi
'Türkman aynası' motif at carpets and kilims
ŞEBNEM KOŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
El SanatlarıMarmara ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. ŞERİFE ATLIHAN
- Türk damgalarının estetik yapısı ve görsel sanatlar dersinde uygulama biçimleri
Esthetic structure of Turkish stamps and applying forms in visval arts course
ÖMER GÖKHAN TEMİZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
El SanatlarıSelçuk ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. NİHAT ŞİRİN
- Türk âşık edebiyatı açıklamalı sözlüğü
Annotated glossary of Turkish literature lovers
FATMA KAÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Dilbilimİstanbul Aydın ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAMİL VELİ VELİ
- Türk damgalarının çini ve tuval yüzeylerde çağdaş sanat imgesi olarak yorumlanması
The interpretation of Turkish stamps as contemporary art images on tile and canvas surfaces
EMİNE CANTÜRK
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2025
Güzel SanatlarAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiBileşik Sanatlar Ana Sanat Dalı
PROF. DR. ASUMAN AYPEK ARSLAN
- Çağdaş Azerbaycan resim sanatında eski Türk damgalarının etkisi
The effects of old Turkish stamps on contemporary painting art
İLHAM ENVEROĞLU
Doktora
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimSelçuk ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET BAŞBUĞ