2017 sonrası Türkiye'de sahnelenen tek kişilik kadın oyunlarının arketipsel çözümlemesi
Archetypal analysis of solo female plays staged in Turkey after 2017
- Tez No: 933932
- Danışmanlar: PROF. DR. MÜNİP MELİH KORUKÇU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Drama ve Oyunculuk Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Sahne Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 170
Özet
Bu tez çalışması Türkiye'de 2017 sonrası toplumun cinsiyet algısının tek kişilik kadın oyunlarındaki yansımasını arketipsel izlek çerçevesinde incelemektedir. Türkiye'de 16 Nisan 2017 yılında yapılan referandum sonucunda alınan kararla 9 Temmuz 2018 itibariyle halkın yönetime katılım şekli değişmiştir. Tez çalışmasının gerekçesi olarak seçilen tarihteki değişim; halkın yönetim üzerindeki iradesinin parlemento marifetiyle dolaylı yoldan yansıması yerine halkın doğrudan seçtiği kişiye yönetim iradesinin devredilmesi şeklindedir. Bu siyasal yönetim değişikliği ile devlet erkini elinde tutan siyasetin yaptığı uygulamalar ve iktidarın dünya görüşü gereği toplumun kadına bakış açısı farklılaştırılmakta, bunun sonucunda Türkiye Cumhuriyeti devletinin daha önce dahil olduğu İstanbul Sözleşmesi'nden 2021 yılında çıkması ise kadınların o güne kadar edinilmiş bazı haklarının yitirilmesine neden olmaktadır. Çalışmada da döneme ve toplumun cinsiyet normlarına göre şekillenebilen arketiplerin, 2017 sonrası tek kişilik kadın oyunlarında cinsiyet normlarını sorgulayan türde özellikler göstermekte olduğu ve toplumsal cinsiyete dair kalıp yargılara eleştirel bir yaklaşım oluşturduğu varsayımından yola çıkılmıştır. Bu çalışma, 2017 sonrası Türkiye'de sahnelenen tek kişilik kadın oyunlarını arketipsel bir çözümleme yöntemiyle inceleyerek oyunlarda öne çıkan arketipleri ve kadın oyunlarındaki eğilimleri belirlemeyi amaçlamaktadır. Böylece tiyatronun toplumsal cinsiyet konusunda nasıl bir içeriğe sahip olduğu ve bu içeriğin toplumsal cinsiyet algısına ne tür sözlerle karşılık verdiği sorularına yanıt arar. Dolayısıyla çalışma kapsamında, seçilen model oyunlarda Jung'un psikolojisindeki arketipler bulgulanıp, hangi arketiplerin öne çıktığı belirlenerek, oyunların kadın meselesine dair ne tür bir söylem geliştirdiği arketipsel düzeydeki izdüşümleriyle ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
This thesis researches the reflection of gender perception in post-2017 Turkish society within the framework of archetypal patterns in solo female plays. Following the referendum held on April 16, 2017, the method of public participation in governance changed as of July 9, 2018. The rationale for the thesis is based on the change at that date, which shifted the transfer of governance will from an indirect reflection of the public's will through parliament to a direct delegation to the person elected by the public. This political change in governance alters the perspective on women in society, influenced by the practices of the political power holding state authority and the worldview of the Turkish government. Consequently, Turkey's withdrawal from the Istanbul Convention in 2021 has led to the loss of certain rights previously acquired by women. The study hypothesizes that archetypes, which can be shaped according to the period and societal gender norms, present characteristics that question gender norms in solo female plays post-2017 and create a critical approach to gender stereotypes. This research aims to analyze solo female plays staged in Turkey after 2017 using an archetypal analysis method, identifying distinct archetypes and behavioural tendencies in female plays. Thus, it seeks to answer questions about the content of theater regarding gender and how this content responds to perceptions of gender. Therefore, within the scope of the study, archetypes from Jung's psychology are identified in the selected model plays, determining which archetypes are prominent and revealing the discourse developed by the plays regarding the women's issue through their archetypal reflections.
Benzer Tezler
- 2000 sonrası Türkiye'de alana özgü tiyatro
Site specific theater in Turkey after the year 2000
UFUK TAN ALTUNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul ÜniversitesiTiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASİBE KALKAN
- Karikatür sanatının 1950 sonrası Türk tiyatrosunda sahne tasarımına etkileri
Investigating the effect of caricature on stage design in post 1950's Turkish theatre
CEM ÇEVİKAYAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Sahne ve Görüntü SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. SELDA KULLUK YERDELEN
- Kentsel Güvenlikte Bekçilik Kurumu ve 2017 sonrası Türkiye'de bekçiliğin dönüşümü: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi üzerine bir araştırma
Watchwatch Institution in Urban Security and the transformation of watchwatch in Turkey after 2017: A research on Nevşehir Hacı Bektaş Veli University
YUSUF CANEVİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Kamu YönetimiNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiKamu Politikası ve İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖZEL
- 2017 Anayasa referandumu sonrası Türkiye'de parlamentonun işlevselliği ve yürütme üzerindeki denetimi
Following the Constitution referendum in 2017, parliament's functionality and executive body control in Turkey
MESUT BAHTİYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Kamu YönetimiTrakya ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEMİLE ARIKOĞLU ÜNDÜCÜ
- 1960 sonrası Türkiye'de sanat ve siyaset ilişkisi: Bedri Baykam'ın siyasi kimliğinin sanatsal pratiğine yansıması
The relationship between art and politics in the post-1960s Turkey: The reflection of Bedri Baykam's political identity in his artistic practice
TÜLAY GÜMÜŞER
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2017
Güzel SanatlarYaşar ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ŞEFİK GÜNGÖR