Kentsel alanların sürdürülebilirlik ve dirençlilik düzeyinin yes-TR sertifika sistemi aracılığıyla irdelenmesi
Evaluation of sustainability and resilience levels of urban areas through the Yes-TR certification system
- Tez No: 933931
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SUZİ DİLARA MANGAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Şehircilik ve Bölge Planlama, Architecture, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yapı Fiziği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Kentlerdeki hızlı nüfus artışı, yoğun kaynak kullanımı ve çevresel bozulmalar, iklim değişikliği ve afet sorunlarının giderek daha belirgin hale gelmesine yol açmaktadır. Yükselen sıcaklıklar, doğal afetler, altyapı eksiklikleri, ekonomik krizler ve ekosistem dengesizlikleri gibi küresel ölçekteki olgular, kentlerdeki yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Bu bağlamda, küresel nüfusun büyük bir kısmının kentlerde yaşaması ve bu oranın sürekli artışı, kentlerde sürdürülebilirlik ve kentsel dirençlilik yaklaşımlarının benimsenmesini zorunlu kılmaktadır. Sürdürülebilirlik, çevresel, ekonomik ve sosyal krizlere dengeleyici bir çözüm sunarken; dirençlilik, kentlerin değişen koşullara uyum sağlama ve risklerle başa çıkma kapasitesini artırmayı hedeflemektedir. Bu bağlamda, kentlerin mevcut durumlarının analiz edilerek çevreye uyumlu, sınırlı kaynakları etkin kullanan ve çözüm odaklı yerleşme alanlarına dönüştürülmesi bir gereklilik haline gelmiştir. Arazi kullanımı, kentsel tasarım, ulaşım sistemleri ve sosyo-ekonomik faktörler, kentlerin sürdürülebilirlik ve dirençlilik potansiyelinin belirlenmesinde temel bileşenler olarak öne çıkmaktadır. Ancak, kentlerin dinamik ve karmaşık yapısı nedeniyle bu bileşenlere ilişkin etkin uygulamalar, ülkeden ülkeye, şehirden şehire farklılık göstermektedir. Dolayısıyla, bu tez çalışması ile giderek artan nüfus ve buna dayalı yaşanan yüksek kentleşme oranıyla karşı karşıya kalan mega kent İstanbul'un kentsel alanlarda sürdürülebilirlik ve dirençlilik hedeflerine ulaşabilmesi için potansiyel riskleri azaltabilmesine ve fırsatları değerlendirebilmesine pozitif katkı sağlanması amaçlanmıştır. Tez çalışması kapsamında, İstanbul'un en yoğun nüfuslu ilçelerinden biri olan Bahçelievler İlçesi içerisinde yer alan Siyavuşpaşa Mahallesi, çalışma alanı olarak belirlenmiştir. Belirlenen çalışma alanı için sürdürülebilir ve dirençli kentsel alanların geliştirilmesinde kritik bir rol oynaması beklenen Ulusal Yeşil Sertifika Yerleşme (YeS-TR) kriterlerine dayalı mevcut durum analizleri gerçekleştirilmiştir. Analizler, YeS-TR'nin dört ana modülüne (Sürdürülebilir Arazi Kullanımı, Ekoloji ve Afet Yönetimi (AKE), Ulaşım ve Hareketlilik (UHA), Kentsel Tasarım (KET), Sosyal ve Ekonomik Sürdürülebilirlik (SES)) dayalı olarak ilgili kurumlardan elde edilen bilgi, belge ve raporlar, yapılan kaynak taraması ve gözlemler çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen analizler sonucunda elde edilen bulgular ile çalışma alanının mevcut kentsel gelişim düzeyinin YeS-TR aracılığıyla belirlenebilmesine ve sürdürülebilirlik ve dirençlilik açısından ilgili stratejilerin şekillenmesine katkı sağlanabilmesi mümkün kılınmıştır.
Özet (Çeviri)
The rapid population growth in cities, intense resource consumption, and environmental degradation have led to increasingly evident problems such as climate change and disasters. Global phenomena like rising temperatures, natural disasters, infrastructure deficiencies, economic crises, and ecosystem imbalances negatively impact the quality of urban life. In this context, the fact that a large portion of the global population lives in cities, with this rate continuously rising, necessitates the adoption of sustainability and urban resilience approaches. Sustainability offers a balanced solution to environmental, economic, and social crises, while resilience aims to enhance cities' capacity to adapt to changing conditions and cope with risks. In this context, it has become essential to analyze the current state of cities and transform them into structures that are environmentally compatible, effectively use limited resources, and are solution-oriented. Land use, urban design, transportation systems, and socio-economic structures stand out as key components in determining cities' potential for sustainability and resilience. However, due to the dynamic and complex nature of cities, effective practices related to these components vary from country to country and city to city. Therefore, this thesis aims to make a positive contribution by helping Istanbul, a megacity facing rapid population growth and high urbanization rates, reduce potential risks and leverage opportunities to achieve urban sustainability and resilience goals. Within the scope of this thesis, Siyavuşpaşa Neighborhood, located in Bahçelievler District, one of Istanbul's most densely populated areas, has been designated as the study area. Current situation analyses have been conducted for this area based on the criteria of the National Green Certification (YeS-TR), which is expected to play a critical role in the development of sustainable and resilient urban areas. These analyses were carried out using information, documents, and reports obtained from relevant institutions, literature reviews, and field observations, based on the four main modules of YeS-TR: Sustainable Land Use, Ecology and Disaster Management, Transportation and Mobility, Urban Design and Social and Economic Sustainability. The findings obtained from these analyses have made it possible to determine the current level of urban development in the study area through YeS-TR and to contribute to shaping strategies related to sustainability and resilience.
Benzer Tezler
- Enhancing building resilience to climate change based on analysis of physical indicators: Çeliktepe case
Fiziksel göstergelere dayalı iklim değişikliğine karşı dirençliliğin geliştirilmesi: Çeliktepe örneği
NASIM HEIDARI
Doktora
İngilizce
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ERKAN KARAGÜLER
- Döngüsel ekonomi bağlamında yağmur suyu hasadı pratiklerinin kentsel açık alanlardaki performansının ölçülmesi
Measuring the performance of rainwater harvesting practices in urban open spaces within the context of circular economy
ŞAZİYE LOFCALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRİYE EŞBAH TUNÇAY
- Sürdürülebilir ulaşım sistemleri ve açık ve yeşil alan ilişkisinin pandemi ve dirençlilik açısından değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship of sustainable transportation systems and open and green areas in terms of pandemic and resilience
ÇAĞATAY ALBAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaErciyes ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEMİH HALİL EMÜR
- Afete karşı dirençlilik perspektifinden akıllı konutlar ve İstanbul'da gayrimenkul sektörü üzerindeki etkileri
Smart housing from a disaster resilience perspective and its effects on the real estate sector in İstanbul
DUHA ÇOŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkBahçeşehir Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SUZAN GİRGİNKAYA AKDAĞ
- Kamusal alanların dönüşümünde kapsayıcı tasarım yaklaşımlarının etkinliği: İstanbul örneği üzerine bir inceleme
The effectiveness of inclusive design approaches in the transformation of public spaces: A study on the case of İstanbul
MERVE AKDAĞ